Mensajen Komandante Jerál PNTL Ba Natal No Tinan Foun

Lori Komandu Jerál nia naran hamutuk ho Ofisiais Superior sira hato’o mensajen Natal ba Timor oan tomak. Durante Natal no Ano Novu ne’ebe maka sai hanesan loron importante ba ita Sarani hotu iha Timor laran hakarak hala’o Natal ne’e iha estabilidade no paz nia laran hamutuk ho ita nia familia. Tanba ne’e husu ba joven sira hotu, komunidade nu’udar Timor oan atu bele kontribui paz no dame iha ita nia rai. Husu ba joven sira atu labele aproveita Natal no Ano Novu ida ne’e hodi kria instabilidade ho halo problema durante loron bo’ot. Hotu-hotu tur hakmatek iha idak-idak nia fatin hodi selebra Natal no Ano Novu ho ambiente ida Paz no Dame ba ita nia rai. Mai ita hotu hamutuk ba mundu tomak katak sarani Katolika Timor oan no mós maluk sira ne’ebe ho religiaun seluk maka hela iha ne’e, atu hotu-hotu kontribui ba Paz no Dame hodi kria estabilidade ba ita nia rai.

Aproveita oportunidade ida ne’e, hato’o Boas Festas Santo Natal 2016 no Tinan Foun 2017. Ba buat ne’ebe ladun diak iha atendimentu PNTL iha tinan 2016 ba komunidade no povu tomak iha Timor Leste, ami husu liu husi oportunidade ida ne’e hato’o ami nia deskulpa ba populasaun tomak no ba buat ida ne’ebe diak ami husu atu bele kontribui, fó apoio ba servisu Polísia Nasional Timor Leste. Nune’e ita hotu-hotu hamutuk atu bele estabelese no kria Paz no Dame iha ita nia rai. Obrigadu!

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay, SIP.MAP.

Komandante Jerál PNTL Entrega Poder Prezidensia Xefe Polísia CPLP Ba Guiné Ekuatorial.

Malabo, iha loron 07 Dezembru 2016 Komandante Jerál Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) Komisariu Julio da Costa Hornay entrega poder Prezidensia Xefe Polísia Comunidade dos Países da Língua Portuguesa (CPLP) ba Komandante Polísia Gúine-Ekuatorial.

No iha loron 05 fulan Dezembru 2016 Komandante Jerál PNTL ho delegasaun partisipa iha reuniaun Polísia CPLP nian ba dala XI. Iha ámbitu reuniaun ida ne’e ho ajenda mak hanesan: Reuniaun Komisaun Péritu sira, Semináriu Internasional ho tema “Atual Desafiu sira kona-ba seguransa nian iha CPLP”, Reuniaun Konsellu Xefe Polísia CPLP nian, no Reuniaun Konsellu Diretur Nasional Imigrasaun Estrangeiru no fronteira.

Reuniaun ne’e mós hanesan momentu istoriku ida ne’ebe ho reuniaun Konsellu Xefe Polísia CPLP nian ba XI ida ne’e hodi termina kargu Presidensia nian ne’ebe iha tinan ida (2015-2016) Komandante Jerál PNTL mak kaer hela kargu hanesan Presidente ba Konsellu ida ne’e.

Delegasaun PNTL kompostu husi Inspector Geral Superintendente Xefe Carlos Sousa Jerónimo, Komandante Komandu Operasaun Superintendente Xefe Henrique da Costa, Xefe GCCRI Inspector Xefe Augusto Tilman da Costa, Xefe Gabinete Pontu Fokal Jéneru Inspector Dária Ximenes no Xefe Gabinete Komandante Jerál Agapitu Monteiro.

Media PNTL.

 

PNTL halo Retiru Reflesaun Hamutuk

Dili-Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) halo reflesaun hamutuk hodi preparaan ba selebrasaun Natal no Tinan foun.

Retiru Reflesaun ne’ebe maka diriji husi Amu Kapelaun Nelino Americo no Padre Paskalis O Carm ho objetivu atu halo preparasaun fuan ne’ebe mos hodi simu prejensa Nain Jejus iha loron Natal no hafoun aan iha Tinan foun.

Retiru Reflesaun ho tema “Haksolok ba Tanba Liurai Dame nian Moris Ona Iha Mundu, Mai Ita Sai Masin No Naroman Mundu Nian” .

Hafoin remata misa iha nia intervensaun Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay hateten Ho retiru ida ne’e ita prepara aan hodi selebra Natal no Tinan Foun.

Nia Haktuirtan katak ho retiru ida ne’e ita halo reflesaun no taka tinan 2016 no prepara aan hodi simu tinan 2017 hodi servi povu no nasaun ho diak liutan.

Retiru reflesaun ne’ebe maka kompleta ho konfesa no misa ne’e partisipa husi Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa, Inspetor Jeral Superintendente Xefe Carlos Jeronimo, Komandante Komando Operasaun Superintendente Xefe Henrique da Costa,Ofisiais, Sarjentu no Ajente PNTL. Media PNTL.

Diocese Dili no PNTL bandu sarani sira hemu tua no dansa iha prejepiu.

Dili- Diocese Dili servisu hamutuk ho Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) hodi aviza ba sarani no joven sira atu atu labele hemu tua no dansa iha prejepiu.
Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten Oras ne’e daudaun Diocese Dili servisu hamutuk ho PNTL avija ba sarani sira katak Diocese Dili la autorija sarani no joven sira atu fuma, hemu tua no dansa iha prejepiu Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista iha Kuartel jeral PNTL Kaikoli Dili.
Komisariu ne’e haktuirtan katak Alende ne’e fo hatene mos ba sarani no joven sira katak halo prejepiu tenke Metro 5 dok husi Estrada no la autorija atu toka mujika ne’ebe laos ritmu Natal no tinan foun nian iha prejepiu laran.
Ami kordena ho diocese no halo aviju ba publiku kuaje semana ida liu ona. Media PNTL

OJE 2017 PNTL Propoin $29.522

20160824-2F5A8080Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) propoin$ miloens 29.522 ba Orsamentu Jeral Estadu (OJE) tinan 2017 hodi halao servisu seguransa.
Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten Orsamentu ne’ebe PNTL propoin sei uza ba atividade operasional Eleisaun Jeral tinan 2017 nomos Bens de Servisu inklui salariu ba pessoal PNTL nomos formasaun ba Sarjentu, Nia hato’o asuntu ne’e iha entrevista ho jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL (19/12).
“OJE tinan 2017 PNTL mos preve ba formasaun ajente rekruta nain 230 ne’ebe maka sei rezerva no sei inrsamentu isia sira nia formasaun baziku iha fulan Jullu 2017”.
Orsamentu Jeral Estadu OJE tinan 2016 PNTL ezekuta %99,5 no sei iha buat balu ne’ebe atu kompleta hodi selu nune’e atinji %100.
Orsamentu ne’ebe ezekuta ona hodi halo manutensaun no reparasaun ba viaturas no orasamentu ba alimentasaun. Media PNTL

SIC Hamutuk Ho PGR Halo Distruisaun Ba Droga

Dili, Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) liu husi Servisu Investigasaun Criminal (SIC) hamutuk ho Prokurador Geral Repúblika (PGR) iha sexta liu ba (16/12) halo distruisaun ba objetu aprendidu hanesan droga ho totalidade pezu 3,991 KG no aktividade distruisaun ne’e, foin maka halo ba dala uluk.

Prokurador Geral da República Dr. José da Costa Ximenes hafoin halo distruisaun ba jornalista sira hateten idea iha inisiu mandatu Prokurador Geral iha prioridade hat mak importante no entre prioridade hirak ne’e ida maka kombate kriminalidade organizada hanesan korupsaun, droga no krime koneksu sira seluk.

“Ho kooperasaun PNTL nian liu husi Servisu Investigasaun Kriminal Nasional iha tinan 2014 iha halo operasaun bo’ot tolu ne’ebe ita konsege kaer arguidu na’in hat ba iha prosesu tolu”, tenik Prokurador Geral da República.

Dr. José da Costa Ximenes afirma tan katak arguida na’in rua maka polísia kaer iha airportu Internasional Prezidente Nicolau Lobatu nian ho naran Sriyanti no Nuryadi ne’ebe ho nia númeru prosesu NUK: 0147/2014 PNSIC ho objetu “Droga Sabu-sabu” ho todan: 2,338 grams. No arguidu Ikhsan Dermawan tama liu husi liña fronteira Batugade no PNTL hamutuk ho komunidade sira akompaña hodi mai to’o iha Dili maka kaer arguidu ho nia númeru prosesu NUK: 0147/14 PNSIC ho objetu “Sabu-sabu Kristal” ho tadan 4,67 grams. Arguidu nain tolu ne’e Tribunal kondena ona no investigasaun ne’ebe maka halo no sira tama iha sindikatu professional.

“Tribunal distrital Dili deside ona arguida Sriyanti ho pena prizaun tinan 15 no arguida fulan Nuryadi ho pena prizaun tinan 13 fulan neen entretantu arguidu Ikhsan Dermawan ho pena tinan 10 kadeia”, salienta Dr. José da Costa Ximenes.

Ikus liu iha tinan 2014 Timor oan ida ho naran Venansio Madeira polísia konsege kaer arguidu iha ninia residensia hodi hetan objetu Sabu-sabu Kristal no Esktase ho todan 1718 grams no Tribunal Distrital Dili kondena ona arguidu ho pena prizaun tinan hitu.

PGR mós afirma liu tan katak ba dala uluk iha istoria Timor Leste nian, polísia ho PG halo distruisaun ba droga. Distruisaun ida ne’e hanesan parte ida husi desizaun Tribunal nian hodi lori arguidu sira

Iha fatin hanesan Komandante SIC Superintendente Ludgerio Lay ba jornalista sira hateten parte Servisu Investigasaun Criminal nafatin koopera ho parte hotu atu bele kombate aktu krime tama mai iha nasaun Timor Leste.

“Desde inisiu Servisu Investigasaun Kriminal hamutuk ho Ministeriu Públiku iha ona akordu ida, hodi halo sosializasaun ba iha eskola sira liu husi Polísia Komunitariu no mós iha vizita suku kada munisipiu koalia mós kona-ba droga nia efeitu, mai husi ne’ebe, kímiku saida, oinsa prevensaun koko atu esplika ba komunidade sira liu-liu estudante sira”, hateten Komandante SIC.

Superintendente Ludgerio Lay informa tan katak durante ne’e Ministeriu Públiku sempre apoio makas ho Servisu Investigasaun Kriminal nian iha kualker tempu hodi halo prevensaun ba droga. Parte SIC nafatin fó apoio ba iha Polísia Sientifika Investigasaun Criminal (PSIC)- Ministeriu Justisa hodi hare’e aktu krime hanesan droga no krime koneksu sira seluk.

PGR Apela Ba Joven Timor Oan Sira Atu Hadok Ann Husi Droga

Dr. José da Costa Ximenes iha biban ne’e apela mós ba komunidadesira liu-liu joventude atu bele hadok ann husi droga ne’ebe bele estraga futuru nasaun Timor Leste nian.

“Iha oportunidade ida ne’e hau hakarak aviza ba maluk Timor oan sira liu-liu juventude sira katak droga ne’e ladiak, ninia impaktu iha kauza tolu importante mak kauza ba saúde ka físiku ne’ebe maka bele estraga total ita nia saúde, impaktu segundu maka kauza Psikologíku ne’ebe bele halo ema lakon konsiensia, bele halo ema lakon fiar ann no bele transforma ema ho karakter mais violentu no kauza ikus maka impaktu sosial ba ema sira ne’ebe uja droga normalmente sai problematiku”, afirma Prokurador Geral da República.

Media PNTL.

 

PNTL Entrega Prezidensia CPLP Ba Guinea Equatorial

Dili- Xefe Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) entrega Prezidensia Reuniaun Xefe da Polisia Comunidade dos Países da Lingua Portugês (CPLP) ba Guinea Equatorial.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay hateten hafoin lidera reuniaun Prezidensia Xefe da Polisia CPLP durante tinan ida PNTL entrega hikas Prezidensia Reuniaun Xefe da Polisia CPLP ba Komandu da Polisia Guinea Equatorial, nia hato’o asuntu ne’e wainhira fila husi Reuniaun Prezidensia CPLP iha Gunea Equatorial ohin iha Aeroportu Internasional Prezidente Nicolao Lobato Dili.

Nia haktuirtan katak Iha Reuniaun Xefe Prezidensia CPLP durante semana ida iha Guinea Equatorial kolia konaba oinsa Polisia nasaun membru CPLP koopera ba malu ba asuntu seguransa hanesan kontra Terorista, Droga, Servisu Fronteira no imigrasaun hodi koopera ba malu no fo informasaun ba malu hodi kompleta malu.

Durante lidera Prezidensia Xefe Polisia CPLP PNTL konsege atinji suksesu ne’ebe maka reuniaun CPLP desidi iha tinan 2015 wainhira Komandu PNTL simu knar Prezidensia Reuniaun Xefe Polisia CPLP husi São Tome e Principe.

Parte husi kooperasaun ida ne’e maka membru Polisia husi nasaun membru CPLP balun mai tuir kursu formasaun Sarjentu iha Timor-Leste maske Timor-Leste hanesan nasaun foun maibe ita aproveita prezidensia CPLP no ninia inplementasaun mos ita halao hodi konvida membru Polisia CPLP balu mai partisipa kursu formasaun iha Timor-Leste. Media PNTL

 

CFP- AFP Realiza Workshop Kona-ba Krime Kontra Terorista Ba Xefe Operasaun PNTL Munisipiu 13

Dili, atu bele kombate krime kontra terosista iha nasaun Timor Leste, Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) liu husi Centru Formasaun Polísia (CFP) hamutuk ho Australia Federal Police (AFP) no TLPDP organiza workshop loron ida (15/12) ba Xefe Operasaun no xefe investigasaun PNTL munisipiu 13.

Komandante CFP Superintendente Polísia Arquimino Ramos iha abertura ba workshop ne’e hateten realizasaun worksop ne’e basea ba despasu husi Komandante Jerál PNTL nian ne’ebe hare’e liu ba impaktu husi krime kontra terorista husi nasaun viziñu sira hanesan Australia no Indonesia mai iha nasaun Timor Leste.

“Hanesan nasaun viziñu, mezmu iha ita nia rai seidauk akontese krime kontra terorista ne’e maibé iha posibilidade ba oin sei akontese mós, tanba ne’e maka oportunidade sira hanesan ne’e husu ita bo’ot sira atu partisipa”, tenik Komandante CFP.

Superintendente Polísia Arquimino Ramos akresenta tan katak ho workshop ida ne’e hein katak xefe Operasaun no xefe investigasaun PNTL munisipiu sira atu oinsa bele halo prevensaun ba krime kontra terosista. Tanba basea ba relatoriu husi CAVR Indonesia nian relata katak Timor Leste sai hanesan nasaun tránzitu ba droga, nune’e atu bele antisipa mosu krime refere tenki iha ona formasaun mínimu ba membru PNTL sira.

“Apela ba ita bo’ot sira atu bele aproveita didiak materia hirak ne’ebe maka AFP oferese hodi bele sai hanesan bukae ba iha futuru atu kombate Krime kontra Terorista no Krime Tráfiku Humanu iha Timor Leste”, subliña Superintendente Polísia Arquimino Ramos.

Workshop refere hala’o iha auditorio CFP no hetan partisipasaun husi Xefe Operasaun no xefe investigasaun PNTL munisipiu 13.

Media PNTL.

 

TLPDP Fahe Informasaun Konaba Terorismu

Dili- Timor-Leste Police Development Program (TLPDP) fahe informasaun no esperensia konaba lalaok no kombate terirsmu ba Polisia Nasonal Timo-Leste (PNTL) atu nune’e bele halo antisipasaun seguransa.

Paul Sherring Konsileru Krime Transnasional ba TLPDP hateten Amiasa terorismu hanesan asuntu internasional no PNTL hatene amiasa ida ne’e no TLPDP haksolok atu fo kapasitasaun fo treinu ba PNTL iha estratejia atu kombate terorimu, Nia hato’o asuntu ne’e hafoin worksop iha edifisiu TLPDP Hudi laran Dili.

Nia informatan katak Workshop ne’e halao durante loron rua 14 to’o 15 Dezembru aprezenta husi Federal Agent Matthew Murary konaba lalaok no prevensaun terorismu iha Australia, espera katak governu Timor-Leste ho autoridade seguransa servisu hamutuk ho nasaun vizinu sira ba asuntu ida ne’e no halo estratejia hodi kombate terorismu.

Sesaun loron rua ne’e nudar rejultadu husi ami nia asistensia Scot Lee nia vizita foin dadauk mai Timor-Leste hodi halo enkontru ho Komandante Jeral PNTL hodi deskuti konaba asuntu kontra terorismu nune’e haruka peritu konaba asuntu terorismu Australia nian mai Timor-Leste hodi fo breafing konaba kontra terorismu ba PNTL.

Tuir observasaun jornalista iha sesaun diskusaun hetan partisipasaun maximu husi partisipante sira.

Workshop ne’e partisipa husi komandante PNTL munisipiu, Komandante UPF, komandante Centru Formasaun Polisia, Inspetor Jeral, Karantina, Alfandega no Diretor imigrasaun. Media PNTL

Tama Ba Natal, Xanana Komesa Hamos Merkadu Iha Dili Laran

Dili, Ministru Planeamentu Investimentu Estratéjiku (MPIE), Kay Rala Xanana Gusmão, iha loron Tersa feira (13/12/16) oras tuku 10 dader, hamutuk ho Segundu Komandante Jerál PNTL (Polisia Nasional Timor Leste), Komisariu Polisia Faustino da Costa no mós Korpu Bombeiros Dili, hala’o limpeza iha Merkadu Taibesi. Iha momentu ne’e, Eis Primeiru Ministru ne’e hamos baleta no fase Estrada ne’ebe nakonu ho foer organic no mós foer ema humanu nian. Iha labarik ki’ik oan sira ne’ebe hare’e no sente katak sira merese atu tulun nai ulun ida ne’e, hodi hakat mai hamos no hili foer sira iha Estrada ninin sira ne’e, maibe ema balun mos tane hasan, liman ba bolsa no human liman iha fuan hodi hare’e deit.

Observasaun seluk maka, wainhira be husi tanki rua komesa menus, hanesan bai-bain, ho espiritu natureza, lider ida ne’ebe toman bolu ho Avo Nana ne’e, hamulak hudi husu tulun ba rai lulik sira atu hatun udan ben mai lalais. Nune’e iha momentu ida ne’e kedas, liu deit minutu 20 nia laran, udan ben komesa fakar mai ho volume ne’ebe bo’ot tebes. Ironia tebes, ne’e laos masonik maibe realidade ne’ebe ema barak asiste hare’e ho matan.

Iha sorin seluk, vendedor ida ne’ebe lakoi hateten sai nia naran, haktuir katak, iha ne’e iha haris fatin 4 deit, merkadu A iha tolu no merkadu B iha 1. Ami ne’e tuir lolos la soe foer arbiru, maibe tanba deit haris fatin ne’e loke iha tempu dader tuku lima no taka iha lokoraik tuku lima. Entaun iha tempu kalan ami soe be iha ne’ebe. Haris fatin ida ne’e mos ami selu, hanesan ba soe be ki’ik, selu 10 sentavus, be bo’ot 25 sentavus ho haris selu 50 sentavus, maibe nusa maka kalan tenki taka ba ami.

Hatan ba ida ne’e, guarda balun ne’ebe servisu iha jestaun merkaduria nian ho defeza an hateten katak, tuir lolos ami la taka haris fatin ida ne’e, liu-liu iha kalan be la sai. Ami fiar katak ho vizita membru governu balun mai ona iha ne’e, sira bele tau ona iha konsiderasaun atu hadia diak liu tan iha futuru oin mai.

Programa fase Estrada ne’e iha tempu Natal ne’e hanesan novidade tiha ona, tanba kada tinan lider rezistensia ida ne’e sempre husu ajuda Bombeiros atu tulun nia, hodi fase Estrada, mesmu servisu prinsipal laos fase Estrada.

Fontes Informasaun: Media Ministeriu Interior