Ema Nain 25 Mate Tanba Asidente Hamutuk 777

Dili-Durante fulan Jeneiru to’o Juñu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) Departamentu Tranzitu Seguransa Rodoviariu rejista kazu asidente hamutuk 777 husi kazu hirak ne’e nain 625 kanek kma’an , nain 255 kanek todan no nain 25 maka mate.

Segunda ne’e, (27/06), Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha sesaun intrevista ho jonalista sira hateten, asidente sira ne’ebe maka akontese durante ne’e dala barak kauza husi konsinesia husi ema ne’ebe maka lori transporte.

“Kazu asidente hirak ne’e akontese tanba kondutor no motorista sira falta kuidadu ba Kodigu Estrada, menus konsiensia nomos fator neglijensia,”Komandante Jerál hato’o kestaun ne’e iha nia kna’ar fatin Kaikoli Dili.

Komisariu Polísia ne’e haktuir tan katak, dala barak kondutor sira lori karreta ho kondisaun lanu no la tau importansia ba vida hodi viola Kodigu de Estrada tanba ne’e mosu asidente tráfiku, no lori ba prosesu ba sira ne’ebe maka lori karreta no motor laiha karta kondusaun, kondisaun husi transporte ladun diak no laiha dokumentus kompletu husi motor no karreta refere.

“Husu ba kondutor no motorista sira atu iha konsiensia no tau importansia vida moris humanu iha karreta leten tanba ita ema nia vida la fa’an iha merkadu no loja nune’e bainhira asidente kauza mate no tohar ne’e hotu ona no laiha troka; Tanba ne’e lao ho kuidadu, kontrola velosidade, se karik matan dukur tenke deskansa barak antes lori kareta tanba dala barak kondutor transporte publiku buka liu mak osan no halai kareta ho kondisaun lanu ou dukur,” komandante PNTL apela.

Ema ida-idak nia konsiensia importante atu bele prevene asidente tráfiku tanba ne’e papel media importante atu informa no eduka komunidade sira.

Media PNTL.

 

Japaun Sai Parseiru Diak ho PNTL

Dili, Komandante Jerál Polísia Nasional Timor Leste (PNTL), Komisariu Julio da Costa Hornay apresia tebes ba Governu Japaun inklui Japan International Cooperation Agency (JICA) ne’ebe mak fó apoio máximu ba iha Instituisaun Polísia Nasional Timor Leste (PNTL).

Kooperasun ne’e iha area rekursu humanu, lojístika, finanseiru, planeamentu no mós jestaun kona-ba rekursu umanu inklui mós jere lojístika ba transporte manuntensaun.

Governu Japaun ho JICA mós fó apoio máximu iha polísia komunitáriu hanesan ohin ita asiste teatru husi alin feto sira ne’ebe apresenta, ida mak ita informa KPK involve mós polísia suku hodi bele ba rezolve komunidade sira nia problema violensia doméstika liu-liu ba rai.

“Ita reduz problema lubuk ida rai hamutuk ho autoridade lokal ho suku no vetaranus sira, reprezentante mós feto ho parte hotu-hotu involve iha laran ne’e nia resultadu pozitivu tebes, ne’e bele ita alkansa, tanba governu Japaun fó apoio liu husi JICA nian,” Komandante Jerál PNTL, Komisariu Julio da Costa Hornay hato’o nia diskursu iha Hotel Timor, Kinta (23/06).

Iha parte seluk mós UNDP fó apoio hodi PNTL, ne’ebe hetan vantajen pozitivu tebes, espera katak UNDP nia programa ba apoio dezenvolvimentu ba iha Instituisaun PNTL bele lao nafatin.

“Ne’ebe sira apresia tebes-tebes ba iha area seguransa ninian, hodi nune’e sira dehan kuandu seguransa ne’e lao diak, estabilidade lao diak, mak prosesu dezenvolvimentu ba nasaun ne’e lao ho diak ne’ebe sira apresia tebes ba autoridade seguransa nian,” dehan Hornay.

Fontes: Jornal Timor Post, Edisaun Segunda (27/06).

Komandante Jeral PNTL hatan Protesta husi rekruta ne’ebe seidauk tama iha CFP

Dili, relasiona ho rekruta hamuruk atus-rua resin ne’ebe foin lalais ne’e halo protesta kona-ba seidauk iha xamada atu tama iha Sentru Formasaun Polísia, Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) sei halo teste iha tinan oin.

Komandante Jerál Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha ninia entrevista ho Media RTTL no PNTL hateten, rekruta hirak ne’ebe to’o agora seidauk tama iha Sentru Formasaun Polísia tanba kestaun kolokasaun orsamentu husi governu mai iha PNTL ho montante ne’ebe ki’ik.

“ Vaga ne’ebe loke ba públiku ne’e hamutuk 520 (atus-lima-ruanulu) pessoas, maibé depois prosesu rekrutamentu lao ema ne’ebe passa to’o iha prosesu final hamutuk 600 (atus-neen), entaun kuandu primeiru turnu remata bolu tan segundu turnu tama iha quartu kursu ne’e mak agora lao dadaun ne’e ba quintu Kursu ne’e dezisaun governu para atu aprova ou la aprova sira ne’ebe reserve iha liur hela”, hateten Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha Kuartel Jerál Kaikoli sexta ne’e (24/06).

Komandante Jerál PNTL ne’e subliña tan katak sira ne’ebe reserve agora dadaun iha liur hela hamutuk 520 tal (atus-lima-resin), governu deside aprova hodi bele tama iha quintu kursu maibé tanba kestaun Orsamentu ba iha quintu Kursu iha 2016 hotu ona ba iha formasaun ne’ebe maka agora dadaun lao hela, nune’e governu deside hodi tau ba iha tinan 2017 tuir despaisu husi Ministerio Interior nian.

Kestaun seluk husi rekruta sira ne’ebe seidauk tama iha Sentru Formasaun, tanba kolokasuan orsamentu ba iha PNTL tinan 2016 foka liu ba ha alimentasaun membru PNTL no mós ba iha manutensaun, kombustivel, nune’e kestaun rekruta sira nian ne’e, tama hotu iha proposta adisional ba tinan 2017. Iha tinan oin maka sei hare’e rekruta hirak ne’e, hodi tuir prosesu selesaun hanesan teste saude, hodi tama iha formasaun 2017 nian.

Media PNTL.  

Prevene Asidente Trafiku, PNTL Munisipiu Baucau kontinua halo Cek Point

Dili, atu prevene numeru asidente trafiku aumenta, Komando Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) munisipiu Baukau kontinua hala’o aktividade cek point ba motorizada no karreta.

Komandante PNTL munisipiu Baukau, Superintendente Justino Menezes hafoin partisipa iha misa Selebrasaun loron Santo António iha Kuartel Jerál Kaikoli (22/06) hateten, oras ne’e dadaun numeru asidente iha munisipiu Baukau menus ona kompara ho fulan kotuk.

“Operasaun kona-ba cek point ba transporte públiku, motorizadas no karreta estadu lao nafatin tanba ne’e asidente iha Baucau redus ona”, tenik Komandante PNTL Munisipiu Baucau.

Superintendente ne’e informa tan katak, aktividade cek point ne’ebe hala’o iha loron Sabadu no Dominggo foka liu ba iha motor no karreta Estadu ne’ebe laiha Karta Autorizasaun Servisu, maibé uja hodi halo fali aktividade privadu iha fim de semana, nune’e parte Polísia prende no halo relatorio ba iha ninia Ministeriu kompetente atu prosesa.

Resultadu husi aktividade cek point ne’e, durante besik fulan 5 prende ona motor no transporte públiku kuaje 500 no karreta estadu kuaje 20, no total osan ne’ebe motorista sira ne’ebe halo infrasaun hodi selu multa, hamutuk $6000 no osan hirak ne’e hatama ba kofre estadu.

Kestiona kona-ba situasaun seguransa iha munisipiu Baucau Komandante ne’e haktuir katak, situasaun seguransa públika iha munisipiu Baucau lao kontroladu nune’e aktividade Komunidade Estadu no Relijioju lao normal iha seim impedimentu ruma no iha kolaborasaun servisu entre komunidade, veteranus, intelektuais no estadu ba iha servisu polisia munisipiu Baucau nian.

Media PNTL.

Bispo Dili prezidi Misa loron St.Antonio, Padrueru PNTL nian

Dili- Familia bo’ot Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) hamutuk konvidadus sira seluk iha 22 de Junu de 2016, selebra loron Santo Antonio nudar Padrueru PNTL liu husi misa ne’ebe prezidi direita husi Bispo Diocese Dili MGR. Virgilio do Carmo da Silva,SDB.

Bispo Diocese Dili MGR. Virgilio do Carmo da Silva,SDB iha ninia homilia husu ba PNTL atu fiel ba lema PNTL ne’ebe dehan ‘Servir e Protejer’.

Bispo Diocese Dili salienta liu tan katak“Pontus inportante atu PNTL bele aplika lema ne’e maka tenki iha Komunikasaun, Empatia, Integridade, Profesionalismu no Korajen. PNTL iha abilidade atu hatudu empatia la to’o rona ho simpatia deit, la rona ho tilun deit maibe rona ho atensaun, rona ho fuan no iha mos abilidade atu hatudu integridade no abilidade atu hatudu profesionalismu no abilidade atu hatudu korajen laos atu halo buat ne’ebe boot no situasaun difisil deit.”

Iha okajiaun ne’e Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay hateten selebrasaun misa ba loron Santo Antonio ne’e ho objektivu atu fo agradesementu ba instituisaun PNTL no nia membrus tomak no mos agradesementu ba herois libertasaun da patria ne’ebe maka fornese sira nia vida tomak hodi sosa ukun rasik aan ida ne’e no mos ba membrus PNTL ne’ebe maka mate iha servisu laran.

Nia haktuir tan katak misa ida ne’e atu halo malirin buat kroat balu ne’ebe maka karik uluk ita uza iha servisu laran maka ladun halo los no buat ruma karik ita husu para halo malirin nune’e ba oin ita servisu ho situasaun ida ne’ebe maka hakmatek ho espiritu de korpu no espiritu de kamaradajen ne’ebe forte hadomi povu no atende povu ho justu, honestu no professional.

Nudar Mahein ba Instituisaun PNTL Santo Antonio proteje husi buat neebe aat, durante ne’e nia mos la toba, nia estatua mos la hela saugati deit iha ne’e maibe nia harohan nafatin ba instituisaun ne’e atu ema kontinua muda, transforma no konverte nia aan.

Misa Solene ne’ebe diriji husi Bispo Diocese Dili ne’e mos nudar misa Enseramentu Retiru Misericordia nebe hetan mos partisipasaun husi Ministru Interior Longuinhos Monteiru, Eis Segundu Komandante Jeral Komisariu Afonso de Jesus, Komandante munisipiu 13, Komandante Unidade, Sefe Departamentu, kombidadus no familia boot PNTL. Media PNTL

 

Komemora Loron St. Antonio: PNTL Tenke Uza Matenek Hodi Servi

Dili, Komando Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL ) munisipiu Dili, iha Segunda ne’e (13/06) komemora loron St. Antonio padrueru PNTL ho misa ne’ebe prezidi husi Amu Kapelaun Nelino Americo no akompaña husi amu Paskalis Patut O Carm no amu Aniceto Maia da Costa.

Iha ninia homilia, Padre Con selebrante Paskalis patut O carm apela ba membru PNTL atu labele uza sala armas ne’ebe maka iha, maibé uza hodi fó seguransa ba sosiedade.

“PNTL tenke servi povu no nasaun ho matenek, labele laran metin ba forsa fiziku, borgol no pistola wainhira hala’o nia knaar, tanba ne’e polisia tenke matenek no halai lais liu kriminoju sira“, hateten Padre Paskalis Patut O Carm iha selebrasaun misa refere.

Amo Con selebrante   informa tan katak, selebrasaun loron St. Antonio ba tinan ida ne’e diferente, tanba antes hala’o selebrasaun misa, hala’o mós aktividade Retiru ne’ebe maka amo Kapelaun hala’o ona iha munisipiusanulu resin ida falta Munisipiu Covalima ho Munisipiu Bobonaru.

Aktividade Retiru hanesan programa PNTL nian, ne’ebe maka halo ho nia objetivu atu ema idak-idak nu’udar kriatura Maromak nian hatene ninia a’an no komprende lolos oinsa lori ita nia fiar iha servisu loron-loron.

Iha okajiaun ne’e Adjuntu komandante PNTL munisipiu Dili Superintendente Assistente Euclides Belo hato’o agradese ba amu selebrante no amu konselebrante nain rua ne’ebe maka selebra loron St. Antonio nian hamutuk ho familia bo’ot PNTL iha Komando PNTL munisipiu Dili.

Santo Antonio moris tinan 36 deit no nia hanesan ema ida ne’ebe Santu liu iha istoria igreja Katólika no nia prosesu sai santo lais liu depois nia mate la to’o tinan ida (loron 352) deit nia sai santo, Santo Antonio koñesidu hanesan ema ne’ebe maka servisu maka’as to’o nia mate.

Misa solene ne’e partisipa husi Komandante Jerál PNTL, Komandante munisipiu Dili, Komandante Administrasaun, Xefe Departamentu Polisia Komunitariu, reprezentante ministeriu Saude, konvidadus no familia bo’ot PNTL.

Media PNTL.

Polísia Munisipiu Dili Halo Sosializasaun Ba Estudante Sekundaria Nobel da Paz

Dili, Kinta-feira ne’e (09/06) Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) liu husi Polísia Munisipiu Dili no Tránzitu halo sosializasaun no fahe informasaun kona-ba regras ka normas sinais tránzitu nian ba estudante Sekundaria Nobel da Paz, iha Quintal Bo’ot.

Segundu Komandante Munisipiu Dili Superintendente Assistente Euclides Belo ne’ebe representa Polísia Munisipiu Dili perante estudante sira, esplika uluk nanain kona-ba misaun no papel PNTL nian iha nasaun ida ne’e maka garante seguransa Interna rai ida ne’e nian.

“Misaun PNTL nian tuir ita nia Lei Konstitusional RDTL garante seguransa Interna nian, úniku instituisaun Estadu nian ida ne’ebe maka garante seguransa interna nian formalmente Lei fó dalan atu uja forsa hodi fó garante seguransa maka PNTL”, hateten Segundu Komandante Munisipiu Dili.

Superintendente Assistente ne’e mós subliña tan katak, PNTL maka garante máxima ita nia estabilidade maibé laos PNTL mesak, tenke iha apoio tomak husi komunidade no mós estudante sira hanesan futuru nasaun nian.

PNTL além de sai hanesan instituisaun Estadu nian ida ne’ebe maka garante seguransa interna, Segundu Komandante Munisipiu Dili ne’e akresenta tan katak, papel segundu husi PNTL nian maka kontrola seguransa tránzitu rodoviariu ne’ebe maka sai hanesan pontu esensial iha aktividade sosializasaun ida ne’e, atu nune’e estudante sira bele hatene atu oinsa lao tuir sinais no regras husi tránzitu rodoviariu nian.

“Infrasaun ne’ebe sidadaun hotu-hotu lori karreta no motor maka kontra regras sinais tránzitu nian maka sei kona multa, hanesan laiha xapa matrikula, laiha espellu no laiha lampu maka Polísia Tránzitu sei prende”, haktuir Superintendente Assistente Euclides Belo.

Iha fatin hanesan, diretor eskola Sekundaria Nobel da Paz Pedro Nunes agradese ba presensa no realizasaun aktividade refere husi Polísia Munisipiu Dili nian no mós Tránzitu hodi fahe informasaun sira ne’ebe bele fó benefisiu ba estudante sira atu hatene kona-ba regras ka normas tránzitu ninia.

Marka presensa iha aktividade ne’e, estudante sekundaria hamutuk ho professores no representante husi Polísia Tránzitu Munisipiu Dili.

Media PNTL.

Komandante Jerál PNTL Partisipa Enkontru Painel Iha Nova Yorke

Dili-Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay partisipa enkontru painel iha Nova Yorke hodi informa kona-ba esperensia, hanoin no ideias kona-ba misaun ONU nian liu-liu ba area polísia nian.

“Objetivu vizita ne’e atu kumpri konvite husi Sekretariu Jerál Nasõens Unidas Banki Moon, ba Xefe Polísia iha mundu tomak atu ba tuir enkontru painel ida hodi informa kona-ba esperensia, hanoin no ideia kona-ba misaun ONU nian liu-liu ba area polísia nian no kooperasaun misaun ONU atu hamutuk foti planu ida ne’ebe diak liu atu nune’e bele responde ho diak misaun ONU nian iha nasaun konflitu sira, “dehan Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha Salaun VIP AeroPortu Nicolau Lobato Comoro, Dili bainhira fila hikas mai Timor-Leste iha (07/06).

Komisariu Polísia ne’e haktuir tan katak, iha enkontru ne’e Timor-Leste sujere atu Implementa relatoriu kona-ba misaun Organizasaun Nasõens Unidas (ONU) ne’ebe maka hakerek husi painel independente ida ne’ebe maka ONU hari’i no lidera husi eis Prezidente Republika Dr.Ramos Horta hamutuk ema nain 50 resin tanba sira halo relatoriu ida ne’ebe diak tebes kona-ba misaun ONU nian ida ne’e maka ita sujere para ONU bele implementa.

Aliende ne’e, PNTL mós husu karik misaun ONU iha PNTL bele hetan oportunidade.,Timor-leste hanesan nasaun membru ONU tanba ne’e Misaun ONU iha Afrika no nasaun seluk sira sempre konvida PNTL.Tuir informasaun husi Komandante PNTL ne’e katak, la kleur ONU sei hili sekretariu Jerál foun, maske foun hanoin relatoriu ne’e bele aplika tanba iha asuntu importante iha painel ne’ebe maka ONU hari.

Vizita Komandante Jerál PNTL ba Nova Yorke ne’e, akomapaña husi Xefe Departamentu Justisa Superintendente Xefe Carlos Almeida Sousa Jeronimo, vizita ne’e hahu’u iha loron 30 fulan Maiu no fila hikas iha 07 de Junho 2016 ho aviaun Sriwijaya.

Media PNTL.

Unidade Polísia Maritima Sei Asegura Ro Mercy Husi Militar EUA

Dili, iha semana ne’e sei iha ro Mercy ne’ebe organiza husi militar Estadu Unidus Amerika (EUA) hamutuk ho Australia sei fó atendimentu mediku nian ba iha munisipiu Dili, hanesan iha Hospital Nasional Guido Valadares (HNGV) no mós iha Hospital Munisipiu Ermera.

Ro Mercy husi EUA ne’e tuir planu iha loron 6 sei destaka iha portu Dili hodi halo atendimentu mediku iha ro laran, ne’ebe maioria mediku sira ne’e husi militar EUA no Australia, Komando Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) sei orienta Unidade Polísia Maritima (UPM) atu asegura ro ne’e durante ninia presensa iha Dili.

“Iha aktividades bo’ot ida, ro Mercy nian husi EUA ne’ebe hamutuk ho Australia, que sira mai ho mediku sira ne’ebe kuaze ema militar, entaun ida ne’e maka ami orienta ona, tanba sira sei mai halo atendimentu mediku ne’e iha fatin tolu além de iha ro laran rasik iha mós HNGV no mós iha Munisipiu Ermera”, hateten Segundo Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa hafoin hala’o enkontru semanal ho Komadante husi Munisipiu sira, iha segunda ne’e (06/06).

Tuir Komisariu Polísia ne’e katak, relasiona ho presensa ro ne’e maka parte Komando PNTL orienta ona Komando Operasional oinsa atu bele asegura aktividades ka eventu sira ne’e ho diak, inklui mós mediku PNTL sira nia envolvimentu hanesan mós Unidade Maritima.

Parte Komando PNTL, sei fokus atu orienta Unidade Maritima durante presensa ro ne’e, atu bele fó apoio atu bele transfere karik iha pasiente ne’ebe presija desloka husi ro mai rai maran nune’e mós husi rai maran desloka ba iha ro Mercy ne’e rasik. Além de ro ne’e rasik iha ona kondisaun hanesan preparasaun helikopturu rua maka sei halo viagem to iha Gleno munisipiu Ermera hodi tula mediku no pasiente sira.

Ro husi UPM nian sei fó apoio ba iha ro Mercy husi EUA no Australia ne’e, tanba ro ne’e rasik labele destaka besik iha portu Dili, nune’e parte UPM rasik hasai ona ordem atu bele prepara ro Polísia nian atu halo movimentu.

Media PNTL.

Governu Tenke Investe Iha Setór Seguransa

Dili Atu garante seguransa ne’ebe diak ba povu no nasaun, governu tenke tau investimentu orsamentu ne’ebe bo’ot ba Instituisaun Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) hodi nune’e bele kompleta fasilidade no ekipamentus servisu nian.

Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa hateten, atu bele implementa planu hotu ne’ebe PNTL iha, presija hare’e mós ba iha alokasaun orsamentu no emvlope fiscal ne’ebe termina ba iha instituisaun ida ne’e.

“Maske PNTL iha planu barak atu kompleta ninia fasilidade no ekipamentus servisu nian maibe emvlope fiscal limita entaun tenke koa planu balu no hare prioridade balun deit tanba ne’e governu tenke tau investimentu ne’ebe boot ba instituisaun seguransa ne’e”, hateten Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten iha nia knar fatin Sexta (03/06).

Reforsa tan katak Iha tinan 2017 sei realiza Elisaun Jerál, entaun PNTL tenke asegura kampaña no elisaun ho diak tanba ne’e presija kompleta ekipamentus hanesan Kasteti, Eskudu (TAMEN), Radio no ekipamentus seluktan ne’ebe maka relevante ho nesesidadae servisu seguransa nian.

Media PNTL.