Komando Seguransa Konjunta agradese ba komunidade Oe-Cusse

IMG_9992

Oe-Cusse- Komando Seguransa Konjunta ne’ebe kompostu husi Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) no Falintil Forsa Defeza Timor Leste (F-FDTL) agradese ba komunidade Oe-Cusse tomak nomos ba partisipante sira hotu ne’ebe mak ba partisipa iha serimonia komemorasaun tinan 500 Portuges tama Timor Leste no Loron Proklamasaun Independensia ba dala-40 iha Oe-Cusse tamba situasaun hakmatek laiha problema mak mosu.

Komandante Komando Seguransa Konjunta F-FDTL, Capitão Tenente Adão Pinto hateten, forsa segurasna konjunta fo agradese boot ba partisipasaun maximu husi komunidde rejiaun Oe-Cusse tamba sira sente katak serimonia ne’e sira nian, ho nune’e komunidade fo sira nia kontribuisaun hodi asegura seguransa.

“Forsa segurasna konjunta fo agradese boot ba partisipasaun máximu husi komunidde rejiaun Oe-Cusse tamba sira sente katak serimonia ne’e sira nian, nuudar sidadaun sira fo kontribuisaun makaas ba prosesu tomak atu selebra eventu nasional rua ne’e nuudar parte pozitivu ne’ebe maka Oe-Cusse iha,” tenik Capitão Tenente Adão Pinto.

Iha fatin hanesan, Komandante Komando Seguransa Konjunta PNTL, Superintendente Arnaldo de Castro Araujo agradese ba F-FDTL nomos ba PNTL husi Nasional ne’ebe fo apoiu ba PNTL hodi bele asegura seguransa ba eventu nasional ne’e ho di’ak.

“Agradese tebes ba forsa seguransa konjunta sira nia apoiu ba PNTL rejiun Oe-Cusse tamba la ho sira nia apoiu susar atu alkansa objetivu ba iha eventu nasional rua ne’e,” afirma Komandante Arnaldo.

Komandante Komando PNTL Oe-Cusse ne’e sente orgullu no kontente tamba eventu importante rua ne’e la’o ho di’ak no susesu.

“Nuudar uma nain sente orgulu teb-tebes tamba eventu rua ne’e la’o ho diak ho apoiu seguransa husi F-FDTL hodi asegura seguansa iha rejiaun Oe-Cusse, esforsu ne’ebe maka forsa seguransa sira halao agradese tebes ba sira nia sakrifisiu no esforsu hotu hodi mantein seguransa iha eventu ne’e”. Média PNTL.

MI Orienta KomJer Foti Medidas Forte ba Membrus Tá Mario

20151013-_MG_4296-2

DiliMinistru Interior (MI) Longuinhos Monteiro fo ona orientasaun ba Komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL), Komisariu Julio da Costa Hornay hodi bele foti medidas forte ba membru Korpu Seguransa Pessoal (CSP) ho naran inisial JV ne’ebe maka ta’a katuas Mario Soares (64).

Ministru Longuinhos Monteiro dehan, problema ne’e Komandante Jeral hato’o ona ba nia, tanba ne’e maka nia fo ona orientasaun ba komando hodi bele foti medidas forte ba membru ne’ebe maka halo agresaun fiziku ba komunidade.

“Ida ne’e kestaun Komandu iha jestaun disiplinar. Politika klaru ita sobrevivensia atividades ne’ebe maka komandu halao Komandante Jeral mos informa ona mai ha’u kona-ba situasaun ida ne’e. Ha’u fo orientasdaun tenke foti medidas forte karik kazu ne’e justifika klaru ninia intervensaun ne’e lori individu, privadu ka lori kompaña nia naran ne’e tenke halo investigasau,”dehan eis komandante jeral ne’e ba jornalista iha Parlamentu Nasional, kuarta (02/12).

Nia hatutan, fiar katak komando halao hela investigasaun profunda kona-ba kazu refere.

Iha fatin hanesan, Deputadu husi bankada Frenti Revolusionariu Timor-Leste Independente (FRETILIN), Eladio Faculto dehan, bainhira haree maka situasaun normal hela maka ba ta’a deit ema ne’e labele, ne’e krime tenke halo investigasaun para hatene lolos kazu ne’e nia kauza saida.

“Ita labele nonok ba aktu ne’e. Ita tenke halo investigasaun profunda ba kazu ne’e hodi bele hatene loloos kauza kazu ne’e nian,” dehan Faculto.

Parte seluk Komandante Jeral PNTL Komisariu Julio da Costa Hornay informa, kazu membru PNTL husi CSP baku katuas Mario Soares ne’e prosesu investigasaun la’o hela.

“Sira mai iha ne’e ha’u hatun ona despaixu hodi loke prosesu. Ita sei haree husi vitima, sasin no suspeitu to’o tiha ne’eba maka ita haree nia konkluzaun lolos,” dehan Julio iha Kuarte Jeral PNTL Kuarta (02/12).

Nia hatutan buat hotu labele foti medidas de’it maibe tenke haree tuir prosedimentu legal nian foin bele kondena ema ne’e sala ka loos, hein rezultadu investigasaun maka bele kastigu nia. Fonte: Timor Post, Edisaun Kinta 03 Dezembru 2015.

Serimonia tinan 500 no loron proklamasaun la’o diak iha Oe-Cusse

IMG_0072

Oe-Cusse– Durante serimonia komemorasaun tinan 500 interasaun entre sivilizasaun 2 Portugal ho Timor Leste, no Loron Proklamasaun Independensia ba dala-40 ne’ebe komemora iha Oe-Cusse, serimonia la’o ho diak tamba laiha problema ida ne’ebe mak akontese.

Komandante Komando Seguransa Konjunta F-FDTL, Capitão Tenente Adão Pinto hateten durante loron hirak nia laran antes de serimonia no depois de serimonia laiha problema ida maka akontese katak buat hotu lao diak no komemorasaun proklamasaun Independensia 28 Novembru no tinan 500 evanjelizasaun lao ho susesu.

“Durante preparasaun seguransa hahu loron 19 to’o 28 fulan Novembru, serimonia lao ho diak no parte seguransa la hetan obstaklu ruma ne’ebe maka fo ameasa ba eventu boot rua ne’ebe maka halao iha loron 27 no 28, ne’e avaliasaun komandu konjuntu nian,” afirma Capitão Tenente Adão Pinto.

Iha fatin hanesan, Komandante Komando Seguransa Konjunta PNTL, Superintendente Arnaldo de Castro Araujo asegura seguransa ba serimonia boot 2 ne’e involve mos F-FDTL tamba forsa 2 ne’ebe mak ejisti iha Timor Leste sempre fo apoiu ba malu, nomos hetan Diretiva husi Komandante Jeral PNTL no Xefe Estado Maior F-FDTL atu orienta forsa 2 ne’e bele asegura seguransa ba eventu ne’e.

“Eventu nasional rua ne’e involve forsa ne’ebe maka ejisti iha dever atu aegura seguransa ba eventu inportante rua ne’e, ami simu Diretiva ida ne’ebe maka asinadu husi Komandante Jeral F-FDTL no Komandante Jeral PNTL fo mai ami nain rua atu lidera ekipa forsa seguransa konjunta hodi diriji no organiza forsa sira atu asegura seguransa ba eventu ida ne’e,” afirma Komandante PNTL Oe-Cusse ne’e.

Entertantu difikuldade ne’ebe mak sira hasoru mak apoiu lojistika maibe ida ne’e la sai obstaklu atu jere funsaun hanesan forsa seguransa atu bele jere eventu ne’ebe maka estadu organiza no selebra iha rejiaun Oe-Cusse.

Komandante Arnaldo hatutan, konaba eskoltu ba bainaka internasional no membrus governu sira normalmente lao hanesan bai-bain responsabilija husi Corpo Seguransa Polisia (CSP) no Tranzitu. Média PNTL.

PNTL Difisil Kaptura Autor Krime

20151015-_MG_4582

Dili– Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) difisil kaptura autor krime sira ne’ebe maka sempre hamosu konflitu iha bairo no suku laran tamba laiha kooperasaun informasaun husi komunidade.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Julio da Costa Hornay hateten joven ne’ebe baku malu no halo barullu iha bairo-bairo polisia la kaer tanba falta kooperasaun informasaun husi komunidade tamba ne’e bainhira komunidade la fo apoiu maximu ba polisia maka problema sempre akontese no joven sira ne’ebe maka problematikador sente kontente tamba ema tauk la halo keixa no sira kontinua livre.

“Bainhira mosu problema polisia sempre to’o maibe komunidade la fo informasaun, polisia labele kaptura autor sira, dala ruma polisia to’o ema la koopera no polisia hetan xamada barak husi Tasi Tolu ou becora no fatin seluk ne’ebe mosu konflitu katak ema ataka malu, atu oho malu polisia halo esforsu hotu to’o iha fatin akontesimentu maibe laiha ema ida maka koñese no fo informasaun kona-ba autor sira nia involvimentu, ne’e maka kestaun ita nian ne’ebe maka sai preokupasaun boot no dala ruma ita dehan malandru maibe balu viola oituan maibe situasaun maka hanesan ne’e,” afirma Komandante Jerál ba jornalista sira Segunda (30/11) iha nia kna’ar fatin Caicoli-Dili.

Komisariu Hornay hatutan, polisia iha servisu barak hodi atende problema iha fatin-fatin tanba ne’e bainhira polisia to’o iha fatin akontesimentu, ema ne’ebe haree fo informasaun ba polisia atu nune’e bele investiga.

Komandante Julio tenik tan, atu asegura seguransa iha kapital Dili no territoriu tomak polisia kontinua halao patrullamentu diária maibe falta kooperasaun informasaun husi komunidade, dala ruma akontese problema balun polisia to’o uza forsa oituan baku no ida ne’e sai kestaun ba publiku maibe kuandu polisia to’o ho mamar no didiak maibe la fo informasaun, normalmente liafuan ne’ebe sai husi komunidade sira maka ne’e joven sira husi suku no bairo seluk maka mai iha ne’e ami la koñese, se ita la koñese ita labele haruka polisia hein uma ida-ida. Média PNTL.

Problema hahu mosu PNTL tenke vizibilidade

JDS_Dialogo Komando vqq h WaiboboDialogo Komando vqq h Waibobo74

Dili– Parlamentu Nasional (PN) husu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) tenke iha vizibilidade hodi prevene problema sira iha populasaun nia leet liu-liu fatin sira ne’ebe sai risku ba problema.

Prezidente Komisaun B asuntu Negosiu Estranjeiru Defeza no Seguransa, David Diaz Ximenes “Mandati” hateten, oras ne’e dadauk oho malu iha fatin-fatin hanesan akontesimentu iha Tasi-Tolu, Dili ne’ebe maka hakotu joven ida nia vida tanba ne’e deputadu ne’e konsidera seguransa maka ladun kontrola di’ak.

“Iha filozofia poisia nian ne’e dehan Vizivilidade (jarak penglihatan pertama). Ne’e fislafat. Vizibilidade ne’e dehan katak ‘dapat dilihat’ ne’e iha ne’ebe deit tenke iha polisia hodi prevene akontesementu ruma ka problema,” prezidente komisaun B Mandati hateten ba jornalista sira iha Parlamentu Nasional Tersa (01/12).

Deputadu husi bankada partidu FRETELIN ne’e hateten ita halo analogis ida, tanba saida maka bo-bot sira ne’e iha eskoltu, ukun nain sira iha eskoltu para ema labele book (gangu) sira.

Tanba ne’e polisia ne’e laos ba deit bo-bot sira maibe mos ba povu tomak, nune’e polisia tenke halo seguransa iha fatin-fatin hodi kontrola no prevene karik iha akontesimentu ruma.

Tuir deputadu ne’e katak kuandu polisia iha fatin-fatin maka komunidade sei halo relasaun diak ho polisia no fasil atu prevene problema sira.

“Prevene problema ne’e fasil liu, entaun profesionalismu polisia nian sei mosu mesak,” deputadu ne’e hateten.

Tanba ne’e polisia tenke iha komunidade nia leet hodi halo relasaun diak ho komunidade hodi nune’e bele prevene problema ne’ebe mosu iha komunidade nia leet.

Iha fatin hanesan deputadu Cesar Valente “Pilotu” hateten dadauk ne’e besik ona eleisaun no partidu foun mos mosu dadauk ona tanba ne’e, dalaruma joven sira la kompriende entaun ema bele fo osan entaun bele halo joven seluk lakon vida.

“Ema sira ne’ebe sona malu ne’e nia isin besi ka nusa maka halo ida ne’e, maibe dalaruma ema sona osan husi nia entaun nia ba sona fali nia maluk sira,” nia dehan.

Deputadu ne’e husu ba joven sira tenke hadomi malu nafatin, hadomi ita nia moris no hadomi vida labele hasai ema seluk nia vida arbiru.

PNTL tenke kontrola fatin ne’ebe risku ba problema tanba tuir deputadu husi bankada partidu CNRT ne’e hateten numeru problema bele sa’e tanba iha 2016 ne’e bele pior liu ona ,” Nia dehan.

Tamba ne’e, PNTL tenke prepara-an no la signifika katak loron kalan tenke kaer kilat maibe buka identifika fatin risku sira no servisu informasaun maka tenke vizilansia hodi nune’e antes akontesimentu polisia tenke hatene uluk ona hodi halo prevensaun ba problema sira. Fonte: Timor Post, Edisaun Kuarta 02 Dezembru 2015.

Komandante Jerál partisipa serimonia tinan 500 iha Oe-Cusse

IMG_0422

Oe-Cusse– Komandante Jerál Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) Komisáriu Julio da Costa Hornay ho nia esposa partisipa serimonia komemorasaun tinan 500 interasaun entre sivilizasaun 2 Portugal ho Timor Leste, no Loron Proklamasaun Independensia ba dala-40 ne’ebe komemora iha Oe-Cusse.

Komisariu Julio Hornay desloka husi Dili ba Oe-Cusse iha loron 23 Novembru 2015 liu husi área terrestre, no molok to’o iha Oe-Cusse, iha fronteira komandante jeral vizita postu polisia iha Sakato.

Entertantu, atividade ne’ebe komandante jeral hala’o durante estadia iha Oe-Cusse mak hanesan hala’o enkontru ho Komando Seguransa Konjunta entre PNTL no F-FDTL iha Kuartel Jeral PNTL Oe-Cusse, vizita postu polisia iha Oe-Cusse, akompaña forsa em parada ne’ebe kompostu husi F-FDTL no PNTL hala’o treinamentu, vizita expozisaun ne’ebe hala’o iha palaban.

Aliened ne’e, komandante jeral ho nia espoza nomos membru PNTL sira partisipa misa iha Lifau, partisipa inagurasaun monument Lifau, no ikus liu mak partisipa serimonia komemorasaun tinan 500 interasaun entre sivilizasaun 2 Portugal ho Timor Leste, no Loron Proklamasaun Independensia ba dala-40 ne’ebe komemora iha kampu Palaban-Oe-Cusse.

Hafoin ne’e, komandante jeral fila mai Dili iha loron 29 Novembru 2015 liu husi liña fronteira terrestre.

Entertantu membru polisia ne’ebe partisipa iha parada mak Unidade Patrullamentu Fronteira, Unidade Espesial hanesan Compañia Operasaun Espesial, Batallaun Ordem Públika.

No membru PNTL husi komando jeral ne’ebe mak ba apoiu servisu iha Oe-Cusse mak hanesan Tranzitu, polisia komunitaria, saude, relasaun publika, investigasaun, lojistika, jéneru, servisu intelijensia, unidade maritima, unidade espesial, inspesaun jeral no seluk tan. Média PNTL.

OPS Pante Makasar seidauk iha fatin servisu propriu

IMG_0230-2

Oe-Cusse- Ofisial Polisia Suku (OPS) iha Sub Rejiaun Pante Makasar seidauk iha fatin servisu propriu tamba ne’e husu ba Komando atu bele haree ba kestaun ne’e.

“Ida ne’e importante tebes tamba bainhira sira atu desloka ba hala’o servisu iha ne’eba, sira laiha fatin própriu atu hala’o servisu hanesan atu rai sira nia dokumentus no sira bele deskansa,” informa Komandante Eskuadra Pante Makasar Inspetor Adelaide da Rosa ba média PNTL iha Eskuadra Pante Makasar Oe-Cusse, loron 27 Novembru 2015.

Inspetor Adelaide hatutan, maske OPS sira seidauk iha fatin servisu propriu maibe durante ne’e sira uza rasik sira nia transporte privadu hodi ba hala’o sira nia servisu iha suku sira, no entre OPS na’in 8 ne’e, na’in 2 mak hetan ona transporte hanesan motorizada husi Governu.

“Durante ne’e OPS sira balun uza rasik sira nia transporte privadu hodi ba halao servisu, no sira ne’ebe mak hela besik, dader sira konsentra hotu mai iha eskuadra polisia, transporte eskuadara nian mak lori sira ba halao sira nia servisu,” afirma Adelaide.

Maibe Komandante Eskuadra ne’e hatutan, maske ho fasilidade ne’ebe limitadu maibe tenke prontu bainhira deit atu halao servisu nafatin hodi fo atendimentu ba vitima sira ka komunidade sira ne’ebe presija polisia nia ajuda.

Entertantu, Komandante PNTL Rejiaun Espesial Oe-Cusse, Superintendente Arnaldo de Castro Araujo hatan katak, ida ne’e responsavel Komando jeral nian atu haree ba kestaun ne’e, tamba la’os iha Sub Rejiaun Pante Makasar deit maibe iha Oe-Cusse tomak nune’e mos kuaze Munisipiu hotu infrenta problema ne’ebe hanesan, tamba ne’e husu ba membru sira atu hala’o servisu nafatin, kestaun hirak ne’e Komando no Governu sei esforsu atu bele rezolve. Média PNTL.

Eskuadra PNTL Pante Makasar responsavel ba suku 8

Oe-Cusse– Eskuadra Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) Sub Rejiaun Pante Makasar responsavel ba suku 8 no Aldeia 29, nomos ba area fronteira hanesan portu entrada Sakato no Leolbata.

Komandante Eskuadra Pante Makasar Inspetor Adelaide da Rosa hateten, ho suku 8 ne’e, membru PNTL inklui Komandante Eskuadra ho Ofisial Polisia Suku hamutuk na’in 22 ne’ebe kompostu husi feto na’in 9 no mane na’in 13 mak hala’o kna’ar iha Eskuadra Pante Makasar atu servi ba komunidade iha sub Rejiaun refere.

“Eskuadra Pante Makasar responsavel ba suku 8 (ualu) mak hanesan suku Costa, Lifau, Taiboco, Nipani, Lalisuk, Cunha, Naimeco no Bobocase, suku 8 ne’e iha ona Ofisial Polisia Suku (OPS) hodi fo apoiu ba lideransa komunitariu sira atu nune’e bele halo prevensaun ba konflitu ne’ebe mosu iha komunidade nia leet” afirma Inspetor Adelaide ba média PNTL iha Eskuadra Pante Makasar Oe-Cusse, loron 27 Novembru 2015.

Komandante Eskuadra Inspetor Adelaide hatutan, atividade lor-loron ne’ebe mak membru PNTL iha Eskuadra Pante Makasar hala’o mak hanesan patrullamentu rutina, fo atendimentu ba kazu krime publiku no kazu krime semi publiku, nomos ajuda umanitaria ba komunidade sira ne’ebe hetan dezastre.

Komandante Adelaide hatutan, iha Sub Rejiaun Pante Makasar númeru kazu ne’ebe mak aas liu mak kazu violensia domestika no tuir mai mak integridade fijika simples, polisia eskuadra mak halo prosesu inisiu ba kazu hirak ne’e, hafoin entrega ba Investigasaun no VPU Kuartel Jeral PNTL Oe-Cusse hodi kontinua prosesu ba kazu refere.

Mekanizmu ne’ebe mak atu diminui kazu violensia doméstika mak halo prevensaun no aproximasaun ba komunidade sira liu husi sosializasaun kona-ba saida mak violensia domestika, ho nune’e komunidade sira bele kompriende didiak kona-ba saida mak violensia domestika.

Komandante Adelaide konfesa katak difikuldade ne’ebe Eskuadra Pante Makasar hasoru mak kanalizasaun be moos, dala ruma halao patrullamentu fila mai, sira tenke buka meius atu ba buka be mos, no difikuldade seluk mak laiha hand set radio komunikasaun nian.

Ho preokupasaun hirak ne’e, Komandante PNTL Rejiaun Espesial Oe-Cusse, Superintendente Arnaldo de Castro Araujo hateten Komando sempre halo esforsu hodi responde ba difikuldade ne’ebe mak Eskuadra sira infrenta, maibe komando husu ba membru sira atu labele haree difikuldade hirak ne’e sai obstakulu atu hala’o kna’ar, tamba sai polisia tenke pronto iha kualker tempu no prontu atu servi komunidade. Média PNTL.

PNTL halo investigasaun ba kazu ahi han Loja no Rental iha Estadium oin

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) halo investigasaun ba kazu ahi han loza no rental nebe rezulta estudante nain ida mate iha rental laran iha Sexta 27/11 tuku 15:00 hodi hatene motivu husi akontesementu ne’e.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Julio da Costa Hornay hateten kazu ahi han loja no rental iha stadium oin ne’e kestaun tanba sa mak ahi han prosesu investigasaun maka sei determina no joven ida nebe mate ne’e lahatene mate los ou iha buat ruma maka nia mate ita lahatene maibe ida ne’e prosesu investigasaun maka sei esklarese lolos ho evidensia balu ne’ebe maka iha, nia hato’o kestaun ne’e ba jornalista sira Segunda 30/11 iha nia knaar fatin kaikoli Dili.

Nia informatan katak se ahi maka han duni ne’e los maibe se iha intensaun husi ema ruma entaun neneik ou lalais liu husi prosesu investigasaun maka sei esplika lolos motivu husi kazu ne’e.

Wainhira ahi han loja no rental ne’e Komandante distritu Dili no Segundu Komandante Jeral marka kedas prezensa iha fatin akontesementu hodi observa diretamente.

Kronolojia provijoriu kauza husi botija gas nian ne’ebe Cinesa uja hodi tein, maibe Cinesa ladun kontrola ba botija gas ne’e, entaun ahi lakan sa’e ba loja Cinesa nian mak daet ba loja no fatin sira seluk, loja ne’ebe ahi han mak loja Cinesa nian tolu, Loja DIK (Daikyo Industrial Gas And Equipments, Unip Lda), Rental ida, Fatin Tesi Fu’uk, no Fatin Fa’an Mina Morin, alende ne’e rezulta ahi han estudante ida iha rental laran, ho naran Marilia Baptista, idade 17, escola iha SMKK Becora, agora primeira clase atu ba segundu klase. Media PNTL

 

 

,

 

Kazu Sona Mate Joven iha Tasi Tolu PNTL Kaptura Ona Suspeitu

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) kaptura ona suspeitu ne’ebe maka sona mate joven ida ho naran Vital iha tasi Tolu Sexta 27/11 tuku 3:00 Madrugada.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Julio da Costa Hornay hateten provijoriamente polisia kaptura ona suspeitu Antonio, hafoin kaptura suspeitu detein iha sela durante oras 72 hodi halo investigasaun hafoin lori ba Ministeriu Publiku atu halo akuzasaun no lori ba tribunal hodi halo Primeru Interogatoriu, nia hato’o kestaun ne’e ba jornalista sira Segunda 30/11 iha nia knaar fatin kaikoli, Dili.

Nia informatan katak polisia sei alarga informasaun hotu konaba akontesementu ne’e hafoin buka tuir suspeitu sira seluk ne’ebe maka involve iha akontsementu ne’e.

Vitima hetan sona wainhira fila husi festa kazamentu tanba ema balu hamrik iha nakukun laran tuku vitima monu ba rai no sona nia mate. Media PNTL