Ministru Interior no Komandante Jeral PNTL Inagura Postu Polisia Tranzitu

_AJU7310

Dili- Ministru Interior atual Primeiru Ministru no Komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) inagura postu Polisia Tranzitu ne’ebe maka oferese husi kompania RUDAL 7984 hodi fasilita membru Tranzitu halao servisu.

Ministru Interior atual Primeiru Ministru Taur Matan Ruak hateten kompania hotu iha responsabilidade social nune’e governu simu oferta husi veteranu Mahoka nudar nain ba kompania RUDAL 7984 ne’ebe maka oferese postu nen (6), Nia hato’o asuntu liu husi diskursu iha bairo-pite Dili, Kuarta (13/10).

Nia haktuirtan prekupasaun governu nian maka oinsa redus mortalidade asidente iha Estrada tanba tinan-tinan ema mate barak liu tanba asidente, se ita kontinua tau matan nafatin hodi ajuda ita nia oan sira ne’ebe sae motor,kaer kareta no lao tuir esrada ho kuidadu nune’e ema labele mate, ne’e susesu ida ba ita hotu tanba ita nia funsaun no responsabilidade maka oinsa evita  ema labele mate iha Estrada.

Hanesan Ministru Interior hau kontente los no hakarak hato’o parabens ba Mahoka nia oferta ba instituisaun PNTL no espera katak ezemplu ida ne’ebe ita boot fo kompania seluk ne’ebe dadaun ne’e opera iha timor bele banati tuir ida ne’e, katak laos deit halo osan maibe iha mos responsabilidade sosial ba ita nia sidadaun sira hodi partila fila-fali utuan husi buat ne’ebe sira manan iha sira nia atividade emprezarial, dala idatan obrigado barak ba ita boot nia apoiu.

IMG_0103

“Hau husu ba Komandante Jeral PNTL atu Polisia okupa postu ne’e oras 24 no husu ba Vice Ministru Interior atu tau matan, nune’e oras 24 loron-loron ema iha ne’e labele husik hela no kuidadu didiak tanba ne’e hanesan ita nia uma kuandu ita la hela nia aat no hetan estraga ho nune’e maka presija ita uza no kuidadu didiak tanba ne’e fatin ita boot sira nian hodi servi komunidade,” dehan Ministru Interior.

Iha oportunidade ne’e Xefe Governu apela ba inan aman no joven sira iha Bairu-Pite atu tau matan ba ita nia infraestrutura sira tanba hau hare ita nia Estrada husi Dili ba Baucau no fatin-fatin ne’ebe ita tau espelu para ema mai karik hare kareta mai husi oin no kotuk maibe tuda rahun hotu ne’e hatudu katak ita laos nain ba rai ida ne’e no laos nain ba sasan ne’ebe ita iha.

Entretantu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten Ohin ita hotu asisti iha ne’e edifisiu balu ne’ebe iha tanba esforsu boot husi Vice Ministru Interior ho Primeiru Ministru hanesan Ministru Interior halo oinsa atu kria kondisaun liu-liu parte infraestrutura nian maka ita hotu asisti iha fatin ida ne’e ho apoiu husi Diretor Kompania RUDAL 7984 Sr. Salvador Mahoka.

Hodi PNTL nia naran hato’o agradesementu wain ba Sr. Mahoka tanba ohin PNTL iha postu foun edifisiu ida ne’e konstrui husi Kompania RUDAL ba interese povu tomak nian tanba ne’e husu ita hotu atu kuidadu.

IMG_0110

Komisariu Faustino haktuirtan orentasaun ba membru PNTL atu uza postu ne’e durante oras 24 tanba husi fulan Janeru to’o 30 Setembru rejista kazu asidente viasaun hamutuk 234, husi kazu ne’e rejulta balu lakon vida durante halo sira nia viajen.

Tanba ne’e ho postu ne’ebe ita iha, ita hetan postu foun PNTL dala idatan uza ho kuidadu no ho responsabilidade ba interese povu hodi redus asidente viasaun no violasaun ba Kodigu Estrada.

Iha okajiaun ne’e Diretur Kompania RUDAL 7984 Sr. Mahoka hateten oferta ne’e hanesan buat kiik ida nudar parte husi buat ne’ebe maka hau hetan utuan hau halo netik buat ruma ba ita nia rai nudar kolaborasaun ita hotu hamutuk hodi halo fatin ida ne’e.

IMG_0156

Postu nen(6) ne’ebe maka kompania RUDAL konstrui iha Dili laran maka hanesan iha area Bairo-Pite1, Bairo-Pite2, Ex Merkadu Lama, Hotel Timor, San Surya no Terminal Becora.

Antes ne’e PNTL servisu hamutuk ho SEFOPE konstrui Postu Polisia Tranzitu iha area hirak ne’e maibe nia durasaun la tempu naruk no aat fila-fali.

Serimonia ne’e Anima ho Dansa kultura husi Fundasaun kulktura Le-ziaval no banda Muzika RUDAL 7984.

Partisipa iha serimonia ne’e Vice Ministru Interior Antonio Armindo, komandante PNTL munisipiu Dili, Superintendente Xefe Henrique da Costa, Estrutura Komandu PNTL, Inspetur Jeral Inspesaun Jogus husi Ministeriu Turismo, Xefe Gabinete, Xefe Departamentu, Kordenador Mama Bolu, Xefe Suku, Xefe aldeia, konvidadu no komunidade Bairo-Pite. Media PNTL

 

 

 

Semana Da-huluk Outubru PNTL rejista Asidente 37

IMG_0007-2

Dili- Hahu loron 01-12 Outubru Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) rejista kazu asidente trafegu hamutuk 37 no asaltu malu hamutuk kazu 19.

Portavoz PNTL Superintendente Xefe Arnaldo Araujo hateten  PNTL mos rejista kazu suisidiu (ema tara aan ) iha loron Sesta  Feira, Data 01-10-2021, Oras 07:00Otl vitima ho inisial AF iha Suco Mota Ulun Aldeia Mauluto munisipiu Liquica Nia motivo tara a’an seidauk hatene no mate refere Mate deskunfia, Nia hato’o asuntu ne’e liu husi komferensia emprensa iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, Tersa (12/10).

Nia esplika Parte familia entraga ba PNTL hodi investiga motivu husi kazu ne’e no submete mate isin hodi halo autopsia .

Alende ne’e iha loron 11- 10- 2021  oras 0200otl iha Unidade Patrulamentu Fronteira(UPF) , iha posto Memo no Saburai kaptura sidadaun Timor- oan nain tolu (3)   nebe  ultrapasa hodi halo  tranjaksaun ilegal fronteira lori sasan  hanesan Tabako Joker kaixa ida ( 1 ) bua kilo rua nulu (20) tabaku Timor kilo sanulu (10 ). Sidadaun hirak nee  entrega ona  ba Komando PNTL Bobonaro hodi prosesu investigasaun no kontinua ba Ministeriu Publiku.

Iha oportunidade ne’e relata mos katak instituisaun PNTL nia membru nain 200 resin maka sidauk simu vasinasaun COVID-19 tanba balu moras tensaun, balu gravida (isin rua), inan fo susu, nomos balu sofre moras komplikadu.

Klinika Saude PNTL iha fulan Novembru sei halao klinika movel ba iha komandu PNTL munisipiu 12 inklui RAEOA hodi halo cek up ba nia membru sira nia saude nune’e sira ne’ebe maka detetadu moras sei refere ba ospital hodi kpontinua tratamentu saude.

Klinika saude PNTL iha stok Aimoruk ne’ebe sufsiente atu atende nia membru sira ne’ebe maka presija; moras ne’ebe maka rejista ass liu maka Infesaun Respiratoriu (ISPA). Media PNTL

Komandu PNTL Relata Atendimentu Polísia Ba Kazu Ilegais Nian Ba Xefe Estadu

2F5A2030

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Komandante Jerál Komisariu Polísia Faustino da Costa no Segundu Komandante Jerál Komisariu Polísia Mateus Fernandes kinta-feira (07/10) ne’e hala’o enkontru ho Prezidente Repúblika Dr.Francisco Guterres Lu-Olo hodi relata situasaun seguransa iha teritoriu nasional ne’ebe maka lao diak.

Hafoin enkontru Komandante Jerál Komisariu Polísia Faustino da Costa ba jornalista sira heteten enkontru ne’ebe Komandu PNTL halo ho Xefe Estadu ba ohin loron nian tanba kuaze semana hirak maka la konsege hala’o enkontru tanba kestaun seguransa iha liña fronteira no iha enkontru ohin nian maka aktualiza deit atendimentu polísia nian ba kazu ilegais sira ne’ebe maka akontese iha semana hirak ba kotuk.

2F5A2040

“Parte terseiru nian maka oinsa PNTL nia preparasaun ba aktividade sira tuir mai liu-liu ita hotu akompaña hanesan aktividade ba eleisaun ninian”, tenik Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Polísia ne’e afirma tan kona-ba postu seguransa ba UPF ne’ebe maka oras ne’e dadaun eziste katak Komandu no governu maka iha konsege iha orsamentu ba iha 2021 atu konstrui postu foun hamutuk hitu (7) agora prosesu ne’e lao hela, maibé iha parte ida ne’e tanba ita hotu iha situasaun Pandemia COVID-19 maka parseiru desenvolvimentu ne’ebe maka apoiu konstrui postu temporariu balun ne’ebe postu sira ne’e hamutuk la inklui ida ne’ebe eziste no permanente maka ita iha 24 postu ne’e mai husi tantu fundu COVID-19 no mós husi parseiru.

2F5A2047

Hatan kona-ba membru PNTL ne’ebe maka sei nafatin destaka iha postu entrada kapital Dili nian, hare’e ba dezisaun governu nian ne’ebe maka hakotu ona Serka Sanitaria iha teritoriu nasional, Komisariu Polísia ne’e esplika,”Keta haluha katak situasaun ida laiha ona Serka Sanitaria ka Konfinamentu Domisiliariu maibé Estadu Emergensia (EE) lao, situasaun internal teknikamente atu dehan hanesan ne’e, sé ita retira tiha membru sira husi postu hirak ne’ebe iha oinsa ita bele garante katak fatin sira ita kria ne’e seguru, entaun ami transforma postu entrada iha kapital sai Postu Seguransa Tránzitu atu membru sira iha nafatin”.

Iha enkontru ne’e, mensagem Xefe Estadu nian ba Komandu PNTL maka iha buat rua, primeiru maka ba iha kontinuasaun prosesu travesas ilegais no segundu maka kontinua hala’o servisu tanba agora ita nafatin iha EE. Media PNTL.                  

Komandu PNTL Realiza Enkontru Avaliasaun Servisu Seguransa Iha Liña Fronteira

2F5A1750

Liquiça, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Komandante Jerál Komisariu Polísia Faustino da Costa akompana husi Komandante Komandu Operasaun Superintendente Xefe Pedro Belo tersa-feira (06/10) ne’e hala’o enkontru Avaliasaun Servisu Seguransa Semanal ba iha liña fronteira hamutuk ho Komandante Komandu munisipiu Liquiça, Bobonaro, Covalima inklui Komandante Unidade Patrullamentu Fronteira (UPF), Unidade Polísia Maritima (UPM) no Unidade Espesial Polísia (UEP).

Komandante Komandu Operasaun Superintendente Xefe Pedro Belo iha intrevista hateten aktividade ne’e sempre halo kada semana iha parte liña fronteira nian, ba iha semana liu ba aktividade ne’e hala’o iha munisipiu Covalima no ba semana ne’e hala’o iha munisipiu Liquiça.

“Objetivu husi aktividade ne’e maka atu bele kontrola didiak seguransa iha liña fronteira, problema saida hanesan nafatin kontinuasaun mosu iha liña fronteira nian no ema sira ne’ebe tama liu husi dalan illegal kontinua hala’o aktividade, hare’e mós servisu ne’ebe maka membru sira hala’o ona iha semana liu ba kotuk; nune’e mós kontinuasaun orientasaun servisu ba iha semana oin nian ne’ebe maka simu direita husi Komandante Jerál hanesan orientasaun ne’ebe fó direita ba Komandante Komandu munisipiu tolu (Liquiça, Bobonaro no Covalima) inklui Unidade tolu (UPF, UPM no UEP)”, tenik Komandante Komandu Operasaun ne’e.

2F5A1726

Superintendente Xefe ne’e haktuir tan katak iha orientasaun sira ne’e hotu hodi kontinuasaun ba prevensaun ba parte liña fronteira nian, iha mós orientasaun ida ne’ebe maka kontinuasaun servisu ba iha semana oin nian maka kontinua observa no tau matan nafatin ba iha movimentu politika ne’ebe maka oras ne’e dadaun lao hela iha ita nia rai, tanba hanesan ita hotu hatene Partidu Politiku sira hotu oras ne’e dadaun komesa ona lao ba baze hodi halo aktividade politika nian entaun presiza tebes parte PNTL nia observasaun no seguransa ba iha aktividade sira ne’e hotu atu labele hamosu fila fali problema sira ne’ebe maka atu akontese ba iha movimentu politiku sira ne’e.

“Mensajen ne’ebe maka Komandu PNTL hakarak hato’o maka husu nafatin ba komunidade sira hotu hodi koopera nafatin ho ita nia PNTL liu-liu iha liña fronteira nian hodi hare’e liu ba movimentu illegal sira ne’ebe maka lao, husu nafatin atu koopera ho ita nia UPF sira no mós ba iha Komandu PNTL munisipiu tolu (Liquiça, Bobonaro no Covalima) atu nune’e wainhira kuandu iha ema ruma ne’ebe maka ultrapasa/hakat liu ba iha liña fronteira nian, husu favor ida fo nafatin informasaun ba iha Polísia no koopera nafatin ho Polísia atu ita bele prevene diak liu tan seguransa iha liña fronteira nian”, apela Superintendente Xefe ne’e.

2F5A1762

Eis Komandante Komandu PNTL munisipiu Dili ne’e apela mós ba Líder Politiku hotu ne’ebe oras ne’e dadaun prepara hela hodi halo movimentu politiku ba iha munisipiu sira liu-liu iha parte fronteira nian, husu nafatin komprensaun, mantein nafatin Unidade Nasional, labele provoka malu, kontinua hala’o aktividade ne’e ho diak no wainhira atu hala’o aktividade hirak ne’e ba iha munisipiu tolu (Liquiça, Bobonaro no Covalima) husu atu koopera ho Komandu munisipiu hirak ne’e hodi bele garante seguransa ba aktividade politiku sira ne’e hotu.

Media PNTL.  

DPKN Kontinua Hala’o Programa Kultura Hadomi Vida Ba Estudante UNDIL

IMG_0017-2

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Departamentu Polisiamentu Komunitaria Nasional (DPKN) kontinua hala’o programa Kultura Hadomi Vida ne’ebe lansa ona iha semana kotuk ba estudante Universitariu sira iha Universidade Dili (UNDIL) iha loron segunda-feira (04/10) ne’e.

Diretor DPKN Superintendente António da Luz iha nia entrevista hateten aktividade ne’ebe hala’o ba loron ohin nian maka aktividade formasaun Edukasaun Sivika ba estudante sira iha UNDIL durante loron ha’at (hahu’u husi loron 04 to’o loron 07 fulan Outubru) hala’o teoria loron rua no prátika loron rua.

IMG_0044

“Iha UNDIL partisipa iha aktividade ne’e além-de estudante sira, partisipa mós funsionariu sira ne’ebe maka hakna’ar ann iha UNDIL, tan ne’e ita nia orariu ohin no aban sei hala’o teoria iha UNDIL no loron kuarta-feira maka kontinua hala’o prátika iha Hera”, esplika Diretor DPKN ne’e.

Superintendente ne’e afirma tan materia sira ba iha formasaun ne’e hanesan Prevensaun Krime nian prepara husi DPKN no materia sira kona-ba Kódigu Estrada no Sinalizasaun sira husi DNTT no Tránzitu Nasional.

“Planu ba aktividade ida ne’e sei kontinua semana oin ba estudante sira iha Univesidade Timor-Loro Sa’e (UNITAL) hafoin sei kontinua ba Institutu no Universidade sira seluk hanesan IOB, DIT, Kristal no ICR, importante iha aktividade ne’e maka materia ba ita nia estudante sira atu bele hatene kona-ba Prevensaun Krime, Kódigu Estrada no Sinalizasaun”, tenik Superintendente ne’e.

Media PNTL.       

IMG_0012

Aniversaria UPF ba dala-18

2F5A9074

Komandante Jeral: Hametin Unidade Hodi Servi Povu No Nasaun

Dili- Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa husu ba membru PNTL-UPF (Unidade Patrulamentu Fronteira atu hametin unidade no orgullu ba servisu ne’ebe maka sira halao hodi servi povu no nasaun Timor-Leste iha fronteira.

Komandante Jeral PNTL hato’o parabens ba membru UPF hotu ne’ebe maka selebra tinan 18 ejistensia unidade ne’e no husu ba membru sira atu mantein unidade no disiplina, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, kinta (30/09).

“Parabens ba ita boot sira, kontinua imi nia lema ne’ebe iha maka ‘Hau nia sakrifiiu maka Hau nia Dedikasaun ba Estadu’, mantein ida ne’e hodi tau aas nafatin unidade, disiplina, hirarkia, no orgullu ba servisu ne’ebe ita boot sira halo tanba ema hotu-hotu la halo servisu ida ne’e, joven timor oan barak hakarak sai Polisia maibe servisu ne’ebe imi halo so imi deit tanba ne’e orgullu ho imi nia servisu,” dehan lideransa maximu PNTL.

2F5A9140

Komisariu esplika UPF hanesan ramu ida husi instituisaun PNTL ne’ebe ejisti ohin halo tinan 18, Hau nia mensajen maka ne’e loos duni ita nia Estadu, Governu no lider sira koalia ona asuntu lubuk ida konaba UPF maibe atu dehan deit kompara hanesan labarik ida karik tinan 18 ne’e ema ida ne’ebe adultu no maduru ona, entaun atu dehan desde seidauk iha desijaun ida no orentasaun husi Komandu maka ema ne’ebe tinan 18 hatene aan no tau aan hanesan ema adultu no kontinua halao servisu desde ke nia Unidade membru sira mos tenke unidade.

Maske UPF la halo buat barak ba Estadu no rai ida ne’e maibe tinan 18 sira halo servisu no esforsu hotu ho kondisaun ne’ebe maka ema hotu hatene no realidade ne’ebe sira hasoru.

Kestiona konaba membru UPF ne’ebe limitadu no nesesidade atu halo rekrutamentu Komandante Jeral esplika ne’e situasaun ida ne’ebe agora iha hela diskusaun no Hau espera bele hetan aprovasaun oinsa atu halo rekrutamentu iha tinan hirak tuir mai; inportante saida maka ogora dadauk iha se ema utuan signifika ita iha paun fuan ida hau fo ba ema nain haat (4) dalaruma sira fahe utuan-utuan mais se paun fuan ida hau fahe ba ema nain rua (2) deit dalaruma han barak.

2F5A9037

Entretantu serimonia aniversariu UPF ba dala-18 halao ohin loron 30/09 iha Kuartel UPF Fatuk Bo’ot, postu administrativu Balibo munisipiu Bobonaro ho tema “Ami pronto sakrifika no dedika aan sem rezerva hodi hametin relasaun servisu hamutuk Entre komunidade no autoridade relevante hodi garante seguransa iha linha fronteira sai fatin seguru ba ema hotu”, serimonia ne’e  hahu tuku 16:45 Forsa parada tama iha kampu parada no termina ho Jantar de fraternidade iha tuku 19:45. Media PNTL

Serka Sanitaria iha Dili Remata, PNTL Sei Retira Membru Iha Postu Temporariu

IMG_9366

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) sei retira membru balu ne’ebe maka durante ne’e koloka iha postu entrada mai kapital Dili tanba governu hakotu ona serka sanitaria iha munisipiu Dili iha loron 29/09 oras 11:59 ho nune’e populasaun sira livre halo movimentu no sirkulsaun ba mai kapital Dili.

Komandante Operasaun Nasional Superintendente Xefe Pedro Belo hateten ohin Ami halo avaliasaun ida hodi hare no retira membru balu maibe tanba postu hirak ne’e mos iha ekipamentu lubuk ida ne’ebe maka hari tia ona entaun membru balu nafatin iha neba hodi bele kontrola no antisipa tanba ita lahatene semana ida ka rua keta kazu pojitivu sae no governu inplementa serka sanitaria fali ita nafatin iha kondisaun para membru sira bele uza fatin hirak ne’e, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, kinta(30/09)

“PNTL la retira membru hotu maibe redus deit membru balu atu reforsa no kontinua halo sensibilizasaun ba ita nia komunidade no loja sira tanba Estadu Emerjensia (EE) ba dala-18 rejolusaun governu ba ejekusaun iha pontu lubuk ida ne’ebe sei bandu ema labele halibur malu iha fatin feira (pameran), programa happy hour no atividade seluk ne’ebe halibur ema barak,”dehan Komandante Belo.

IMG_9321

Eis Komandante munisipiu Dili ne’e haktuirtan Komandu Jeral PNTL sei halo avaliasaun hamutuk ho Komandu munisipiu Dili hodi hare situasaun ida ne’e no presija reforsa fali ba iha sidade hodi kontinua halo sensibilizasaun hodi alerta ba populasaun sira atu kontinua kumpri regras no protokulu saude hanesan uza maskra, fase liman no distansia sosial.

Alende ne’e membru Tranzitu sira kontinua mantein iha postu entrada hodi kontrola movimentu transporte ba mai kapital Dili, nomos membru hirak ne’ebe maka halo seguransa iha fronteira, Portu no Aeroportu sei mantein nafatin.

Hahu ohin ba oin sidadaun hotu livre halo movimentu iha rai laran no PNTL la kontola ona kartaun vasina tanba EE dala 18 la koalia konaba ida ne’e.

Postu temporariu hirak ne’ebe maka PNTL hari makai ha pontu entrada Tasi-Tolu, Balibar, Kasnafar no Metinaro.Media PNTL

PNTL Lansa Programa Kultura Hadomi Vida ba Ensinu Superior

2F5A0514

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) lansa programa Edukasaun Sivika Kultura Hadomi Vida ba Ensinu Superior iha kapital Dili hodi fo formasaun ba Universitariu sira konaba Kodigu Estrada.

Reprejentante Komandante Jeral Superintendente Xefe Pedro Belo hateten lansamentu edukasaun sivika Kultura Hadomi Vida inportante teb-tebes tanba PNTL halo hela estudu ida katak tinan-tinan ema ne’ebe mate tanba asidente trafegu tuir statistika porvolta ema nain 70-90 tanba ne’e presija halo prevensaun ba ema nia vida atu ema labele hetan asidente.

Nia haktuirtan programa Kultura Hadomi Vida ohin lansa iha Universidade da Paz (UNPAZ) ne’ebe involve reprejentante husi universidade sira seluk. Formasaun ne’e foka liu konaba Kodigu Estrada ne’ebe sei fo ba universitariu nain 30 durante loron haat(4) kompostu husi teoria loron rua(2) no pratika loron rua (2) hahu ohin 27/09 to’o 23/ 12/2021 iha Dili no sei kontinua ba munisipiu iha tinan 2022,  nune’e bele konsensialija joven no foin sae sira hodi kompriende katak vida ne’e inportante.

2F5A0524

“Hare ba statistika ne’ebe iha hatudu asidente maioria involve joven ho idade produtivu (tinan 10-30) ne’ebe rejulta kanek, tohar no balu mate, entre sira barak maka laiha karta kondusaun tanba ne’e PNTL hasai programa ida liu husi servisu hamutuk ho Diresaun Nasional Transporte Terestre (DNTT), Polisia Tranzitu Seguransa Rodoviariu, Departamentu Polisiamentu Komunitaria Nasional no Universidade sira servisu hamutuk hodi halo formasaun ba estudante sira ne’ebe hatene konduz kareta no motor maibe laiha karta kondusaun hodi nune’e ami bele fasilita sira hetan lisensa karta kondusaun,”Komandante Operasaun ne’e esplika

Materia ne’ebe fo ba Universitariu sira foka liu konaba Kodigu Estrada nune’e sira bele hatene sinais tranzitu. Programa ne’e hahu iha UNPAZ no sei kontinua ba Universidade sira seluk.

Iha okajiuan ne’e Reitor UNPAZ Dr. Adolmando Amaral hateten PNTL mai ho konsetu ida ne’ebe inovativu tebes ne’ebe ita bele ajuda sira fahe tutan informasaun para ema hotu bele asesu ba informasaun nune’e iha futuru ema hotu ne’ebe maka moris iha nasaun ida ne’e bele iha konsiensia hadomi sira nia vida rasik.

Nia haktuirtan tuir kuota ne’ebe maka PNTL fo estudante nain 30 maka partisipa iha formasaun ne’e, Ami hanoin numeru ne’e kiik tebes tanba UNPAZ nia estudante ne’ebe ativu hamutuk 9.176 no funsionariu ho Dosente hamutuk 411 tanba ne’e maka UNPAZ sei organija hodi husu PNTL atu mai fo tan formasaun iha tempu tuir mai nune’e estudante sira bele ba tuir teste hodi hetan karta kondusaun.

“UNPAZ sei hatama iha kurikulum ba Estajiu Sosiais no Estajiu profesionais nune’e estudante sira ne’ebe maka tuir ona formasaun ne’e bele ba fahe tutan informasaun wainhira sira halo Estajiu profesionais no Estajiu Sosiais iha terrenu”. Nia hakotu

2F5A0540

Lansamentu ne’e kompleta ho entrega kamijola Kultura Hadomi Vida Ba Universitariu sira husi Ensinu Superior hanesan UNPAZ, UNTL, UNDIL, DIT, IOB, UNITAL, Institutu Supeior Kristal, no seluktan.

Programa lanasamentu ne’e partisipa husi Inspetor Jeral PNTL, komandante CFP, Segundu Komandante UEP, Segundu Komandante munisipiu Dili, Segundu Komandante SIKN, Xefe Departamentu Polisia Komunitaria, Departamentu Tranzitu Seguransa Rodoviariu, Diretor DNTT, Reprejentante Universidade no Ensinu Superior no Dosente no Estudante UNPAZ. Media PNTL

Semana Ida, PNTL Rezista Kazu Asidente No Insidente Hamutuk 17

IMG_0007-2

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) durante semana ida nia laran hahu’u husi loron 20 to’o 24 fulan Setembru tinan 2021 rezista kazu Asidente no Insidente hamutuk 17 ne’ebe maka akontese iha teritoriu Timor laran tomak.

Porta Voz Komandu PNTL Superintendente Xefe Arnaldo Araújo liu husi konferensia imprensa ne’ebe hala’o iha sexta-feira (24/09) ne’e hateten tipu kazu Insidente ne’ebe maka akontese durante semana ida nia laran maka hanesan Asaltu malu hamutuk 13, Tentativa Omesidiu ida, Tara-ann ida no Naok rua.

“Entretantu durante loron 20 to’o 24 fulan Setembru ne’e total Asidente ne’ebe maka rezistu hamutuk 15, husi númeru ne’e la rezulta vitima mate maibé rezulta ema kanek deit liu-liu ba motorizada ho marka Beat ne’ebe maka sempre fó impaktu ba dezastre hirak ne’e”, tenik Porta Voz Komandu PNTL ne’e.

Superintendente Xefe ne’e haktuir tan katak iha loron 18 Setembru 2021 Oras  09.11  Otl, akontese kazu Tentativu Omesidiu ida iha Postu Administrativu Qulekai  Munisipiu Baucau,  suspeito ho inisial C.J.B.M lori Kilat Anin  (kilat manu ) tiru ba Vitima ida ho naran Quintino Miguel Moreira Martins tinan 10  iha nia kabun. Motivu husi akontesimentu refere Seidauk bele hatene tamba Vitima sei hala’o hela tratamentu iha Sentru Saúde Qulekai no kazu refere sei iha prosesu investigasaun nia laran.

“Nune’e mós iha loron 21 fulan Setembru tinan ne’e oras 08:00 OTL dader akontese kazu Suisidiu/Tara-an iha suku Caraubalo, Aldeia Wesa iha ne’ebe seňor ida buka tuir nia oan mane ne’ebe lakon iha loron 20 fulan Setembru no hetan fila fali vitima ho kondisaun tara-ann iha kintal”, haktuir Superintendente Xefe ne’e.

Xefe Gabinete Relasaun Públika PNTL ne’e afirma tan katak Iha loron 17 fulan Setembru tinan 2021, ekipa konjuntu kompostu husi UPF no COE iha kompaňa Alfa postu Mozon liňa Fronteira konsege kaptura sidadaun Timor oan ida ho inisial A. G ne’ebe atu hakat ba Atambua Indonesia ho dalan ilegal, hodi lori sasan hanesan Belak Mutin hamutuk 402 no Belak Mean 425 atu ba faan. Sidadaun refere entrga ona ba Komandu PNTL Munisipiu Bobonaro hodi hein prossesu investigasaun.

Media PNTL.

 

Ofisial Investigador PNTL 14 Kompleta Formasaun Direitu Penal

IMG_0130

Dili-Ofisial Investigador Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) nain 14 kompleta formasaun Direitu Penal no Prosesu Penal Timor-Leste hodi prosesa kazu diak liutan antes lori ba Tribunal

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Mateus Fernandes hateten Komandu Jeral inkorpora no servisu hamutuk ho Sentru Formasaun Juridiku, Ministeriu Justisa hodi fo kursu ba Ofisial nain 14 ne’ebe servisu iha Investigasaun Kriminal no Seksaun Justisa para mellora liutan sira nia kapasidade iha Direitu Publiku no Diretu Prosesu Penal, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha CFP Comoro Dili, Tersa (21/09).

“Polisia servisu oras 24 iha komunidade nia leet no iha dejafiu oi-oin ne’ebe sira infrenta iha terrenu liu-liu kuandu iha akontesementu ne’ebe kontra ordem publika entaun Polisia sempre hasoru difikuldade,” dehan komisariu Mateus.

Nia haktuirtan ho formasaun ne’e iha tempu oin mai Polisia halo prosesu kazu kriminal liu-liu Ofisial Superior no Soldadu sira ne’ebe maka iha problema Ami bele hatene prosesu bazeia ba Kodigu Penal no Kodigu Prosesu Penal.

IMG_0154

Iha okajiaun ne’e Komandante CFP Superintendente Xefe Arquimino Ramos hateten materia hirak ne’ebe maka partisipante sira simu kompostu husi Kodigu Penal, Kodigu Prosesu Penal no Regulamentu Disiplinar liga liu ba artigu hirak ne’ebe maka kompetensia Polisia nian oinsa maka servisu hamutuk ho Ministeriu Publiku no Tribunal.

Kodigu Prosesu Penal oinsa ita nia investigador sira kunyese diak prosesu hotu atu minimija kazu ne’ebe nulo iha Tribunal tanba quebra prosesu iha Kodigu Prosesu Penal, entaun liu husi formasaun hirak ne’e ita bele hadia.

Materia ida seluk maka Regulamentu Disiplinar ba membru sira husi Departamentu Justisa no Gabinete Juridiku sira aprende konaba oinsa halo prosesu disiplinar hodi foti desijaun ne’ebe lolos no separa prosesu krime ho prosesu disiplinar.

Formasaun ne’e hahu iha loron 23 Agostu to’o 21 Setembru no partisipa husi Xefe investigador husi munisipiu, Investigador Nasional, departamentu justisa no Gabinete Juridiku inklui Instrutor sira iha CFP para ba oin sira bele kontinua fo fali formasaun ba membru sira.

Partisipante sira aprende artigu sira konaba lalaok prosesual ho simulasaun kazu, ezersisiu hirak ne’e hatoman sira atu kunyese diak servisu Polisia nian. Media PNTL

IMG_0152