Komandante Jeral PNTL enkontru ho PR eleitu

_MG_0183

Dili- Komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) halo enkontru ho Prezidente Republika (PR) eleitu hodi koalia konaba Seguransa Pessoal, Rezidensia no Palasiu Prezidente.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay hateten objetivu enkontru ne’e hodi hato’o informasaun konaba seguransa ba Prezidente Republika eleitu nia rezidensia no Palasiu Prezidente, Nia hato’o asuntu ne’e hafoin enkontru ho PR eleitu iha Comite Central fretelin Comoro Dili Kinta (04/05).

Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay haktuirtan katak PNTLmos konsulta ho Prezidente eleitu konaba Ofisial PNTL ne’ebe atu koloka ba Kaza Militar Prezidensia Republika, hafoin enkontru ne’e Komandu PNTL sei aprezenta lista membru PNTL ba PR eleitu hodi hare hafoin informa fali ba Komandu PNTL.

Iha okajiaun ne’e PR eleitu Francisco Guterres Lu-Olo hateten Iha oportunidade ne’e Komandante Jeral PNTL fo informasaun konaba seguransa ba komemorasaun Restaurasaun Independensia 20 de Maiu no Tomada de Posse ba PR eleitu.

Lu-Olo informatan katak Konaba seguransa pessoal nian Komandante Jeral sei aprezenta lista husi membru Corpu Segurança Polisia (CSP) nune’e submete ba hau nia apresiasaun atu bele eskolla nune’emos ba Superintendente nain rua (2) ne’ebe maka hau sei eskolla ba servisu hamutuk ho Tanente Koronel Maukalu iha Caza Militar Prezidensia Republika nian.

Koalia konaba Seguransa Pessoal membru balu halo ona seguransa iha hau nia rezidensia no eskoltu sira ne’e mantein nafatin no sei hilitan membru kuaze nain 15, hau sei hare hafoin Komandu submete lista mai hau. Media PNTL

 

 

 

 

 

ICRC Suporta Ekipamentus Básiku Forensik Ba PNTL

20170504-2F5A8023

Dili, Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Departamentu Investigasaun Nasional Kinta ne’e (04/05) hetan ajudu ekipamentus básiku forensik hanesan body bag husi International Committee of The Red Cross (ICRC).

Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa ne’ebe ofisialmente simu material hirak ne’e hateten apoio no suporta ne’ebe ICRC halo mai Timor-Leste laos foin iha tempu ukun aan maibé programa hirak ne’ebe sira halo iha kedas ona tempu okupasaun no iha tempu ukun aan ida ne’e ICRC nafatin suporta/ kapasita ita nia rekursu umanu atu bele servi diak liu tan povu Timor-Leste.

“Internal liu-liu hanesan ita PNTL suporta no apoio husi ICRC laos deit iha tinan ida ka rua liu ba kotuk maibé suporta no apoio mai husi buat oin-oin, formasaun (treinamentu), kapasitasaun no mós apoio tekniku ne’ebe dalaruma ba ita karun tebes, hanesan wainhira iha kazu balun kona-ba vitima sira ne’ebe krime grave ninian, sira (ICRC) suporta ita kona-ba halo teste DNA aliende suporta no formasaun ba pesoal PNTL sira hodi hala’o kna’ar ho diak ”, tenik Segundu Komandante Jerál PNTL.

Komisariu Polísia Faustino da Costa haktuir tan katak ohin ita simu body bag simbolikamente ida iha ne’e, maibé tuir informasaun ne’ebe iha ICRC fó body bag hamutuk atus rua (200) ne’ebe maka fó mai iha PNTL atu uza hodi halo atendimentu.

“Maibé hau dehan, ita simu body bag atus rua ne’e la signifika katak ema sei mate atus rua, lae. Ita simu body bag atu antisipa deit tanba dezastre ita la hatene, dezastre ita la espera, se body bag atus rua maka ita uza bele to’o tinan lima ka sanulu, ne’e diak liu tan duke ita uza to’o tinan”, salienta Komisariu Polísia Faustino da Costa.

Komandu PNTL husu ba departamentu Investigasaun Nasional atu bele uza material hirak ne’e ho didiak, uza ho kuidadu tuir nesesidade no ho responsabilidade atu nune’e suporta ne’ebe iha, bele sai hanesan mós meius ida atu nune’e aliende ita PNTL bele atende kazu ou problema ho professional, ita nia parseiru sira mós sente kontenti katak buat ne’ebe sira suporta, benefisiu duni ba ita nia povu.

Iha fatin hanesan Komandante Operasaun Departamentu Investigasaun Nasional Inpector Xefe Mouzinho Tavares Correia iha ninia intervensaun hateten apoio ida ne’e laos ba dala uluk ICRC fó mai PNTL iha area Investigasaun Kriminal maibé desde tinan sanulu liu ba.

“ICRC suporta Servisu Investigasaun Nasional liu-liu iha area forensik ninian hahu’u husi treinamentu, suporta ofisias balun no membru balun husi Investigasaun Kriminal hodi tuir reuniaun, Kursu no Seminariu iha nasaun balun no mós iha rai laran”, hateten Komandante Operasaun Departamentu Investigasaun Nasional.

Inpector Xefe Mouzinho Tavares Correia subliña liu tan katak iha tinan 2012 ICRC fó treinamentu ba ofisias PNTL balun liu-liu kona-ba regra operasional presedur ba polisial ninian no ho ida ne’e lori Servisu Investigasaun Kriminal nian naran hato’o obrigadu ba suporta ne’ebe durante ne’e fó husi ICRC ba Servisu Investigasaun Kriminal.

Ekipamentus hirak ne’e entrega husi Adjuntu Xefe delegasaun ICRC Regional Indonesia- Timor-Leste Sr. Luc Hass no simu diretamente husi Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa no hetan partisipasaun husi membru PNTL Departamentu Investigasaun Nasional.

Media PNTL.

PNTL Sei Fo Seguransa Tomada de Posse Ba Presidente Foun

_MG_7376-2

Dili-Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) sei fo seguransa ba maximu ba komemorasaun Restaurasaun Independensia ba-dala 15 iha dia 20 de Maiu no mos tomada de posse ba Presidenti Republika eleitu.

Komandante Komandu Operasaun Superintendente Xefe Henrique da Costa informa katak Komandu PNTL halo enkontru preparasaun hamutuk ho ekipa ne’ebe maka sei involve iha komemorasaun ne’e, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha nia knaar fatin Kaikoli Dili Tersa (02/05).

Komandante ne’e haktuirtan katak liu husi enkontru ne’e Komandu esplika ba ekipa seguransa ne’ebe mak tau ona hodi esplika tarefa saida mak sira halo iha loron 20 de Maiu.

Ekipa seguransa ne’ebe maka sei involve iha Forsa Rezerva hodi fo seguransa ba komemorasaun Restaurasaun Independensia no tomada de Posse ba Prezidente Republika Eleitu kompostu husi Polisia Unidade Especsial (UEP), Unidade Polisia Fronteira (UPF), Servisu Informasaun Polisia (SIP), Servisu Investigasaun Kriminal (SIC), Centru Formasaun Polisia (CFP), Unidade Saude no PNTL munisipiu Dili. Media P

Loron Internasional liberdade inprensa, PNTL husu hametin komunikasaun no Koordenasaun

2F5A7985

Dili- Loron 3 fulan Maiu nudar loron internasional liberdade inprensa tanba ne’e atu garantia liberdade media iha servisu lor-loron nian presija kria komunikasaun no kooperasaun ne’ebe diak entre Polisia no Jornalista.

Komandante komandu Operasaun Superintendente Xefe Henrique da Costa hateten sei falta komunikasaun no koordenasaun entre Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) ho Jornalista iha terrenu tanba ne’e dala barak hamosu dezintendementu, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha nia knaar fatin Kaikoli Dili Tersa (02/05).

Komandante ne’e haktuirtan katak wainhira jornalista atu halo kobertura ba servisu PNTL nia tenki komunika didiak atu nune’e parte Polisia bele fo informasaun tanba ho komunikasaun ne’ebe diak maka sei la hamosu problema ruma.

“ Husu ba jornalista sira atu koalia ba malu hodi nune’e labele mosu konflitu ka dezintendimentu iha terrenu tanba media halao nia servisu no Polisia mos halo nia servisu tanba ne’e husu atu kompriende malu ita lakohi matein egoismu institusional ida-idak nian hodi fo inpaktu ba servisu lor-loron nian”.

Media inportante ba ema hotu ne’ebe maka hakarak hatene informasaun tanba ne’e PNTL agradese ba servisu media ne’ebe maka habelar informasaun konaba dezenvolvimentu servisu PNTL ba povu nune’e bele hatene no nudar parte ida hodi promove PNTL nia servisu.

PNTL husu atu media labele publika deit informasaun iha nasional maibe tenke to’o munisipiu, suku no aldeia tanba PNTL halao servisu iha nasional to’o aldeia no suku.

PNTL fo parabens ba jornalista no media iha Timor-Leste espera katak ita hotu bele halo reflesaun hamutuk hodi hare ba servisu ne’ebe ita halo no hadia buat ne’ebe sidauk hodi atinji ita nia objetivu. Media PNTL

 

 

 

 

 

 

Ema nain 5 mate tanba asidente Trafiku

2F5A7985Dili-Durante fulan Abril Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) rezista ema nain 5 mate tanba kazu asidente trafiku husi total asidente 46 ne’ebe maka akontese.

Komandante Komandu Operasaun Superintendente Xefe Henrique da Costa hateten husi total asidente 46 ne’ebe maka Polisia Unidade Tranzitu Seguransa Rodoviariu rezista iha fulan Abril nia laran rezulta ema nain 5 mate no seluk kanek todan no kmaan.

Alende ne’e durante fim de Abril hahu loron 21 to’o 27 PNTL rezista kazu asidente trafiku hamutuk 19 ne’ebe rejulta ema kanek kmaan no todan

Komandante ne’e haktuirtan katak kazu hirak ne’e rekolla husi munisipiu 13 no munisipiu Dili maka rejista asidente ass liu.

Maioria kazu asidente trafiku ne’ebe maka akontese tanba fator humanu no fator natureja Media PNTL

Komandu Operasaun PNTL Halo Evaluasaun Seguransa Ba Eleisaun Presidensial No Orientasaun Servisu Ba Eleisaun Parlamentar 2017

_MG_9424

Dili, Komandu Operasaun Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) iha Kinta ne’e (27/04) halo enkontru kona-ba Evaluasaun Seguransa ba eleisaun Presidensial no Orientasaun Servisu Ba Eleisaun Parlamentar 2017 hamutuk ho Komandu Operasaun PNTL Munisipiu 13.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay ne’ebe halo abertura ba worshop ne’e hateten planu Komandu Operasaun nian hodi konvida xefe Operasaun Munisipiu nian hodi rona informasaun kona-ba planu operasaun seguransa eleisaun parlamentar ninian no husi parte Conselho Nacional Eleições (CNE), Sekretariadu Tékniku Administrasaun Eleitoral (STAE) mós sei marka presensa atu esplika kna’ar idak-idak nian.

“Komandante sira nu’udar responsavel iha area operasaun nian iha munisipiu, entende no prepara ita bo’ot sira nia planu seguransa iha munisipiu bem feito, nune’e ita bele asegura eleisaun parlamentar nian ho diak”, hateten Komandante Jerál PNTL.

Komisariu Polisia Julio da Costa Hornay iha biban ne’e mós hato’o parabens ba susesu hotu ne’ebe hetan husi seguransa iha eleisaun presidensial foin lalais ne’ebe lao ho diak tebes.

Entretantu, Komandante Operasaun Superintendente Henrique da Costa iha nia entrevista hateten enkontru ne’ebe halo husi Komandu Operasaun hamutuk ho xefe seksaun Operasaun Munisipiu sira ne’e atu halo evaluasaun servisu seguransa hodi bele deteta frakeza hirak ne’ebe maka mosu durante periodu eleisaun presidensial foin lalais ne’e.

“Pontu positivu ne’ebe maka ita susesu ona iha eleisaun presidensial ninian, ita buka para atu nune’e kontinua nafatin iha eleisaun parlamentar nian mai no ita mós fó orientasaun ba xefe operasaun sira atu nune’e periodu ida ne’ebe tama ba eleisaun parlamentar, sira tenke halo aktividade prevensaun ninian hodi tama ba iha eleisaun parlamentar 2017 nian”, tenik Komandante Operasaun

Superintendente Henrique da Costa akresenta liu tan katak apresentasaun ida ne’e laos husi parte Komandu Operasaun nian deit, maibé husi parte COS nian (Servisu Koordena PNTL no F-FDTL) mós sei halo apresentasaun ba sira, hodi esplika liu-liu kona-ba identifika ameasa, risku no faktores sira ne’ebe sai hanesan problema atu nunue’e Komandante sira bele tau atensaun ba idak-idak nia area.

“Iha eleisaun presidensial foin lalais ne’e, fatin risku ne’ebe identifika ona husi kada Komandu Operasaun Munisipiu maka ho worshop ida ne’e ita sei fahe informasaun ba sira atu nune’e sira tenke update nafatin ba iha eleisaun parlamentar ninian, atu nune’e fatin sira ne’ebe risku, grupu sira ne’ebe bele fó ameasa ita bele tau atensaun espesifiku liu iha ne’eba”, salienta Superintendente Henrique da Costa.

Media PNTL.

 

Komandu PNTL Bolu Kompañia Telekomunikasaun 3 Ativa Hikas Númeru 112

_MG_1670

Dili, relasiona ho númeru emergensia Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) 112 ne’ebe maka durante ne’e la ativa, Komandu PNTL iha Tersa ne’e (25/04) bolu kompañia telekomunikasaun tolu hanesan Timor Telecom (TT), Telkomsel no Telemor oinsa atu bele reativa hikas númeru refere.

Komandante Operasaun PNTL Superintendente Henrique da Costa ne’ebe maka lidera enkontru ne’e hateten Komandu bolu kompañia hirak ne’e atu halo diskusaun ho PNTL no parte Autoridade Nasional Komunikasaun (ANC) atu iha liña koordenasaun hodi kontrola ba komunidade sira ne’ebe maka uza liña koordenasaun falsu.

“Ita hatene katak iha tinan hirak nia laran liña 112 la funsiona tamba ita nia komunidade sira ne’ebe uja telefone dala ruma liga ba liña 112 ne’e envez hodi hato’o informasaun ka presiza asistente polísia nia maibé sira uza fali liña 112 ne’e hodi fó fali informasaun falsu”, tenik Komandante Operasaun PNTL.

Superintendente Henrique da Costa akresenta tan katak ba futuru koko koalia ho provaider sira hotu karik ba futuru liña 112 ativa, sei prepara koler ID atu nune’e ema se deit maka halo xamada falsu ba liña 112, ita bele grava atu nune’e bela lori ba prosesu investigasaun ruma.

“Ohin ne’e ita konvida parte tolu, TT, Telkomsel no Telemor tanba ita hakarak atu provaider tolu ne’e tenke iha mós liña 112, iha tempu badak nia laran ita hakarak kada provaider tolu ne’e ninia konsumidor liga ba liña 112 ne’e liu ona husi sira nia provaider rasik”, salienta Superintendente Henrique da Costa .

Atu bele reativa hikas númeru 112 ne’e, maka iha tempu besik ekipa tékniku husi TT, Telkomsel no Telemor sei verefika fali fallansu husi liña 112 ne’ebe maka durante ne’e la funsiona.

Media PNTL.

PNTL – PSIC Halo Fiskalizasaun Ba Fatin Jogu Kasino Illegal

20161010-2f5a0472

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) hamutuk ho ekipa husi Polísia Servisu Investigasaun Crimal (PSIC-MJ), Diresaun Alfandega, iha sabadu (22/04) foin lalais halo fiskalizasaun ba fatin jogus Kasino ne’ebe identifika illegal.

Ministru Interior Dr. Longuinhos Monteiro hafoin observa aktividade fiskalizasaun ba jornalista hateten aktividade ne’e hanesan servisu administrativu estadu ninian liu-liu ba diresaun impostu, SERVE, Komersiu Industria Turismu hodi mai fiskaliza aktividade jogus ninian.

“Em prinsipiu iha informasaun katak iha pontu jogus ha’at maka konsidera illegal tanba laiha prinsipiu ida katak prense rekezitus ne’ebe maka Lei hateten kona-ba impostu, enkuantu sira hala’o ona aktvidades edukativu ida kleur ona”, tenik Ministru Interior.

Eis Komandante Jerál PNTL ne’e akresenta tan katak intensaun governu atu fiskaliza buat sira ne’e hotu atu bele tau iha regras, estadu maka tenke kontrola situasaun sira ne’e hotu atu labele mosu jogus ho tendensia ilegais iha Timor-Leste no bele fó mós imagem ne’ebe ladiak katak estadu ne’e atu labele kontrola aktvidade jogus illegais.

“Hau ho Komandante Jerál somente mai monotoriza servisu ne’ebe maka husi autoridade PSIC, PNTL, inspesaun jogu sira hala’o pakote ida para oinsa ita bele hare’e ba oin atu fiskaliza, para depois impõe regras ida la signifika katak sira laiha direitu atu loke, bele maibé tenke tuir regras, prense rekezitus, administrativamente nune’e governu ne’ebe liu husi diresaun ne’ebe maka tutela maka sei deside”, salienta Ministru Interior Dr. Longuinhos Monteiro.

Fatin jogu ne’ebe maka ekipa halo fisklaizasaun maka jogu Kasino iha parte Regal (Bairo-Pite), C-Game 2 (Timor Plaza), Timor Club (Bebonuk). Aktividade ne’e hetan monotorizasaun husi Ministru Interior, Komandante Jerál, Ofisiais Superior PNTL, autoridade Imigrasaun, autoridade PSIC, diresaun Alfandêga, diresaun Komersiu Industria, diresaun impostu no SERVE.

Media PNTL.

Komandu PNTL Sei Ativa Hikas Númeru 112 Iha Tempu besik

_MG_3979

Dili, relasiona ho númeru 112 ne’ebe oras ne’e dadaun la funsiona, Komandu Polisia Nasional Timor-Leste sei ativa hikas iha tempu besik hodi antisipa seguransa iha tempu kampaña no eleisaun parlamentar tinan ne’e.

Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa iha entrevista hateten durante tinan ida ona maka númeru 112 la funsiona hodi atende kontaktu husi komunidade ne’ebe maka presija ajuda polísia nian.

“Ami prepara ona konvite hodi konvida kompañia sira no autoridade relevante atu mai iha loron 25 semana oin hodi halo enkontru iha Komandu Jerál PNTL atu solusiona situasaun ida ne’e”, tenik Segundu Komandante Jerál PNTL.

Komisariu Polísia Faustino da Costa akresenta liu tan katak durante ne’e, kontaktu mai iha Komandu Jerál ba husu apoio iha buat rua deit, primeiru liu husi ema sira ne’ebe presija apoio polisia nian, koñese ema balun no segundu maka lina fixu ne’ebe Komandu PNTL iha Komandu Jerál no iha Komandu munisipiu sira.

“Tanba ita nia númeru 112 ne’e iha fallansu bo’ot ida kuase tinan hirak ona, tanba ne’e maka ami atu koalia hamutuk ho kompañia operador telekomunikasaun sira iha Timor iha tempu besik”, salienta Komisariu Polísia ne’e.

Media PNTL.

Komandu PNTL Hatudu Fatin Konstrusaun Edifisiu Foun Kuartél Jerál Ba Kompaña Hodi Tuir Tenderizasaun

20170420-2F5A7725

 

Dili, relasiona ho kontrusaun edifisiu foun Kuartél Jerál Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL), kinta-feira ne’e (20/04) Komandu PNTL hamutuk ho kompañia sira ne’ebe maka iha interese atu konkore ba tenderizasaun, no hatudu fatin konstrusaun hodi hare’e area ne’ebe maka sei hari’i edifisiu refere.

Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa hafoin vzita fatin kontrusaun hateten kunsultan ne’ebe PNTL iha ohin esplika ona deseñu edifisiu nian ba iha kompañia sira atu nune’e antes loron 10 fulan Maio iha ona kompañia ne’ebe sai hanesan manan na’in atu hari’i edifisiu foun Kuartél Jerál PNTL.

”Ohin ne’e hanesan fase kontinuasaun husi buat ne’ebe CNA halo ona orseik no ohin konsultan PNTL nian ne’ebe prepara hela deseñu edifisiu nian hamutuk ho kompañia sira hodi hare’e tékniku atu hari’i edifisiu foun Kuartél Jerál nian”, tenik Segundu Komandante Jerál PNTL.

Komisariu Polísia Faustino da Costa akresenta tan katak parte kompañia sira mós kestiona kona-ba uma hirak ne’ebe afetadu husi kontrusaun edifisiu nian, parte konsultan PNTL esplika katak komunidade hirak ne’e kabe kompeténsia governu no instituisaun nian.

“Husi Komandu ohin husu ba kompañia sira iha buat rua, primeiru kompañia ida ne’ebe deit maka orsida manan ba iha projetu ida ne’e, Komandu PNTL husu para atu mantein kualidade tuir deseñu ne’ebe mak iha ona no segundu pontu maka ne’e Komandu husu atu bele kumpri nia tempu kontratu”, salienta Komisariu Polísia Faustino da Costa.

Komisariu Polísia ne’e esplika liu tan katak hare’e ba kondisaun edifisiu Kuartél Jerál nian oras ne’e dadaun presija hari’i, tanba ne’e kompañia ne’ebe deit maka orsida hetan responsabilidade husu atu bele kumpre durasaun kontratu ne’ebe iha.

Konstrusaun ba edifisiu ne’e, sei gasta osan ho montante kuase tokon sanulu resin tanba edifisiu refere sei hari’i ho andar lima.

Media PNTL.