SKKOK sei halo Operasaun ba Grupu Arte Marsiais no Arte Rituais

_MG_9621

Dili- Sentru Komandu Kontrolu Operasaun Koordenada (SKKOK) Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) servisu hamutuk ho Falintil-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) hodi halo operasaun ba Grupu Arte Marsiais(GAM) no Grupu Arte Rituais (GAR) iha teritoriu laran tomak ne’ebe kontinua trenu subar.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten Ami forma ona operasaun koordenada entre F-FDTL no PNTL atu hametin ambiente ida ne’ebe dame no hakmatek iha teritoriu tomak ho atensaun espesial ba grupu illegal GAM no GAR ne’ebe lei bandu, nune’e iha situasaun ida ne’e sita mos atensaun katak laiha toleransia, Nia hato’o asuntu ne’e liu husi komferensia emprensa hamutuk iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, Segunda (05/08).

Komisariu ne’e haktuirtan katak toleransia zero mos sei habelar iha atuasaun PNTL nia rasik ne’ebe tenke atua ho imparsial ho rigoroju hodi defende lei no ordem publika iha sidadaun sira nia oin, atu hodi delikadeza nomos defende lei no ordem ba situasaun sidadaun sira nian, sei fo mos atensaun espesial bainhira uza armas ou kilat ho maneras ne’ebe obriga atu uza forsa, laiha ligasaun ho atividade husi grupu illegal hirak ne’e.

“Ami hakarak lori hamutuk ida ne’e ho fim ida maka legal ho objetivu ba situasaun hakmatek no paz, sei halo tuir mos lei ne’ebe vigora prinsipalmente rezimi juridiku uza forsa  no mos rejimi pratika Arte Marsiais, Arte Rituais nomos regras atuasaun Polisia nian no regras ne’ebe tau ona iha Kodigu Prosesu Penal  no normas sira seluk ba Forsa Defeza no Seguransa atu halao,” dehan Komisariu ne’e.

Ba sidadaun sira ami husu atu servisu hamutuk ho lideransa prinsipal sira atu fo hatene konaba rezimi juridiku relativa ba pratika Artes Marsiais, Artes Rituais, Armas Brankas, Rama Ambon nomos atividade hodi prevene no iha aprensaun ne’ebe sei halao iha terenu no teritoriu nasional tomak.

PNTL iha responsabilidade atu garante hodi tau ordem no seguransa hakmatek ba publiku nomos prevene atu mosu krime ka hahalok seluk ne’ebe kontra lei, PNTL dedika aan tomak atu hametin no kumpri ordem ne’ebe fo ba sira prinsipalmente iha tempu ida ne’e, ita prepara aan hela atu halo selebrasaun nasional ba loron 30 fulan Agostu.

Hodi Komandu PNTL nia naran hato’o ba membru sira tomak PNTL katak iha ona Diretiva konjuntu husi PNTL no F-FDTL atu hahu asegura atividade sira hotu liga ho preparasaun loron konsulta popular ninian iha nivel nasional no munisipiu, Postu Administrativu no suku sira.

Iha okajiaun ne’e Xefe Estadu Maior Jeneral das F-FDTL Maijor Jeneral Lere Anan Timur hateten Diretiva konjunta ida ne’e atu halo operasaun kordenada entre instituisaun Defeza no Seguransa ho ninia objetivu maka prevensaun no represaun ba kuaker krime organizadu liu-liu arte marsial ne’ebe ohin loron naran boot iha timor maibe ita hare arte marsiais governu taka ona no hau bolu hanesan krime organizadu.

Diretiva Konjunta entre Komandu rua ne’e atu inpelemnta iha teritoria laran ba seguransa no defeza ita nia estadu no ita nia soberania ninian no liu-liu ba ita nia populasaun, joven no komunidade sira ne’ebe la sente seguru.

Ami nia planu ekipa konjunta ida ne’e mos atu asegura dias nasional loron istoriku sira ne’ebe iha ita nia oin 30 de Agostu ita halo tinan 20 Referendum, 20 Setembru ita halo 20 anus prejensa forsa INTERFET

Hau hakarak husu ba Timor oan hotu-hotu PNTL nia misaun mak atu garante estabilidade nasional iha planu internu no lei mos fo dalan atu Forsa Defeza Timor-Leste nudar forsa armada nasaun nian iha misaun defeza externu ne’ebe lei fo dalan atu bele kopera iha area seguransa interna nian.

Mensajen konaba ida ne’e ami hato’o bebeik ona, ami iha ne’e laos atu reprime deit maibe ami mos prevene, prevensaun signifika katak buka formas hotu-hotu no meius hotu –hotu liu husi media no liu husi kontaktu ho komunidade iha suku no aldeia atu halo oinsa ita nia rai ne’e bele estavel tanba ita hotu hatene katak so estabilidade iha maka dezenvolvimentu iha, estabilidade laiha dezenvolvimentu laiha.

Iha fatin hanesan Komandante Jeral mos kestiona konaba kazu soe bebe ne’ebe ikus-ikus ne’e mosu iha fatin barak inan feton sira komesa soe bebe iha fatin-fatin ne’ebe balu konsege salva no balu la konsege salva.

Aproveta oportunidade ida ne’e atu hato’o ba inan aman sira, joven sira tantu feto no mane katak hahalok soe bebe no oho bebe la refleta kultura timor nian, konaba akontesementu sira ne’ebe liu ona PNTL sei nafatin esforsu atu buka tuir autor laos deit inan ida ne’ebe kous no soe nia bebe maibe se maka hamutuk ho inan ida ne’e no ikus mai laiha responsabilidade hodi husik no oho ema inosente ou anju oan sira ne’e.

Komferensia Emprensa hamutuk entre Komandu PNTL no F-FDTL ne’e akompaña husi Xefe Ispesaun Jeral F-FDTL Brigadeiru Jeneral Maunana no Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Mateus Fernandes ho prezensa husi Ofisiais Superior Instituisaun PNTL no F-FDTL. Media PNTL.

Komandu PNTL Fó Posse Ba Komandante Munisipiu Manufahi No 2ᵒ Komandante Interino CFP

20190801-2F5A4134

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) iha loron dahuluk fulan Agostu tinan ne’e hala’o serimonia tomada de posse ba Komandante Munisipiu Manufahi no Segundu Komandante Interinu Centro Formação Polícia (CFP) iha Kuartél Jerál PNTL Kaikoli.

Baseia ba despasu Gabinete do Comandante Geral Nu.215/CG-PNTL/VIII/2019 hodi nomeia Superintendente Júlia Gama ba kargu nu’udar Komandante PNTL Munisipiu Manufahi hodi subtitui Superintendente Agostinho Gomes ne’ebe iha loron hirak liu ba simu posse hanesan Diretór Migrasaun Ministeriu Interior (MI) nian baseia ba dezisaun Komisaun Funsaun Públika (KPF) númeru 3247/2019/PCFP hodi halo nomeasaun titulares foun ba kargu diresaun no xefia iha MI no sei tama iha vigor  hahu’u loron 1 fulan Agostu 2019 (Fontes Media MI) no despasu Gabinete do Comandante Geral Nu.214/CG-PNTL/VIII/2019 hodi nomeia Diretór sesante Migrasaun Superintendente Asistente Boavida Ribeiro hanesan Segundu Komandante Interinu CFP.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa iha ninia intervensaun ba serimonia ne’e hateten misaun ne’ebe maka ita iha maka oinsa ita servi ita ita nia komunidade, ita nia populasaun ne’ebe laos ema seluk maibé mesak ita nia inan-aman deit.

“Primeiru, agradese ba Superintendente Agostinho ne’ebe servisu halo iha munisipiu Manufahi, hau hetan relatoriu progresu lubuk ida katak membru sira Manufahi disiplina tebes no kapas tebes-tebes iha sira nia servisu, hau mós agradese ba Superintendente Asistente Boavida hanesan Diretór iha Migrasaun ho operasaun ne’ebe halo ho PNTL durante ida ne’e kooperasaun, koordenasaun lao diak tebes hanesan kazu balun ne’ebe akontese, kazu vitíma tráfiku umanu, ita iha kooperasaun diak, agradese ba ida ne’e”, tenik Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Polísia ne’e hato’o parabéns ba Diretór Jerál ne’ebe asumi kargu foun iha ne’eba, hanesan hau hateten konfiansa ida ne’e atu ita bele uza ho responsabilidade, konfiansa ida ne’ebe governu fó aproveita ida ne’e, atu nune’e laos ita bo’ot pesoal maibé konfiansa ida ne’e afeta mós konfiansa mai instituisaun PNTL.

“Parabéns ba Superintendente Júlia, komesa ohin ba oin nia hanesan Komandante Munisipiu Manufahi hodi subtitui Superintendente Agostinho Gomes ne’ebe asumi fali kargu hanesan Diretór Migrasaun, hau mós hato’o parabéns ba Superintendente Asistente Boavida atu fó ho hanoin atu tau koloka nia hanesan Segundu Komandante CFP nomeadu mas depois hau hare’e no avalia fila fali Komandante Centro aktual ne’e mós Komandante CFP Interino tanba kestaun Deviza ne’ebe seidauk to’o tanba ne’e maka hau prepara no hasai ordem nomeasaun hanesan adjuntu Komandante CFP Interino”, salienta Komisariu Polísia ne’e.

Ho prezensa Superintendente Júlia Gama hanesan Komandante Munisipiu Manufahi nian maka 30% husi númeru membru PNTL ne’ebe iha, Ofisias Femenina na’in tolu maka iha ona pozisaun hanesan Komandante munisipiu no adjuntu Komandante munisipiu. Partisipa iha serimonia ne’e Komandante Jerál, adjuntu Komandante Jerál, Inspector Jerál, Komandante Operasaun, Komandante Munisipiu Dili, Komandante SIP, Komandante Justisa, Diretór Finansas no reprezentante CFP.

Media PNTL.

20190801-2F5A4154

Komandu PNTL no F-FDTL Hamos Simbolu Arte Marsiais

IMG_5683

Dili- Komandu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL ) no Falintil Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) halo limpeza jeral hodi hamos simbolu Arte Marsiais ne’ebe ema hakerek no pinta iha parede no fatin Publiku iha kapital Dili.

Komandante Operasaun Superintendente Xefe Pedro Belo hateten atividade limpeza ba simbolu arte marsiais ne’ebe ema pinta iha didin lolon nomos lia fuan hirak ne’ebe la edukativu nudar parte hodi halo prevensaun alende ne’e iha mos ekipa ida ne’ebe maka sei halo sosializasaun ba Lei Nu.5/2017 nomos sei halo operasaun, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha Kapu Futebol Kampun Baru Comoro Dili, Sexta (29/07)

Nia haktuirtan Operasaun ne’e sei lao ba fatin balu ne’ebe maka identifika ona no ba se deit maka suporta, fo apoiu moral, apoiu lojistika, apoiu orsamentu no finansia atu atividade hirak ne’e lao nafatin maka ami sei buka tuir no kaptura tanba GAM nia atividade demais liu ona hodi kria komflitu hanesan kazu Leorema ne’ebe maka rejulta ema mate, kanek, estragus no sunu uma 13 no populasaun balu sai husi sira nia hela fatin no sira mos asalta Polisia no membru F-FDTL sai vitima ba sira nia asaun tanba ne’e ital abele tolera bebeik ho situasaun ida ne’e.

Komandante Jeral PNTL no Xefe Estadu Maijor Jeneral F-FDTL hasai ona diretiva ida ba Centro Comandu Controlu e Operasaun Espesial (CCCOE) iha Kuartel Jeral PNTL atu inplementa diretiva ida ne’e hodi halo operasaun ba GAM ne’ebe maka bandu hanesan Persaudaraaan Setia Hati Teratai (PSHT), Ikatan Kera Sakti (IKS) Komanek Oan Timor Rai Klaran (Korka) no Arte Rituais 7-7 (Sete-Sete).

Operasaun ne’ebe maka sei halao forte ami sei buka tuir sira ne’ebe maka trenu subar iha uma laran no sei kaer hotu uma nain ne’ebe maka fo fatin atu sira halo trenu no ami husu ema hotu atu respetu no halo tuir nomos komunidade kopera ho Polisia no F-FDTL atu operasaun ne’e lao ho susesu tanba ita hakarak arte marsiais no arte rituasais ne’ebe maka bandu ona labele halo sira nia atividade no sei la iha Toleransia ba sira.

Iha okajiaun ne’e Tanente Koronel Mercelino Cesario Marcal Ximenes “Haksolok” hateten Limpeza ne’e ho objetivu atu garante sidade Dili sai mos no husu mos ba joven sira atu kuidadu  no la hakerek ka pinta simbolu arte marsiais arbiru tanba PNTL no F-FDTL nia servisu laos atu halo limpeza hodi hamos lia fuan hirak ne’ebe la merese ne’ebe sira hakerek iha fatin-fatin.

Nia haktuirtan tuir informasaun ne’ebe maka Servisu Informasaun Militar (SIM) iha grupu hirak ne’e sei kontinua treinu subar  iha fatin balu no iha uma laran no komunidade sira hatene maibe sira tauk no la fo hatene tanba GAM nia ema barak.

“Husu ba joven sira liu-liu membru Grupu Arte Marsiais (GAM) atu kontribui selae sira sei simu nia konsekuensia PNTL no F-FDTL sei atua no tiru nune’e lei bele rezolve, tanba povu hakarak moris hakmatek laos GAM maka mai ukun,” dehan Haksolok.

Atividade limpeza ho tema “Dili livre husi publisidade la educativu, mos no seguru” iha postu administrative Don Aleixo ne’e hahu iha suku Comoro, suku Madohi, Manleuana no suku Bebonuk; no partisipa husi membru PNTL hamutukho F-FDTL, Sekretariu Estadu Joventude no Desportu, Autoridade munisipiu Dili, Administrador Postu, Konselu do Suku no Konsellu Polisiamentu Komunitaria (KPK) sira hodi inplementa Lei Nu.5/2017 konaba Arte Marsiais, Arte Rituais no Rama Ambon. Media PNTL

IMG_5655

Rekursu Umanu PNTL-MI Hala’o Enkontru Ho Funsionariu Sivil Ba Preparasaun Teste Konkursu Internu

IMG_5459

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi departamentu Rekursu Umanu hamutuk ho Diresaun Jerál Ministru Interior (MI) nian kinta-feira (25/07) ne’e hala’o enkontru ho funsionariu sivil sira kona-ba preparasaun teste Konkursu Internu ne’ebe maka sei hala’o husi Komisaun Funsaun Públika iha fulan Agostu tinan ne’e.

Diretora Jerál MI Guilermina Ribeiro iha ninia intervensaun hateten enkontru ne’e hala’o atu bele fahe informasaun balun relasiona ho teste ne’ebe maka tuir planu sei hala’o iha fulan Agostu tinan ne’e.

“Konkursu Internu ne’e desentratliza iha Komisaun Funsaun Públika tanba iha distritu balun identifika katak durante tempu tomak desde 2002 mai identifika katak ema barak ne’ebe desde foti nia sai hanesan funsionariu nia nunka hetan promosaun”, tenik Diretora Jerál MI ne’e.

Guilermina Ribeiro  hatutan katak entaun ho ida ne’e politika Funsaun Públika nian sira halo estudu foti dadus katak presija sentraliza konkursu internu iha funsaun públika ho ida ne’e funsaun públika maka detekta dadus, identifika katak ema ne’e mínimu tinan haat ba leten iha Grau, laos ano-de-servisu/tinan servisu nia bele sai hanesan kandidatu ba promsaun internu.

“Além-de tinan haat iha Grau, funsionariu ne’e labele hetan sansaun disiplinar no nia mós sei ativu servisu, fora husi lisensa annual ka lisensa maternidade ne’e ema refere bele tuir, maibé kuandu ema ne’e iha lisensa espesial/lisensa sem vensimentu signifika ema ne’e labele tuir ou ninia lisensa espesial sem vensimentu ne’e ninia tempu remata nia halo pedidu atu integra fila fali servisu maka sei fó biban atu bele tuir fali aktividade konkursu internu ida ne’e”, esplika Guilermina Ribeiro .

Iha enkontru ne’e, esplika mós kona-ba lalaok teste ne’ebe maka sei hala’o hanesan materia tuir Grau, vestimentu wainhira partisipa teste, maneira ne’ebe uza iha exame nia laran no regras seluk ne’ebe maka Komisaun Funsaun Públika aplika.

Partisipa iha sorumutu ne’e Diretor Rekursu Umanu PNTL Superintendente Assistente Emilio dos Santos, Diretora Jerál MI ho nia ekipa, funsionariu sivil sira husi Ministeriu Interior no PNTL rasik.

Media PNTL.       

 IMG_5452

Seksaun IT-PNTL Entrega Ekipamentus Informatika Ne’ebe Att Ba Seksaun Patrimonio Estadu

 

IMG_5438

Dili, Seksaun Information Technology (IT) Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) tersa-feira (23/07) ne’e entrega ekipamentus informatika sira ne’ebe maka ho kondisaun att ona ba seksaun Patrimonio Estadu Ministeriu Finansas nian.

Responsavel Rekollamentu José Paulo Noronha iha entrevista hateten Ministeriu Finansas liu husi seksaun Patrimonio Estadu iha tinan 2012 dezentraliza jestaun patrimoniu ba iha liňa ministeriu, só úniku lelaun no sasan sira hanesan logistik.

Tuir Dekretu Lei ne’ebe iha fó kompetensia ba seksaun Patrimonio Estadu, katak sasan sira ne’ebe mai husi liňa Ministeriu ne’e seksaun Patrimonio Estadu iha kompetensia atu rekolla no konsentra iha kampaun tuir mai depende ba jestaun Patrimonio Estadu.

José Paulo esplika tan katak sasan hirak ne’ebe rekolla ona bele halo doasaun ou lelaun inklui transporte sira hanesan motor no kareta, hanesan responsavel sei halo tuir pedido ne’ebe mai husi liňa ministeriu ou instituisaun.

Sasan sira ne’ebe rekolla tuir pedidu ne’ebe iha hanesan sasan atu destroi, parte Patrimonio Estadu sei asegura sasan hirak ne’e iha armazen Tasi-Tolu maske nia kondisaun grave no sasan hirak ne’ebe maka ekipa Patrimonio Estadu identifika ou hare’e sei iha valor atu sai fali osan maka sei submete kedas.

Ekipamentus elektronika hirak ne’ebe maka husi parte seksaun IT PNTL nian ho kondisaun grave tebes maibé dezisaun atu halo destroisaun ou lae, ne’e kabe kompetensia superior Patrimonio Estadu nian. Total Ekipamentus elektronika ne’ebe maka seksaun Patrimonio Estadu nian foti maka hanesan: CPU hamutuk 81, Monitor 27, UPS 49, Mouse 25, Keyboard 89, Laptop 10 no Printer hamutuk 16.

Media PNTL.         

PNTL Realiza Jogu Futsal PNTL CUP

20190722-2F5A4055

Dili- Komandu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) realiza jogu Futebol Salaun (FUTSAL) PNTL cup hodi hametin relasaun entre Polisia ho Komunidade no entre joven ho joven.

Xefe Komisaun organizadora Superintendente Assistente Antonio da Luz hateten jogu ne’e hanesan kontinuasaun husi jogu ne’ebe maka realiza iha tinan 2018 ba Taxa PNTL Cup no taxa rotativa manan husi klubu FC Kaicardante tanba ne’e tinan ida ne’e realiza fila-fali nune’e klubu sira ne’ebe maka partisipa kompete hodi  manan Taxa rotativa ne’ebe maka iha, tanba taxa rotativa ne’e permanente wainhira klubu ida manan taxa ne’e dala tolu tui-tuir malu, Nia hato’o asuntu ne’e iha kampu Futsal BOP kaikoli Dili, Segunda (22/07).

Nia haktuirtan liu husi jogu ne’e mos sei halo selesaun ba ekipa futsal nasional ne’ebe sei prepara atu partisipa iha eventu nasional no internasional ba torneiu futsal.

Premiu ne’ebe maka sei fornese ba manan nain sira maka I lugar osan $1500.00 + taxa permanente no Taxa rotativa, II lugar $1000.00 + Taxa, III lugar $750.00 + Taxa no IV lugar $500.00 + Taxa.

Jogu ne’e sponsor husi kompania Esilva Car Rental, Pertamina Internasional Timor, kompania TELEMOR, kompania Heineken no Instanshop.

 Iha okajiaun ne’e reprejentante FFTL Sr. Quintão hateten Futsal hanesan elementu futebol ida inportante tebes ne’ebe ema bolu  five site game ne’ebe elabora iha diresaun tekniku FFTL nian.

Husi diresaun tekniku hakarak hateten imi kompete didiak ba tanba kompetisaun futsal mos laos atu joga deit iha nivel klubu iha Dili laran deit maibe dala barak ita timormos reprezenta Timor-Leste ba iha kompetisaun futsal Internasional iha AFF no AFC nian iha Azia.

Federasaun hato’o mensajen ba jogador sira ne’ebe maka hola parte iha jogu ne’e atu bele  compete ho esportivu no didiak no kadi didiak imi nia talenta individu ka ekipa atu ita mos bele iha no hetan selesaun iha tempu oin mai

Jogu ne’e realiza tanba servisu hamutuk PNTL ho Federasaun Futebol Timor-Leste (FFTL) hodi halo preparasaun no realiza eventu ida ne’e no torneiu ne’e sei halao iha loron Sabadu no Domingo lorokraik iha Kampu Futsal Kuartel BOP kompania Alfa hahu iha loron 22 de Jullu to’o Setembru.

Klubu ne’ebe maka rejista hodi compete iha jogu amizade ne’e hamutuk 23 kompostu husi FC MOP, FC Boa Sorte, FC Bermeta, FC Esilva, FC Battosae, FC Casardante, FC Madohi, FC VDL, FC Amor Timor, FC Kuartel Jeral PNTL, FC Acpol, FC Because United, FC Estrela Baguia, FC Ramelau, FC Maudoko,   FC RRCN FC Triple, FC DLP, FC Gijel, FC Gezema Bataka, FC HFC, FC Mankodo no FC Becusi de Baixo.

Klubu ne’ebe maka joga iha abertura maka klubu FC Boa Sorte VS klubu Battosae ne’ebe asisti husi Komandante BOP Superintendente Abrão Quintas, Main Sponsor Sr. Sevastião no adeptus sira. Media PNTL

   

Durante Fulan Hitu, VPU Rezista Kazu Violensia Domestika Hamutuk 128

IMG_5095

Dili, Diresaun VPU (Vulnerable Person Unit) Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) hahu’u husi fulan Janeiru to’o agora rezista kazu Violensia Domestika hamutuk 128.

Xefe VPU Nasional Inspector Ricardo da Costa iha sexta-feira (19/07) liu ba wainhira sai orador iha aktividade Kampaña no Sosializasaun Prevensaun Krime ne’ebe organiza husi Departamento Policiamentu Comunitario Nacional (DPCN) ba Joventude no Komunidade sira iha jardim 5 de Maio Kolmera hateten husi númeru Kazu Violensia ne’ebe rezista, iha kazu Tráfiku Umanu ida maka foin akontese.

“Kazu sira agora dadaun númeru ass ne’e uza Media Sosial no hemu tua lanu, Media Sosial mak ohin hau koalia dala-barak ita livremente uza telefone diak sira ne’e hodi asesu ba informasaun maske telefone ne’e ninia diak ne’e iha maibé balun uza sala bele impaktu ba sira, dala-ruma fen ou laen halo komunikasaun ho ema ruma depois halo tiha ninia servisu iha uma laran tomak”, esplika Xefe VPU Nasional ne’e.

Inspector Ricardo haklean tan kazu hirak ne’e akontese tanba fen-laen utiliza sala media sosial, facebook (FB) lao tiha ona, mais sei nafatin husu númeru WhatsApp (WA) ho intensaun sira ne’e sira komesa lori malu ona ba hamosu Krime Violensia Domestika no Violensia Seksual.

“Tanba ne’e maka husi parte VPU rasik halo ona programa ida “Prevene Sedu” ho nia aktividade koalia kona-ba Think You Know →Saida Maka Ita Hare iha Telefone Laran, Saida maka Ita Koalia ba Malu no Saida maka Ita Halo, tanba ne’e programa ne’e iha loron 24 fulan Maiu 2019 liu ba, lansa ona husi Ministra Edukasaun no Komandante Jerál hodi hala’o programa ne’e iha eskola sekundaria munisipiu sira hotu”, haktuir Inspector ne’e.

Programa ne’e ho intensaun ida katak foka ba iha estudante sira ne’ebe iha eskola sekundaria, hodi hasa’e sira nia koñesimentu, tanba estudante sira ne’e maioria ho idade ne’ebe produtivu, bainhira sira akaba ou finaliza sira nia estudu balun forma uma kain, sira bele iha ona koñesimentu kona-ba Lei kontra Violensia Domestika. Nune’e aban bain-rua sira iha oan, sira bele hatutan informasaun ida ne’e ba sira nia oan, entaun ba tinan 10 oin mai, ita labele koalia bebeik ona krime violensia domestika tanbe ne’e bele reduz ona.

Media PNTL.

IMG_5117

DPCN Hala’o Sosializasaun Prevensaun Krime Ba Joventude Sira

 

IMG_5158

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Departamento Policiamentu Comunitario Nacional (DPCN) iha sexta-feira fim-de-semana liu ba hala’o aktividade Kampaña no halo Sosializasaun Prevensaun Krime ba Joventude no Komunidade sira iha jardim 5 de Maio Kolmera.

Diretór DPCN Superintendente Assistente António da Luz hafoin halo abertura hateten objetivu husi aktividade refere primeiru maka basea ba planu Polísia Komunitaria nian hakarak atu halo sosializasaun informasaun liu-liu kona-ba kampaña prevensaun krime nian ba ita nia joven sira, ba ita nia komunidade sira ne’ebe maka iha sidade Dili nian.

“Tanba ne’e ohin ami hala’o aktividade ne’e hamutuk ho parte Tránzitu nian, Investigasaun no mós Gabinete Apoiu Jurídiku atu bele fahe informasaun liu-liu kona-ba kódigu Estrada nian, kona-ba VPU (Vulnerable Person Unit) problema violensia domestika no mós ba iha Lei Nu. 5/2017 kona-ba Arma Branka no Arte Marsias nian”, tenik Diretór DPCN ne’e.

Superintendente Assistente ne’e afirma tan aktividade ne’e ita hotu iha esperansa katak liu husi dezeminasaun informasaun sira ne’e ita nia komunidade sira liu-liu ita nia joven sira atu bele komprende no mós bele evita hahalok sira ne’ebe maka kontra-bandu no kontra Lei.

“Liu-liu ba ita nia estudante sira, dala-barak sira mak sai hanesan transformador informasaun ba komunidade sira entaun sira mós bele komprende didiak oinsa maka bele hatutan informasaun sira ne’e ba ita nia komunidade liu-liu ba inan-aman sira, ba joven sira ne’ebe hela besik nune’e sira bele fahe tutan informasaun sira ne’e ba maluk sira seluk”, hatutan Superintendente Assistente António.

Aktividade ne’e sei kontinua halo iha kada sexta-feira no iha semana oin tuir planu ne’ebe maka iha aktvidade hanesan sei hala’o iha Jardim Largo Lecidere, semana tuir tan iha Jardim Igreja Motael oin liu-liu iha fatin sira ne’ebe maka joven sira halibur ann ba. Aproveita oportunidade iha oras ida ou rua nia laran fahe netik informasaun ba sira.

Tuir Diretór DPCN ne’e katak aktividade ida ne’e sei hala’o mós iha eskola sira hanesan eskola Sekundariu no mós Universitariu sira atu fahe informasaun sira ne’e ba sira no mós informasaun sira liga ba seguransa, oinsa maka ita husu ba komunidade/sosiedade hotu atu bele kontribui ba seguransa hodi kria estabilidade no paz iha rai ida ne’e.

Aktividade ne’e hala’o ho maneira lori Banda Musika, toka halo animasaun. Hafoin parte Tránzitu, Investigasaun no mós Gabinete Apoiu Jurídiku nian fahe informasaun, hala’o mós sesaun pergunta ba joven sira ne’ebe maka partisipa no hirak ne’ebe hatan pergunta sira ne’e, hetan premiu pasta no kadernu. Observasaun Media PNTL nian durante aktividade ne’e hala’o estudante, joventude, labarik no komunidade sira ne’ebe hela besik Jardim 5 de Maio apresia hodi partisipa aktividade ne’e to’o remata.

Media PNTL.    

IMG_5309           

Komandu PNTL Liquica Kontinua Buka Tuir Autor Prinsipal Kazu Leorema

 

1-uep

Dili- Komandu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) munisipiu Liquisa sei kontinua buka tuir autor prinsipal ne’ebe maka oho vitima no subar hela.

Komandante PNTL munisipiu Liquica Interinu Superintendente Asisstente Luis da Silva hateten ami kontinua halo operasaun hodi buka tuir suspetu nain ida ne’e’ebe maka agora subar aan ba mai hela hodi bele responsabilija hahalok ne’ebe nia halo, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, Tersa (16/07).

Nia haktuirtan suspetu ne’e diskumfia hanesan autor prinsipal tanba nia maka oho vitima nia alin tanba ne’e maka ami sei buka tuir nia, Arguidu ida seluk oho vitima nia maun maka kumpri hela  medida koasaun prijaun preventiva.

“Kazu ne’e liu ona tempu entaun hein mandadu kapturasaun husi Ministeriu Publiku maibe ami promote katak ami sei kaer nia ho apoiu husi povu no Autoridade lokal sira karik hetan informasaun ruma passa mai Polisia no hau fiar katak ami sei kaer.”

Komandante Luis esplika liutan tuir informasaun katak agora daudaun suspetu ne’e hafoin halo krime nia halai mai Dili, Ermera tanba ne’e hau kontaktu ona Komandante munisipiu Ermera no Dili para buka tuir nafatin.

Entretantu Komunidade hamutuk nain 53 maka refujia hela iha Komandu munisipiu Liquica tanba ne’e komponente hotu iha munisipiu Liquica hanesan Ministeriu Solidaridade Sosial, Ministeriu Saude, Ministeriu Edukasaun fo apoiu ba sira no Komandu PNTL fo apoiu seguransa nafatin.

Refujiadu sira ne’e iha mos estudante nain 15 kompostu husi nain 3 eskola iha nivel Secúndaria, no seluk Pré-Secúndaria tanba ne’e ami koalia ho diretur edukasaun munisipiu Liquica mai ami nia fatin identifika katak estudante  Pré-Secúndaria sira ne’e distansia besik entaun provijoriu sira sei eskola nafatin no nain tolu Secúndaria ne’e sei muda ba Liquica vila hodi eskola iha neba.

Komandu munisipiu Liquica hamutuk ho autoridade sira kontinua halo dialogu ho komunidade parte rua atu bele reintegra hikas sira wainhira iha ona nomeasaun ba Xefe suku foun.

 Situasaun ikus iha loron 13/07 lorokraik Komandu munisipiu Liquica simu informasaun katak arte marsiais balu mos rasa sira nia planu atu asalta merkadu Liquisa sai hanesan Leorema tanba ne’e maka foin dadaun iha loron 14/07 purvolta tuku 2 ka tolu lorokraik ami Alerta-1 tama sai merkadu atu revista negosiante no komprador sira ne’ebe mai bazaar karik lori sasan kroat.

“Agora daudauk hau orienta ona ba Komandante Eskuadra tolu (3) para Ofisial Polisia Suku (OPS) hotu-hotu iha sira nia fatin no Komandu mos halo Alerta-1 halo servisu oras 24 atu bele atende  situasaun saida deit maka akontese”.

PNTL kaptura ona suspetu nain 13, nain ida (1) kumpri ona desijaun Tribunal hodi aplika medida koasaun prijaun preventiva, no nain 10 seluk iha ona prosesu.

Kazu ne’e involvemos Xefe suku Leorema ne’ebe maka nudar membru husi grupu arte marsiais ne’ebe maka governu taka ona, no Xefe suku ne’e rasik oras ne’e iha hela Komandu munisipiu Liquica.

 Kronolojia akontesementu iha loron (04/07) akontese komfrontus grupu rua asalta malu no rezulta ema nain rua (2) mate, nain tolu (3) kanek todan, uma 13 hetan sunu, motor hitu (7) hetan sunu, no uma tolu (3) hetan estragus. Media PNTL

Komandu PNTL Halo Reuniaun Konsellu Superior Extra Ordinaria

IMG_5054

Dili- Komandu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) halo reuniaun Konsellu Superior Extra Ordinaria hodi diskute kona-ba proposta alterasaun Lei Organika PNTL, Regulamentu Disiplinar no Estatutu.

Sekretariu Konsellu Superior Superintendente Xefe Carlos Jeronimo hateten liu husi reuniaun ne’e ekipa tekniku aprezenta Proposta Alterasaun Lei ba Komandante Munisipiu no Unidade sira atu fo sira nia opiniaun depois Sekretariadu Konsellu Superior halo notulen hodi prepara pareser ida para  Komandante Jeral haruka ba Ministru Interior Interinu Filomeno Paixão, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, Tersa (16/07).

Nia haktuirtan proposta ne’e sei halo revijaun ba artigu balu tuir nesesidade Instituisaun PNTL no nia membru tomak; Ho alterasaun ne’e sei fo forsa no hakbiit Komandante Jeral nia kompetensia atu foti desijaun tomak ba nia membru maibe tanba nasaun Timor-Leste hanesan Estadu Demokratiku maka maske Komandu PNTL foti ona desijaun maibe membru ne’e bele rekore dala ida deit ba Ministru Interior.

Alende projetu tolu kona-ba Lei Organika PNTL, Regulamentu Disiplinar no Estatutu ita iha mos Normas Organizasaun no Prosedimentu (NOP) rua (2) kona-ba Oinsa Uza no Aguarda Kilat nomos Orsamentu Alimentar.

“Diskusaun ohin lao ho diak no ita espera katak ita hetan opiniaun ne’ebe mai husi Komandante sira atu bele dezenvolve no hariku liutan Lei sira ne’ebe orsida atu halao ba.”

Atu termina atual Inspetor Jeral ne’e tau esperansa katak ho diskusaun ohin bele hamosu Estatutu PNTL tanba  durante Instituisaun PNTL nia ejistensia tinan 19 to’o agora seidauk iha Estatutu rasik no ami halo esforsu tomak atu nune’e diskusaun ne’e bele remata ohin.

Reuniaun Konsellu Superior Extra Ordinaria ne’e prezidi husi Prezidente Konsellu Superior Komisariu Faustino da Costa akompaña husi Sekretariu Konsellu Superior Superintendente Xefe Carlos Jeronimo no partisipa husi Komandante munisipiu 12, komandante PNTL RAEO, Komandante Unidade Espesial Polisia (UEP), Komandante Unidade Patrullamentu Fronteira (UPF), Komandante Unidade Polisia Maritima (UPM) no membru Konsellu Superior sira. Media PNTL