Membru PNTL nain 41 kompleta Kursu OST

IMG_0694

Dili- Membru Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) nain 41 kompleta kursu Official Safety Training (OST) konaba TOT, Direitus Humanus no uza forsa iha Centru Formasaun Polisia.

Komandante CFP Interinu Inspetor Xefe Silverio de Araujo hateten Kursu OST ne’e halao durante semana 10 hodi aprende teoria no pratika konaba uza forsa, Diretus Humanus no teknika komunikasaun hodi eleva partisipante sira nia konyesementu no abilidade, Nia hato’o asuntu ne’e ba media PNTL iha CFP Comoro Dili, Sexta (28/06).

Komandante ne’e haktuirtan kursu ne’e nesesariu ba partisipante sira hodi bele dezenvolve no hatutan fila-fali ba maluk PNTL iha munisipiu no Unidade atu meloria ita nia atendmentu ba komunidade liu-liu atuasaun ne’ebe ita halo tenke respeta ba diretus humanus.

“Kursu sertifikadu IV ne’e bele ajuda formadu sira atu bele organija no diritji kursu Official Safety Training (OST) iha kada munisipiu no Unidade tanba Komandu estabelese ona Centru formasaun iha munisipiu hotu”.

Iha okajiaun ne’e Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten treinamentu ne’e ho objetivu atu bele minimija atuasaun uza forsa iha terrenu, aulas ne’ebe maka ita boot sira hetan durante semana hirak nia laran laos mai husi PNTL deit maibe material hirak ne’e mai husi Ministeriu Publiku no parseru  TLPDP ne’ebe konsege fahe no hatudu dalan ba oin konaba servisu ida ne’be ita boot sira halo.

Komisariu ne’e haktuirtan regulamentu disiplinar no Dekretu Lei Nu 13/2004 defini  katak PNTL iha ninia juramentu propriu hodi defende ema, proteje ema no nia sasan nomos bazeia ba Direitus Humanus katak PNTL halo nia atendementu no atuasaun labele ses tenke respeita direitu ema ida-idak nian.

Lei Nu. 2 no Lei nu. 4/2010 lia fuan militar ne’ebe iha lei hirak ne’e la signifika kualker atuasaun ne’ebe membru PNTL halo hanesan militar, maibe atuasaun no atendmentu publiku bazeia ba lei organika PNTL no Lei Nu. 2 no Lei nu. 4/2010 katak atividade aprosimasaun, atividade proximidade maka PNTL nia emar sira sei halo ida ne’e.

Kursu OST halao durante semana 10 ne’ebe kompostu husi kursu semana 4 ba Training of Trainer (TOT) no semana 6 konaba Diretus Humanus no Uza forsa

 Kursu ne’e hetan suporta finanseiru no Ekipamentu husi parseru Timor-Leste Police Development program (TLPDP)

Serimonia enseramentu ne’e kompleta ho aprezentasaun demostrasaun kapabilidade formadu kursu OST sira konaba Teknika Defeza Pessoal PNTL, Teknika defende aan husi sona ho tudik, teknika defende aan husi sona ho katana, Teknika Dezarma arma, teknika Interven suspetu amiasa Polisia, Defende aan husi baku ho ai dona, defende husi suspetu buti kakorok no teknika oinsa uza komunikasaun ba kazu violensia domestika.

Partisipa iha serimonia ne’e Komandante TLPDP, Komandante CFP Interinu ho nia estrutura, Funsionariu TLPDP, Ofisiais, Sarjentu no Ajente sira. Media PNTL

IMG_0686

 

 

 

 

 

PNTL Halao Encontru PAA 2020

IMG_4444

Dili-Polisia Nasional Timor Leste hala’o enkontru preparasaun Planu Asaun Annual (PAA) no Submisaun Orsamentu Jeral Estadu (OJE) 2020.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten Ohin ita hotu iha ne’e atu prepara ita nia planu ba oin ne’ebe  hanaran planu asaun annual VIII governu ba tinan 2020, Nia hatoo assuntu nee iha abertura encontru iha Kuartel Jeral Kaikoli Dili, Tersa(25/06).

Nia haktuir tan PNTL iha planu stratejiku 2014-2018 defini programa prioridade lima (5) hanesan  area servisu de formasaun, area operasional, informasaun, disiplina, administrasaun ou forma rejislasaun neebe servisu balu lao hela too ohin loron.

Iha tinan 2019 PNTL laiha planu stratejiku  maibe oras ne’e mak foin dezeña hela para atu bele responde situasaun hotu.

“Koalia kona ba administrasaun por exemplo ita prepara estatutu organika nomos regulamentu foun PNTL nian ne’ebe ita hasae ona ba governu, tanba ne’e maka iha tinan 2020 ita propoin katak ita sei moderniza estrutura Komandu PNTL.

Partisipa enkontru ne’e diriji husi Komandante Jeral no Segundu Komandante Jeral no partisipa husi Komandante munisipiu, Unidade, Xefe departamentu no pontu fokal sira. Media PNTL

 

PNTL Kontinua Monitorija Movimentu Iha Fronteira

IMG_4181

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) kontinua monitorija movimentu ema no sasan ne’ebe tama no sai liu husi fronteira terrestre entre Timor-Leste no Indonezia.

Ministru Defeza no Interior Interinu Filomeno Paixão hateten Komandu PNTL sempre monitor iha fronteira nune’e informasaun ne’ebe ita hetan hamutuk arma (kilat) illegal kuaze 102 ne’ebe maka hetan iha fronteira durante tinan hirak mai ne’e, Nia hato’o asuntu ne’e hafoin abertura Cursu Promosaun Ofisial Inspetor (CPOI) iha CFP Comoro Dili, Segunda (24/06).

Nia haktuirtan Politika governu nian atu prevene kontrabandu iha fronteira maka ita iha Unidade Polisia Fronteira (UPF), F-FDTL no Alfandega ne’ebe servisu hamutuk nune’e durante ne’e seidauk detekta ema ida maka lori arma illegal hakat liu fronteira.

“Timor-Leste seidauk iha ekipamentu ne’ebe sufestifikadu nune’e ita hakarak propoin para tinan oin governu hola, ne’e nesesariu teb-tebes tanba ita preve ba oin bele iha amiasa husi krime organizadu, Droga no Terorismu,” dehan Ministru.

Kazu ne’e seidauk iha investigasaun nune’e ita labele akuja uluk se mak involve iha kazu ne’e maibe se ema ne’e lori sasan kontrabandu hakat fronteira konserteja nia iha intensaun ida ne’ebe determinadu maibe tanba servisu no kordenasaun diak iha fronteira Timor-Leste no Indonezia nomos TNI iha aparelu ne’ebe diak konsege detekta no halo persuasaun no balu ba intrega deit no numeru ikus arma kuaje 16 maka konsege detekta no prende hotu.

Entretantu Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten kontrabandu ne’e laos buat foun maibe dala ruma sirkulasaun notisias ne’e foun entaun ema hanoin buat ne’e foin horseik horbainruak maibe ita akompana buat ne’e kleur ona, ita hotu akompana informasaun ne’ebe maka televizaun Indonezia fo sai, PNTL sempre akompana ida ne’e no Servisu Konzuntu informasaun nian sempre akompana situasaun ne’e desde tinan kotuk.

Nia haktuirtan antisipasaun ba lalaok kontrasbandu iha fronteira PNTL la servisu mesak maibe servisu informasaun konjunta ne’ebe kompostu husi PNTL, J2, SM ita servisu hamutuk ba ida ne’e alende ita nian iha fronteira orentasaun Komandu nian sempre nafatin ba UPF, munisipiu sira iha fronteira para servisu hamutuk ho parte hotu oinsa atu kombate saida mak atu mosu. Media PNTL

 

 

 

 

 

Kandidatu Ofisiais Inspetor Assistente Hahu Kursu

IMG_4152

Dili- Kandidatu Ofisiais Inspetor Asistente Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) nain 53 hahu Cursu Promosaun Ofisial Inspetor (CPOI) durante fulan sia (9) iha Centru Formasaun Polisia.

Ministru Defeza no Interior Interinu Filomeno Paixão hateten abertura primeru kursu ba Ofisiais sira Kursu ne’e primera  vez foin halao iha instituisaun PNTL tanba ne’e husu ba kandidatu Ofisial Inspetor Asistente sira atu estuda makaas no dedika makaas tanba PNTL persija imi, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha CFP Comoro Dili, Segunda (24/06).

Nia haktuirtan durante kursu kandidatu sira sei aprende konaba Psikolojia, Etika, Disiplina, Direitu, Operasaional, Intelijensia no seluktan ne’ebe maka sei fo husi Instrutor sira husi Guarda Nasional Republicana (GNR) no instructor sira iha CFP.

“Hau nia esperansa diak teb-tebes katak kandidatu sira ne’e sei sai ofisial ne’ebe formadu durante besik tinan ida ho kursu propriu ba ofisiais Inspetor Assistente,” dehan Ministru.

Iha okajiaun ne’e Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten Kursu CPOI hanesan kursu dahuluk ne’ebe maka halo ba Ofisial Inspetor Assistente ho durasaun fulan sia (9) teoria no pratika iha terrenu tuir tempu ne’ebe Komandu determina atu bele kompleta antes sira hetan graduasaun.

 “Tuir planu ne’ebe iha ba futuru promosaun Divija ba Ofisiais tenkeser liu husi formasaun laos tur-tur foti Ajente ka Sarjentu ruma fo tau ba sai Ofisial nonok deit ne’e laiha tenkeser liu husi formasaun,” dehan Komandante Jeral.

Komandante Jeral mos fo atenbrani ba formadu sira katak laos deit atu ultrapasa husi formasaun ne’e tuir tempu ne’ebe determina maibe aproveta iha kursu ida ne’e atu hariku ita boot sira nia aan ho materia ne’ebe sei hato’o husi formador sira durante aulas.

Kandidatu nain 53 ne’ebe hahu kursu ne’e mai husi konkorente nain 329 ne’ebe maka kompete ba vaga 65 ne’ebe Komandu fo sai. Tuir rekejitu ne’ebe iha kandidatu hirak ne’e ho postu Sarjentu to’o Sarjentu Xefe, Postu Sarjentu durante tinan 4, Edukasaun minimu Baixarelatu, no idade maximu 50. Kandidadu hirak ne’e mai husi komandu PNTL munisipiu 12, RAEOA, Unidade sira no Komandu Jeral.

 Serimonia abertura kursu ne’e partisipa husi Komandante CFP Interinu Inspetor Xefe Silverio de Araujo, Inspetor Jeral Superintendente Xefe Carlos Jeronimo, Komandante munisipiu, Komandante Unidade, Parseru TLPDP, GNR no kombidadu sira. Media PNTL

IMG_4348

Membru UPF Na’in Ida Hetan Tuda Husi Ema Deskoñesidu

20190617-2F5A3473

Dili, Membru na’in ida husi Unidade Polísia Fronteira (UPF) Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) iha loron hirak liu ba hetan tuda husi ema deskoñesidu wainhira hala’o hela servisu iha terenu.

Porta Voz Komandu PNTL Superintendente Xefe Pedro Belo segunda-feira (17/06) orseik hafoin serimonia tomada de posse ba Ofisias Superior na’in lima, ba jornalista sira hateten los duni informasaun ne’ebe espalla katak membru UPF nian na’in ida hetan tuda husi ema deskoñesidu wainhira hala’o hela servisu iha parte fronteira nian.

“Los duni sira halo kanek ami nia membru UPF nian na’in ida ne’ebe maka nia hala’o hela nia kna’ar iha parte fronteira nian depois de iha patrullamentu ida ne’e, iha mós grupu ida ne’ebe maka sira lansa ona iha fatin ne’e momentu ita nia patrulla to’o iha ne’eba sira tuda no konsege kona membru refere no membru ne’e lori duni ba klinika hodi halo tratamentu”, hateten Porta Voz Komandu PNTL ne’e.

Superintendente Xefe Pedro haktuir liu tan katak oras ne’e dadaun ita nia patrulla sira iha ne’ebe hamutuk ho ita nia Komandu PNTL munisipiu Bobonaro, oras ne’e dadaun sira kaer ona ema na’in rua ne’ebe maka deskonfia no agora prosesu lao hela.

“Operasaun ne’ebe maka ami hanaran ‘Aplika Lei no Dili Hakmatek’ kalan hira lao hela no loron mós lao hela kaptura ona ema na’in neen no ema na’in rua ne’ebe mak ligadu ho sasan kroat, na’in rua utiliza fardamentu arte marsias sira ne’ebe taka ona, iha mós ema na’in rua liga ba kondutor ne’ebe maka laiha karta kondusaun, iha mós evidensia lubuk ida maka oras ne’e dadaun prende hela hanesan motor hamutuk sanulu-resin-ualu (18), kareta rua (2) no mós sasan sira seluk ne’ebe maka sai evidensia iha ona Komandu PNTL munisipiu Dili”, tenik Superintendente Xefe ne’e.

Eis Komandante PNTL munisipiu Dili ne’e subliña tan katak ema sira ne’ebe maka kaptura iha operasaun ne’e agora detein hela iha sela polísia nian oras ne’e dadaun prepara hela no prosesu hela ninia dokumentu hotu no iha loron tuir mai aprezenta ona ba primeiru interogatoriu.

“Operasaun ne’e sei hala’o nafatin no ita hare’e ba situasaun ne’ebe iha terenu tantu ne’e iha limitasaun ka lae, ne’e estratejia Komandu nian maibé ami sempre nafatin avalia ba iha operasaun ida ne’e kaundu operasaun ne’e maka ema malandru sei barak, nia nunka atu para maibé aumenta tan forsa maka iha atu ita hakarak duni katak Dili ne’e moris hakmatek no operasaun ne’e lao susesu tebes, hau hare’e ema barak mak koopera, ema hotu koopera servisu ida ne’e lao diak to’o ohin loron”, salienta Komandante Komandu Operasaun ne’e. Media PNTL.

 

Ofisias Superior PNTL Na’in Lima Simu Posse Husi Komandante Jerál

20190617-2F5A3437

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) segunda-feira (17/06) ne’e hala’o serimonia tomada de posse ba Ofisias Superior na’in lima (5) hodi hala’o kna’ar iha instituisaun seguransa ne’e. Tomada de posse ne’e hanesan pasu ba daruak nian hafoin instituisaun PNTL iha ninia Komandante Jerál no Segundu Komandante Jerál foun.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa hafoin serimonia tomada de posse ne’ebe hala’o iha salaun enkontru Kuartél Jerál ba jornalista sira hateten serimonia fó posse ne’e hanesan pasu ba daruak nian ne’ebe maka Komandu halo hodi kompleta estrutura Komandu nian.

“Los duni PNTL presija koloka no mós kompleta estrutura, dala barak hanesan hau dehan sé ita hein katak prosesu promosaun kompleta mak ita halo, dala ruma ita la halo entaun hanoin katak buat ne’e labele husik ida ne’e kleur liu, agora interinu maioria mak barak entaun além-de prosesu promosaun ida ne’e halo mas ita mós komesa halo mudansa ou alterasaun ruma ba iha estrutura Komandu ninian tanba ne’e mak ohin realiza serimonia ida ne’e”, dehan Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Polísia ne’e mós hato’o ninia mensagem ba estrutura Komandu PNTL nian ho membru tomak katak hare’e saida maka Lei haruka, Lei orienta, doutrina Instituisaun nian ita halo, evita ida ne’ebe laos tuir Lei, evita hahalok involvimentu liu-liu kona-ba aktividade pekulatu no mós korupsaun tantu lízitu sira ne’e hanesan Komandante Jerál, hau lakohi rona buat sira ne’e.

“Ohin hau dehan ona mós ba sira katak iha kazu balun prosesu ona no komesa ona hase’es membru balun no ida ne’e laos deit ba Komandante foun na’in hira ohin ne’e maibé mós ba sira seluk, ohin hau dehan mós tenke reduz uja forsa ne’ebe la nesesariu tanba aktividade polisiamentu komunitariu filosofia ne’ebe iha katak ita tenke halo aktividade prevensaun ne’e maka maka’as liu”, tenik autoridade másimu seguransa ne’e.

Na’in ulun PNTL ne’e salienta tan katak agora dala-ruma tanba aktividade preventivas Komandu mós nota katak tanba dezafiu no preukupasaun balun hasoru kona-ba asuntu transporte, kombustivél no mós rekursu umanu entaun ida ne’e afeta katak preventivas la másimu entaun orienta Komandante hotu-hotu atu bele zere ida ne’e ho maneira ne’ebe sira iha pois Komandu laos nonok maibé Komandu mós sei esforsu oinsa atu bele suporta areas ne’ebe labele sai hanesan problema ne’ebe klásiku demais.

Entretantu, enposadu Superintendente Xefe Armando Monteiro ne’ebe nomeadu ba kargu Komandante Munisipiu Dili hafoin serimonia hateten katak presija fokus hodi bele hala’o kna’ar no responsabilidade ne’ebe Komandu delega mai, hodi halo sidade Dili atu fila fali hanesan tinan hirak liu ba no atu bele re-estabiliza seguransa kapital Dili hanesan nasaun Timor-Leste nian.

Asuntu Nomeasaun ne’e halo basea ba Despasu Komandu Jerál nian hanesan tuir mai ne’e:

No. Despasu Komandante Jeral

Partisipa iha serimonia ne’e Komandante Jerál, Komandante Komandu Operasaun, Komandante Administrasaun, Komandante Servisu Informasaun Polísia (SIP), Komandante Centro Formação Polísia (CFP), Xefe Rekursu Umanu no Xefe Departamentu sira.

Media PNTL.  

IMG_0327

Komandu PNTL Inagura Centro Formasaun no Gruta Santo Antonio Manatuto

IMG_0390

Manatuto- Komandu Polisia Nasional Timor-Leste inagura Sentru Formasaun Manatuto atu bele fasilita programa formasaun no kapasitasaun ba membru PNTL iha nivel munisipiu no inagura gruta Santo Antonio ne’ebe sai aman no Padrueru ba PNTL.

Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten Sentru Formasaun ne’ebe maka hari iha munisipiu hotu ne’e ho objetivu atu  iha futuru kualker treinamentu halo iha sentru treinamentu munisipiu tanba antes ne’e Komandu prepara ona treinador sira iha munisipiu ida-idakNia hato’o asuntu ne’e iha Inagurasaun Sentru Formasaun Manatuto no Inagura Gruta Santo Antonio Iha Kuartel PNTL Manatuto Sexta (14/06).

“Selebra loron Santo Antonio Padrueru PNTL nian hau hato’o parabens ba PNTL sira, parabens ba Paroquianu Manatuto no komunidade tomak iha ne’e no husu ba membru PNTL hotu iha Komandu munisipiu Manatuto atu banati tuir saida maka Mahein Santo Antonio halo,” Nia dehan.

Komandante Jeral mos hato’o mensajen ba membru hotu iha Komandu PNTL munisipiu Manatuto katak paz no hakmatek ne’e responsabilidade maximu PNTL nian tanba ne’e Komandu Jeral fo orentasaun no Komandu munisipiu trasa atividade estratejiku ba ninia inplementasaun nune’e bele asegura seguransa no estabilidade.

Iha okajiaun ne’e Komandante PNTL munisipiu Manatuto Superintendente Inacio Saldanha dos Santos hateten Komandu PNTL munisipiu Manatuto desidi hodi hari gruta Santo Antonio liu husi kontribuisaun finanseru husi membru ida-idak hahu iha tinan 2017 durante fulan sia nia laran konsege tau hamutuk osan hamutuk $10. Mil e 500 hodi hahu konstrusaun iha tinan 2018 no finalija iha tinan 2019.

Nia haktuirtan tuir ita nia fiar nudar sarani ita halao servisu tenke iha forsa ida para akompaña ita nia servisu tanba ne’e ami tau fiar ba Santo Antonio nudar Mahein PNTL nian.

Iha inagurasaunsaun gruta Santo Antonio no komemorasaun loron Santo Antonio iha Kuartel PNTL munisipiu manatuto Bispo Diocese Baucau Don. Basilio do Nascimento hateten PNTL servi hanesan membru instituisaun nian ne’ebe kaer  forsa Seguransa no Defeza nasaun nian ita boot sira mos keta haluha katak ita boot sira lori Ita Nain Jejus Kristu nia kruz iha imi nia rentos nudar sarani.

Nia haktuirtan Autoridade Seguransa no Defeza nia servisu hare lei no ordem tuir lema Polisia nian ne’ebe hakerek Servir e Proteger.

Serimonia ne’e marka prejensa husi Autoridade munisipiu Manatuto, Komandante munisipiu Bobonaro Superintendente Xefe Armando Monteiro, reprejentante Komandante RAEOA, Aileu, Ainaro, Manufahi, Baucau, familia boot PNTL munisipiu Manatuto, komvidadu no komunidade sira. Media PNTL

IMG_0401

IMG_0509

PNTL Komemora Loron Santo Antonio

20190613-2F5A2836

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) komemora loron Santo Antonio ne’ebe sai nudar aman no padrueiru ba instituisaun Seguransa ne’e.

Komemorasaun ne’e halao ho prosesaun lao ain akompaña Ilas Santo Antonio husi Kuartel Jeral PNTL ba Igreja Motael ne’ebe diriji husi Amu Kapelaun Pe. Nelino Americo O.Carm no akompaña husi Komandante Jeral Komisariu Faustino da Costa, Eis Komandante Jeral Komisariu Julio da Costa Hornay, Inspetor Jeral Superintendente Xefe Carlos Jeronimo, Komandante do Comandu Administrasaun, Komandante Centru Formasaun Polisia, Ofisiais Superior, Ofisiais, Sub Alternus, Sarjentus, Ajente, funsionariu no familia boot PNTL.

Prosesaun ne’e halo ho orasaun no akompaña ho hananu. Iha dalan komunidade hirak ne’ebe halao sira nia atividade ba mai sira mos kumprimenta ilas Santo Antonio ne’ebe liu iha sira nia oin ho orasaun.

Hafoin Ilas Santo Antonio lori to’o igreja Motael komemorasaun loron Santo Antonio ne’e halao ho misa solene ne’ebe prejidi husi Amo Bispo Diocese Dili Don. Virgilio do Carmo da Silva SDV no akompaña husi amo konselebrante sira.

Iha nia homilia Amo Bispo hateten tinan ida dala ida ita halibur hamutuk nudar komunidade sarani atu hasae agradesementu ba Nai Maromak ne’ebe haraik ona mai ita mahein diak ida Santo Antonio ne’ebe bali ita iha tinan tomak nia laran, nia hein ita, lao hamutuk ho ita, horik iha ita nia parokia, iha ita nia instituisaun no iha ita nia familia ohin loraik ida ne’e ita mai atu dehan obrigadu Nai, oportunidade atu agradese tanba Santo Antonio hanorin no hatudu ona iha nia moris sai masin no sai naroman.

Nia haktuirtan atu sai masin no naroman oportunidade ida atu ita haklaken liutan ita nia fiar iha Nai Maromak.

Iha oportunidade ne’e Amo Bispo mos hato’o boas festa ba Parokianu Motael no Instituisaun PNTL ne’ebe festeja loron boot Santo Antonio.

Komemorasaun loron Santo Antonio ne’e ho partisipasaun masimu husi sarani sira ne’ebe maka partense ba Parokia Motael no membru Instituisaun PNTL, selebrasaun misa ne’e kompleta ho fo Sakramentu Krisma ba krismadu nain 500 resin husi amo Bispo Diocese Dili   Don. Virgilio do Carmo da Silva SDV no entrega Sertifikadu ba kazal Fiel husi instituisaun PNTL hamutuk par 14. Media PNTL

20190613-2F5A2968

 

20190613-2F5A2857

Xefe Suku Na’in 22 Kursu Iha IDN Halo Vizita Estudu Mai Kuartél Jerál PNTL

IMG_3778

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) kinta-feira (13/06) ne’e hetan vizita estudu husi Xefe Suku hamutuk na’in 22 ne’ebe maka frekuenta hela Kursu Defesa no Seguransa iha Instituto Defesa Nacional (IDN).

Dirétur Rekursu Humanu PNTL Superintendente Assistente Emilio dos Santos iha entrevista hateten Komandante Jerál PNTL iha loron hirak liu ba simu karta ida husi dirétur IDN atu informa kona-ba Kursu Seguransa Defesa Nasional ba Xefe Suku sira, Kursu ne’e hahu’u iha fulan hirak liu ba.

“Iha kursu ida ne’e, sira mós iha programa ida bolu dehan Vizita Estudu, iha vizita estudu ne’e sira foka ba fatin tolu hanesan ida mai PNTL, Falintil Forsa Defesa Timor-Leste (F-FDTL) no ida ba Protesaun Sivil ou Bombeiros, iha parte PNTL sira atu hare’e fatin rua importante maka hanesan ida sira atu hare’e kona-ba Sistema Rekrutamentu no ida seluk sira atu hare’e kona-ba oinsa maka PNTL ninia sistema kona-ba rekolla dadus krime ne’ebe maka akontese iha teritoriu nasional”, tenik Dirétur Rekursu Humanu ne’e.

Superintendente Assistente Emilio hatutan tan katak iha tempu vizita estudu ne’e parte IMS (Sistema Jestaun Insidente) PNTL nian halo aprezentasaun kona-ba Insidente Jestaun Krime nian atu nune’e sira mós bele intende katak xefe suku sira hamutuk ho ita nia Ofisial Polísia Suku (OPS) sira iha terenu tanba kualker asidente ne’ebe akontese kuandu polísia rezista ona bele hatama ona iha sistema IMS ninian maka automatikamente sistema ne’e rezista iha PNTL hotu.

“Sistema rekrutamentu iha primeira vizita hau lori sira ba Centro Formação Polícia (CFP) atu hare’e kona-ba sistema ne’ebe maka ita instala ona iha CFP, partikularmente kona-ba meius sira ne’ebe ita uza ezemplu hanesan ita halo test kona-ba psico-test no teste ba fisika atu nune’e xefe suku sira mós bele kanaliza informasaun ne’ebe sira hetan ba iha juventude sira ne’ebe maka iha interese atu sai polísia”, hatutan Superintendente Assistente ne’e.

Iha fatin hanesan, Nuno Cornelio Sarmento hanesan koodenador ba Kursu ida ne’e hafoin vizita ba Media PNTL hateten vizita ne’e hanesan parte programa kursu IDN realiza ba Xefe Suku sira tanba Seguransa no Defesa Nasional no programa ne’e iha vizita mai PNTL no bombeiros.

“Objetivu husi vizita ida ne’e atu bele kria ambiente proximidade ida entre xefe suku no polísia, premite mós sira atu hare’e realidade saida maka instituisaun polísia ne’e hala’o to’o iha ne’ebe no husi ne’e bele hametin liu tan konfiansa ba sira, sira mos iha biban vizita ne’e bele aprezenta mós preukupaaun ne’ebe sira iha, sugestaun atu nune’e bele fasilita kontaktu ho PNTL”, tenik koodenador ne’e.

Nuno Cornelio Sarmento akresenta liu tan katak iha faze vizita estudu ne’e xefe suku hamutuk na’in 22 maka hetan oportunidade dahuluk hodi mai Kuartél Jerál PNTL no Kursu refere sei kobre ba xefe suku iha teritoriu hotu ne’ebe hamutuk na’in 452. Kursu ba faze dahuluk ne’e, xefe suku hamutuk 250 no tuir mai sei kompleta hotu xefe suku sira iha teritoriu hotu. Xefe suku na’in 250 ne’ebe partisipa faze primeiru kursu nian, na’in 22 mak mai iha vizita no sira seluk sei mai iha faze tuir mai.

Media PNTL.  

IMG_3759IMG_3783-2

PNTL Sei La Tolera Autor Kriminoju Sira

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste(PNTL) sei la tolera autor kriminoju sira ne’ebe maka halo asaun hodi pertuba seguransa no ordem publika.

Porta Voz PNTL Superintendente Xefe Pedro Belo hateten iha nasaun ida ita iha lei ne’ebe ema hotu tenke hakruk no kumpri labele fo dalan ba kriminoju sira atu kontinua halao hahalok krimi no ita labele husik bebeik halo Dili sai kapital ne’ebe nakonu ho kriminoju, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili, Kuarta (12/06).

Nia haktuirtan iha tempu badak sei halo operasaun boot atu buka tuir ema sira ne’ebe gosta kria problema iha Dili laran, operasaun ne’e forte atu ema hotu sente seguru no rai ne’e hakmatek laihatan kriminoju sira ne’ebe uza rama ambon  atu ukun rai ida ne’e, iha nasaun RDTL iha forsa rasik ne’ebe hakerek iha Konstituisaun maka F-FDTL no PNTL laihatan forsa seluk, kuandu sira halo demais hahalok sira ne’e hasoru povu maka sira sei hasoru forsa rua ne’e no sei la tolera ba kualker asaun krime ne’ebe maka sira halo.

Atu asegura komprimisiu Komandante Jeral nian atu garante seguransa iha Dili laran 24 oras maka membru PNTL hotu-hotu husi Ofisial Superior to’o Ajente tenke kumpri ordem no orentasaun Komandu  no labele fo dalan ba kriminju sira atu halo sira nia hahalok no halo ema lao la livre.

Entretantu iha Tersa (11/06) kalan akontese kazu krime iha area Komoro besik Eskola 30 de Agostu ne’ebe rejulta Ajente Inacio dos Santos servisu iha Komandu PNTL munisipiu Bobonaro hetan taa wainhira nia ba ospital atu hare nia oan ne’ebe moras no kazu ida iha Ponte Komoro III ne’ebe rezulta vitima nain rua kanek no motorijada rua hetan estragus.

Hafoin akontesementu ne’e ekipa husi Dom Alexo, Forsa Rezerva no Servisu Informasaun Polisia (SIP) detekta kedas no detein suspetu ida ne’ebe ligasaun ho kazu ponte Komoro III, no kazu ne’e rejistu ona ho Numeru prosesu NUC  0338/2019 no sei submete ba prosesu Primeiru Interogatoriu no sei buka tuir suspetu seluk ne’ebe maka sei subar atu bele kumpri justisa.

“Tuir informasaun ne’ebe maka Polisia hetan katak iha motor lima tula ema hamutuk nain 10 depois tama iha bairu nia laran taa kanek vitima depois vitima hakilar depois nia maluk sira mos sai nune’e grupu rua asalta malu liu husi prosesu investigasaun klean maka bele hatene kauja no motivu husi kazu ne’e,” dehan Komandante Pedro.

Komandante Jeral bolu ona komandante munisipiu Dili Interinu nomos Komandante Unidade Espesial Polisia (UEP) fo ona ordem para atu halo servisu hodi prevene akontesmentu hanesan no Komandu Operasaun hasai ona diretiva ba sira para halao servisu ida ne’e tanba ita lakoi akontesementu hanesan ba ita nia komunidade liu-liu ba joven sira.

Ita hotu tenke hapara hahalok kriminoju sira ne’ebe oras ne’e daudauk lao makaas iha Dili laran tanba ne’e ekipa konjunta sei halao nia servisu iha Dili laran atu buka tuir suspetu sira ne’ebe balu sei halai hela, no balu ne’ebe Polisia deskobre ona maibe nia sei subar hela sira sei buka para autor sira ne’e responsabilija hahalok ne’ebe sira halo iha prosesu justisa nune’e vitima sira mos bele sente katak iha duni justisa. Media PNTL