POLKOM Diskuti Planu Preparasaun Seguransa Iha EA

2F5A2935

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi departamentu Polisiamentu Komunitaria (POLKOM) tersa-feira ne’e (03/04) realiza enkontru ida hamutuk ho Komandante Munisipiu inklui Komandante eskuadra sira hodi diskuti preprasaun seguransa iha Eleisaun Antesipada (EA) ne’ebe sei hala’o iha fulan Maiu tinan ne’e.

Komandante Administrasaun PNTL Superintendente Xefe Mateus Fernandes ne’ebe reprezenta Komandu hodi halo abertura ba enkontru ne’e hateten polisia komunitaria mosu atu hare’e oinsa ajuda  konsolida fiar komunidade nian ba iha polisia.

“Konsolida fiar ida ne’e depende ba ita (polisia-red) oinsa maka komunidade iha fiar ba ita, hahalok ita ema nian, internal no external ema idak-idak nian, hahalok rua ne’e maka sei kontribui konfiansa no simpatia ne’e mai ou la mai, por exemplu hau nu’udar polisia komuntaria ida hau deve dor, hau lanu loron lanu kalan ne’e oinsa maka konsolida fiar katak ita faan ita nia servisu diak, hahalok diak para depois bele manan konfiansa husi sosiedade”, tenik Komandante Administrasaun PNTL ne’e.

Superintendente Xefe Mateus Fernandes akresenta liu tan katak agora dadaun ita hotu hatene kritika, lamentasaun hasoru ita polisia barak, iha parte seluk ita ho polisia komunitaria hare’e oinsa maka bele kria simpatia husi komunidade ho ita ba prevensaun seguransa ninian.

“Agora dadaun parseiru UNDP (United Nation Development Program) ajuda mós ita para depois halo Paktu Unidade Nasional sei halo iha munisipiu Baucau, Maliana no Ermera atu bele hare’e oinsa maka ita bolu besik ita nia komunidade sira hamutuk halo seguransa iha prosesu eleitoral ne’ebe maka la kleur tan ita sei halo”, hatutan Superintendente Xefe ne’e.

Iha fatin hanesan Xefe TLPDP (Timor-Leste Police Development Program) apresia ho prensensa Komandante PNTL munisipiu sira iha âmbitu preprasaun seguransa ba Eleisaun Antesipada ne’ebe maka sei halao iha loron 12 fulan Maiu tinan ne’e.

Partisipa iha sorumutu ne’e Komandante PNTL Munisipiu Ermera, Manufahi no Aileu, inklui Komandante eskuadra husi munisipiu balun. Enkontru ne’e realiza iha salaun EDTA Fatuhada.

Media PNTL.    

PNTL Kondekora Polri NTT No BNN

20180327-2F5A2733

 

 

 

 

 

 

 

 

Dili, Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) iha ninia loron aniversariu ba dala XVII (18) kondekora Polísia Repúblika Indonesia (POLRI) Bagian Nusa Tengara Timur (NTT), Kepala Badan Nasional Narkotika Indonesia (BNN-NTT) ho Méritu Seguransa Públika primeira Klase.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay hafoin serimonia ba jornalista sira hateten ohin PNTL halo kondekorasaun ba membrus PNTL iha aniversariu ida ne’e hanesan louvor ida ne’ebe Komandu Jerál PNTL fó ba membru PNTL tuir servisu sira ne’ebe sira halo durante tinan 18.

“Ida ne’e ninia regras iha, regulamentu kona-ba kondekorasaun ba membrus tomak hahu’u husi Komandante Jerál to’o iha Ajente iha direitu atu simu kondekorasaun iha artigu por artigu hakerek ona iha ne’eba, kondekorasaun medella, sertifikadu louvores, kompetensia ministru nian, kompetensia Komandu Jerál nian hakerek hotu iha ne’eba ne’e mak ohin ita halo tuir no ida ne’e halo basea ba artigu ruma tanba ida ne’e Komandu sempre iha hanoin atu kondekora ninia ema maibé la se’es husi regras isra ne’ebe maka iha”, hateten Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay mós koalia kona-ba PNTL kondekora Polri NTT no BNN ne’e basea ba servisu hamutuk ne’ebe ita halo liu husi MoU ne’ebe maka PNTL ho Polri asina desde tinan 2009, ninia implementasaun ida ne’e maka ita koopera ba malu hodi kaptura kriminozu sira balun ne’ebe maka ultrapasa liu husi ita nia fronteira ba Indonesia no husi Indonesia mai iha Timor-Leste.

“Tanba ne’e maka Komandu konsidera servisu ida ne’e susesu tebes no iha Lei mos fó autorizasaun atu kondekora ema estranjeiru, tanba ne’e ita uja artigu ne’e hodi kondekora sira hanesan apresiasaun servisu ne’ebe durante ita halo hamutuk iha prosesu prevensaun kriminal ninian”, hatutan Komisariu Polísia ne’e.

Iha fatin hanesan, Kapolda Polri NTT R. Erizman ne’ebe simu Medalha Méritu Seguransa Pública primeira Classe hateten presensa nia no ekipa mai iha Timor-Leste hodi hatan ba konvite ne’ebe maka PNTL haruka ba Polri NTT iha biban aniversariu PNTL nian ba dala 18 no hau hato’o Parabens ba tinan ida tan ne’e no hau hare’e katak progresu desenvolvimentu iha tinan 18 nia laran ne’e iha mudansa ne’ebe signifikadu.

“Tebes, desenvolvimentu instituisaun ida laos derepente sai diak maibe iha ninia etapa ba etapa hau hanoin hanesan ne’e, maibé tuir relatoriu no hau nia observasaun durante iha ne’e iha mudansa barak iha instituisaunn PNTL nia laran, ami mós koalia kona-ba relasaun servisu ne’ebe diak durante ne’e hanesan relasaun familia entre PNTL ho Polri bele hasa’e tan liu-liu iha atendimentu fronteira ne’ebe maka dala barak presija atensaun husi instituisaun seguransa rai rua ne’e nian”, tenik Kapolda Polri NTT.

R. Erizman agradese no sente orgullu ba kondekorasaun ne’ebe nia simu husi PNTL no hato’o ninia agradesimentu ne’ebe klean ba governu Timor-Leste liu-liu Prezidente Repúblika no Primeiru Ministru RDTL ne’ebe marka presensa iha loron ne’e no hare’e katak amizade ne’ebe maka governu iha ho instituisaun PNTL liu husi apoiu ne’ebe maka governu fó ba PNTL.

Entretantu, Xefe Estado-Maior General F-FDTL Major-General LereAnan Timur ne’ebe iha biban aniversariu PNTL nian simu mós Medalha Méritu Seguransa Pública primeira Classe hateten kondekorsaun ne’ebe nia simu laos hodi naran pesoal nian deit maibé lori instituisaun tomak tanba desde hari’I PNTL ami servisu hamutuk ne’eb diak tebes-tebes.

“Liu husi servisu hamutuk ne’ebe maka diak tebes-tebes iha liu husi komunikasaun tanba ne’e sira rekoñese esforsu ida ne’e no kooperasaun ida ne’e maka sira kondekora hau nu’udar Komandante Forsa Armadas nian”, koalia Xefe Estado-Maior General F-FDTL ne’e.

Além de kondekora Kapolda Polri NTT no Xefe Estado-Maior General F-FDTL, iha loron aniversariu ne’e PNTL mós fo kondekorasaun ba membrus sira husi Ofisias to’o ba ajente tuir kategoria ne’ebe maka iha. No fó mos sertifikadu louvor no promosaun ba mmebru PNTL por antiguidade.

Media PNTL.

Aniversariu Ba Dala XVIII, PNTL Prontu Hametin Establidade no Paz

20180327-2F5A2418

Dili, loron 27 fulan Marsu tinan 2018 Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) selebra ninia existensia ba dala XVIII (18) ho serimonia Forsa Parada iha kampu Centro Formação Polícia (CFP) no impozisaun Kondekorasaun no mós promosaun ba membru PNTL sira.

Prezidente Repúblika (PR) Dr. Francisco Guterres  Lú-Olo iha ninia diskursu saúda membru PNTL hotu, mane no feto maluk sira ne’ebe maka loron-loron fó –an tomak ba kauza públika, defende Estadu-de-direitu demokrátiku no liberdade ba ita idak-idak no ba ita hotu no fó ita bo’ot sira nia kapasidade tomak, atu serve rai ida ne’e no serve maluk timoroan hotu-hotu.

“Ho Orgullu bo’ot mak hau mai iha ne’e, nu’udar Prezidente Repúblika, hodi hahi’I loron bo’ot ida ne’e, hamutuk ho ita bo’ot sira, ami hotu hatene katak ita bo’ot sira fó ann tomak , ho haraik ann no domin mak ita bo’ot sira hala’o servisu atu kumpri misaun fó seguransa ba hotu-hotu, dala-barak ita bo’ot sira sakrifika-an hodi fó hakmatek ba ita nia rain Timor-Leste no ami mós bele moris ho laran metin no hakmatek iha ami nia hela fatin ka fatin ne’ebe deit”, tenik Prezidente Repúblika RDTL ne’e.

Dr. Francisco Guterres  Lú-Olo akresenta liu tan katak Timoroan hotu-hotu hein no hakarak Polísia Nasional Timor-Leste ida ne’ebe kaer metin Timor-Leste nu’udar país ne’ebe seguru, ne’ebe hatene taka dalan ba krime, tanen metin valor demokratiku sira, tau matan ba direitu ema nian no instituisaun demokratika sira.

“Hau aproveita oportunidade ida ne’e hodi husu ba membru polísia sira hotu atu halo diferensa momos entre prosesu krime no prosesu ne’ebe mak laos krime, ita nia Lei sira estabelese prosedimentu la hanesan kona-ba prosesu kirme no prosesu ne’ebe laos krime”, apela na’in Ulun RDTL ne’e.

Iha fatin hanesan, Komandante Jerál PNTL Komisariu Julio da Costa Hornay iha ninia intervensaun ba serimonia aniversariu ne’e agradese ba presensa na’in ulun sira nasaun ne’e nian iha serimónia komemorasaun Aniversariu Policia Nacional-Timor Leste ba dala 18 nu’udar honra ba ami no motivasaun ba Komandu no nia efetivu sira atu servi ho diak liu tan iha futuru.

“Dala ida tan ami agradese ba excelencia sira nia presensa iha serimonia ida ne’e manifesta rekoñesimentu estadu no governu ba buat ne’ebe instituisaun halo husi loron ba loron, no hau afirma no konta nafatin ho esforsu no dedikasaun elementu sira nian ne’ebe ho firmeza dedikasaun no determinasaun ba estabilidade no paz iha rai ida ne’e”, tenik Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Julio da Costa Hornay subliña liu tan katak Policia Nacional Timor-Leste ohin festeja nia tinan ba dala 18 durante periodu ida ne’e instituisaun PNTL lao hamutuk ho transformasaun  iha sosiedade, buka atu servi ba públiku tuir prinsipiu ne’ebe hatu’ur iha Konstituisaun Repúblika katak atu defende Legalidade demokratika no garante seguransa sidadaun sira nian, la apartidaria no la inklina ba ida ne’e ou ida ne’eba.

“Durante tinan 18 moris, prosesu desenvolvimentu iha instituisaun ida ne’e lao diak mezmu lao neneik maibé tinan ba tinan sempre iha mudansa ki’ik oan balun tantu rekursu materiais, ekipamentus transporte, desenvolvimentu kapasidade rekursu umanu no bem estar membru sira nian, progresu hirak ne’e akontese tanba iha apoiu maka’as husi governu liu husi Ministru Interior aktual Ministru Defesa no Seguransa ne’ebe tutela ba pasta seguransa”, hatutan na’in ulun PNTL ne’e.

Marka presensa iha serimonia aniversariu PNTL nian ba dala 18 Prezidente Repúblika Dr. Francisco Guterres  Lú-Olo ho esposa Cidalia Lopes Nobre, Prezidente Parlamentu Nacional, Sr. Aniceto Longuinhos Guterres Lopes, Prezidente Tribunal Recurso, Dr. Deolindo dos Santos, Primeiro-ministro, Dr. Marí Bim Amude Alkatiri, Ministru Defesa no seguransa, Sr. José Agostinho Sequeira “Somotxo” no esposa, Chefe Estado-Maior General F-FDTL, Major-General LereAnan Timur, Kapolda Nusa Tengara Timur (NTT) , Kepala Badan Nasional Narkotika-Indonesia (BNN-NTT), Korpus Diplomatikus,  Parseirus servisu hanesan GNR, TLPDP, TLCPP, JICA no Asia Foundation, Ofisias Supeior, Subalternu, Ajente no funsionariu sivil PNTL tomak.

Media PNTL.    

 

 

Komandu Jerál Apela Ba Komandu Munisipiu Atu Bele Asegura Seguransa Durante EA

20180323-2F5A1777

 

 

 

 

 

 

 

 

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) apela ba Komandu munisipiu 13 inklui Regiaun Espesial Oecusse atu bele asegura seguransa durante periode kampaña no realizasaun Eleisaun Antesipada (EA).

Lia hirak ne’e hato’o husi Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha enseramentu enkotru planu operasaun ba seguransa eleisaun antesipada ninian ba Komandante PNTL munisipiu no Komandante Unidade.

“Ba Komandante sira, servisu seguransa ba eleisaun antesipada ida ne’e servisu ida ne’ebe importante tebes ba rai no nasaun ida ne’e, tanba ne’e ba Komandante sira apésar ita iha difikuldade maibé ita nia entidementu no sakrifisiu ba ida ne’e atu determina nasaun nia futuru atu ba iha ne’ebe, ba oin ne’e atu oinsa, nasaun ida tenke iha governu legal ida no orsamentu iha mak ita bele desenvolve ita nia rai tanba ne’e tau iha konsiderasaun seguransa ba eleisaun ida ne’e importante tebes atu ita nia povu bele hala’o sira nia direitu ba votu ida ne’e, direitu kampaña ida ne’e ho ambietnte ne’ebe diak”, hateten Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay apela ba Komandante munisipiu sira atu bele konsola joven sira, veteranu sira no povu iha baze, enkontru sira ne’ebe maka Komandante munisipiu sira halo ida ne’e maka sai hanesan fátor determinante atu Komandante sira informa ba idak-idak nia komunidade katak eleisaun ida ne’e mosu tanba demokrasia ne’ebe ita hakarak ona atu utiliza no mos ita nia Konstituisaun da Repúblika hateten iha ne’eba.

“Tanba ne’e ita labele hala’o ida ne’e ho odio vigansa atu iha tempu ikus mai resultadu diak ou ladiak mós ita mak sente ida ne’e, tanba ne’e mantein Komandante sira nia ekipa liu-liu OPS (Ofisial Polísia Suku) sira iha munisipiu atu bele hala’o nafatin aktividade sira ne’ebe Komandante sira halo durante ne’e hodi hetan susesu ne’ebe diak, fó koñesimentu ne’ebe klean ba ita nia povu atu sira entende hodi hakribi ba aktu krime sira ne’ebe mosu iha tempu kampaña no eleisaun”, hatutan Komisariu Polísia ne’e.

Enkontru ne’ebe realiza durante loron tolu (21/03-23/03) iha Hotel Golgota ne’e organiza husi Komandu Operasaun servisu hamutuk ho Comissão Nacional das Eleições (CNE) no hetan partisipasaun másimu husi Komandante PNTL munisipiu 13 inklui Regiaun Espesial Oecusse no Komandante Unidade sira PNTL nian.  Media PNTL.

PNTL Preparadu Atu Asegura Seguransa Iha Eleisaun Antesipada

20180321-2F5A1647

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) preparadu atu fó asistensia seguransa iha loron eleisaun antesipada ne’ebe sei hala’o iha loron 12 fulan Maiu tinan ne’e.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha Kuarta-feira ne’e (21/03) konvoka enkontru ida hamutuk ho Komandu PNTL munisipiu sira inklui Komandu Unidade Espesial Polísia (UEP), Unidade Polísia Marítima (UPM) no Unidade Patrullamentu Fronteira (UPF) hodi diskuti oinsa planu operasaun ba seguransa eleisaun antesipada ninian.

“Ohin iha ne’e ami hamutuk atu fó informasaun ba malu kona-ba situasaun iha terenu atu bele prepara planu operasaun tuir nesesidade ne’ebe maka iha terenu nesesita ba eleisaun antesipada nian, tanba ne’e maka ohin konvida komandante sira mai atu mai rona aprezentasaun husi parte Comissão Nacional das Eleições (CNE) atu Komandante sira bele entende malu atu planu operasaun nian bele lao tuir nesesidade operasaun nian”, tenik Komandante Jerál PNTL ne’e hafoin halo abertura ba enkontru refere iha Salaun Golgota Terra Santa.

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay akresenta liu tan katak parte lojistika PNTL preparadu fó apoiu saida maka iha, oituan ka barak ida ne’e maka ita fó, saida maka governu fó mai Komandu atu fó ba seguransa ida ne’e maka Komandu sei uza.

“Orsamentu oituan, apoiu lojistika iha atu bele fó apoiu iha seguransa eleisaun antesipada nian no problema kombustivel Komandu tenta nafatin atu resolve problema ida ne’e ho governu tanba ne’e kompetensia Komandu ninian no hamutuk ho governu resolve kestaun sira ne’e atu iha eleisaun antesipada ne’e ita bele asegura no mós transporte ho maneira hotu ita tenta atu bele prepara”, hatutan Komisariu Polísia ne’e.

Enkontru ne’ebe sei hala’o durante loron tolu ne’e partisipa husi Komandante PNTL munisipiu 13, Komandante Unidade sira inklui parte CNE.

Media PNTL.   

 

Lansamentu Traje Tradisional Interno Femenina Ba Esposa PNTL Munisipiu Aileu

_MG_3866

Aileu, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) munisipiu Aileu ofisialmente lansa Traje Tradisional Interno Femenina ba Esposa PNTL munisipiu AIleu.

Reprezentante Komandante Jerál iha serimonia lansamentu ne’e, Superintendente Arquimino Ramos ba jornalista sira hateten inisiativa diak ida ne’e mai husi esposa PNTL sira iha munisipiu ne’e rasik atu bele halibur hamutuk esposa no membru PNTL femenina sira iha munisipiu Aileu nian tanba esposa sira ne’e maka sempre apoiu servisu polísia nian.

“Dala barak ema dehan sira sai hanesan asesor ida no sira apoiu atu  misaun polísia nian bele lao ho susesu, tanba ne’e lori Komandu Jerál nia naran apresia ba inisiativa ida ne’ebe Komandu munisipiu Aileu halo no ita hein katak munisipiu no unidade sira seluk mós bele habelar insiativa iha ona ne’e”, tenik Superintendente Arquimino Ramos kuarta-feira ne’e (21/03) iha munisipiu Aileu.

Aktual Komandante Centro Formação Polícia (CFP) ne’e haktuir liu tan katak, inisiativa ida ne’e hanesan kontinuasaun fardamentu ba esposa PNTL nian iha Komandu Jerál iha ona tanba ita hotu hatene hanesan iha tinan 2015 maibé ida ne’e la kobre esposa PNTL hotu-hotu, ba ofisial superior PNTL nian esposa deit maka iha tanba ita seidauk iha orsamentu ba apoiu fardamentu hanesan ne’e.

Entretantu, Komandante PNTL Munisipiu Aileu Superintendente Damião da Silva hateten ohin ba Traje Tradisional ba femenina PNTL no mós esposa PNTL munisipiu Aileu ne’e ba Traje Tradisional ropa ne’ebe hanesan Uniforme ida atu bele uja wainhira sira partisipa iha loron Aniversariu PNTL nian.

“Uniforme ida ne’e bele uja tanba tinan-tinan wainhira loron Aniversariu PNTL esposa sira la partisipa, sira nia laen sira ba, dehan katak suporta malu maibé loron ne’e hanesan ami ba hafu’u fali ema seluk nian, ho razaun ne’e sira aprezenta maka hau fó hanoin atu bele suku ropa ne’ebe uja Tais ne’ebe agora dadaun sira hatais”, hateten Komandante PNTL Munisipiu Aileu ne’e.

Superintendente Damião da Silva haktuir liu tan katak Traje Tradisional ida ne’e hanesan traje Internal ba Komandu PNTL munisipiu Aileu deit, ida ne’e laos partisipasaun Traje Nasional nian maibé Traje ne’e utiliza husi femenina no esposa PNTL munsipiu Aileu iha komemorasaun loron Nasional sira nian.

Iha fatin hanesan, reprezentante PNTL femenina no mós Komandante PNTL munisipiu Ermera Superintendente Natercia Martins iha ninia entrevista, kongratula ba inisiativa ne’ebe Komandu PNTL munisipiu Aileu inisia ona, ohin realiza duni sira nia insiativa ne’e iha ne’ebe sira halo rasik sira nia fardamentu ou Traje Tradisional  ida ne’e.

“Hanesan membru estrutura Komandu Jerál PNTL nian orgullu katak iha inisiativa husi Komandu balun hahu’u ona halo buat ruma ne’ebe hanesan kontribui ba iha desenvolvimentu grupu ou ekipa husi PNTL nian rasik, ne’e sai hanesan exemplu ba Komandu hotu atu oinsa hanoin ba iha futuru atu kria mós Traje ou Farda ou Uniforme ida ne’e ba esposa sira hotu no mós femenina PNTL ninian atu bele hatudu kona-ba indentidade kultura husi instituisaun husi PNTL”, hatutan Superintendente Natercia Martins.

Orsamentu ba Traje Tradisional ne’e mai husi femenina no esposa PNTL munisipiu Aileu no programa ne’e hetan apoiu husi parseiru desenvolvimentu Timor-Leste Police Development Programme (TLPDP), Australian Federal Police (AFP) no hetan partisipasaun husi Sekretaria Estadu Igualdade Generu no Inklusão Sosial (SEIGIS), Kompañia Bambu Kuning maka suku Traje Tradisional refere.

Media PNTL.  

 

Governu Repúblika Popular Xina Kontinua Apoiu PNTL

20180314-2F5A1467

Dili, Governu Timor-Leste liu husi Ministeriu Defesa no Seguransa liu-liu Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) hetan tan apoiu material husi Governu Repúblika Popular Xina liu husi Ministeriu Defesa no Seguransa Xina.

Ministru Defesa no Seguransa Timor-Leste Jose Agostinho Sequeira “Somotxo” hafoin serimonia entrega ekipamentus ne’e hateten serimonia ne’e hanesan entrega símbolika katak sasan laos hirak mak ohin ita hotu hare’e maibé ita hakarak hatudu husi serimonia ida ne’e apoiu tomak ne’ebe governu Xina fó liu husi Ministeriu Defesa no Seguransa Xina mai governu Timor-Leste diretamente mai iha Ministeriu Defesa no Seguransa.

“Serimonia símbolika ida ne’e mós reflete ba tulun hotu-hotu ne’ebe governu Xina fó ida maka sei to’o mai hanesan ró ba ita nia Unidade Polísia Marítima (UPM) tanba ne’e maka ohin serimonia ida ne’e laos deit maka sasan hirak ne’ebe ohin ita hotu hare’e iha ne’e hanesan Radio Komunikasaun, Detetores ba Alkol, Detetores ba distrui bomba nian no ekipamentus ida ne’ebe bele halo protesaun”, hateten Ministru Defesa no Seguransa Timor-Leste iha Salaun enkontru Kuartél Jéral PNTL kuarta-feira ne’e (14/03).

Jose Agostinho Sequeira “Somotxo” akresenta liu tan katak apoiu ne’ebe maka governu Xina fó hanesan primeiru pasu ida tanba ne’e hanesan doasaun ou tulun ne’ebe governu Xina fó no ida ne’e hanesan exemplu ida fanu ami governante sira atu lao ba oin tanba dala barak teknologia ne’e hanesan iha tasi-tolu maibé ita sei iha Dili laran ne’ebe ami politiku sira ligadu ba Defesa no Seguransa tenke buka meius ka forma hotu-hotu atu toma teknologia hodi uza no desenvolve instituisaun rua ne’e (PNTL no F-FDTL).

Entretantu, embaixador Repúblika Popular Xina Liu Hongyang iha ninia diskursu ba serimonia ne’e hateten ajudu hirak ne’e basea ba MoU (Memorandum of Understanding) ne’ebe asina iha tinan 2017 entre Ministeriu Defesa no Seguransa Xina no Ministeriu Interior Timor-Leste iha ne’ebe governu Xina oferese ho séria no gratuitu material polisial nian ba PNTL atu bele uza tuir kapasidade instituisaun nian.

“Ekipamentus hirak ne’ebe maka ami oferese nomeadamente maka hanesan sistema multi funsional ba Komandu kontrolu hanesan sistema digital komunikasaun iha sentru kontrolu, ekipamentus EOD no detetores alkol ninian”, tenik embaixador Repúblika Popular Xina ne’e.

Liu Hongyang salienta liu tan katak material hirak ne’ebe maka governu Xina oferese ne’e hanesan material ne’ebe avansadu, seguru no konfiadu, sistema multi funsional ba sistema Komandu kontrolu nian integra kedas ho sistema digital komunikasaun no sistama CCTV (Closed Circuit Television).

Iha biban ne’e, Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay lori Komandu PNTL nia  naran hato’o agradesimentu ba governu Xina liu husi ninia embaixador iha Timor-Leste ne’ebe maka sempre rona no apoiu saida maka PNTL presija ba servisu seguransa ninian.

Partisipa iha serimonia ne’e Presidente Parlamentu Nasional Aniceto Guterres, Ministru Negosiu Estrangeiru Aurelio Guterres, Ministru Defesa no Seguransa Jose Agostinho Sequeira “Somotxo”, Vise Xefe Estadu Maijor General F-FDTL Filomeno Paixão, Xefe Estadu Maior F-FDTL Falur Rate Laek, Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay, Segundu Komandante Jerál Komisariu Polísia Faustino da Costa, Diretor Kompañia Telemor, Ofisias Supeiror PNTL inklui membru PNTL husi Komandu Jerál.

Ekipamentus hirak ne’ebe maka governu Xina oferese mai PNTL maka hanesan Alkol Teste-Tránzitu no ekipamentus EOD, hala’o mós demonstrasaun intregradu sistema CCTV no radio Komunikasaun.

Media PNTL.                 

 

 

Conselho Imprensa Hala’o Sosializasaun Lei Komunikasaun Sosial Ba PNTL

20180313-2F5A1215

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi gabinete Relasaun Públika servisu hamutuk ho Conselho Imprensa Timor-Leste realiza sosializasaun Lei Komunikasaun Sosial no Regulamentu sira ba membru PNTL husi Komandu Jéral.

Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa hafoin halo abertura iha sosializasaun ne’e hateten sosializasaun ne’e hala’o nu’udar kontinuasaun ida husi enkontru ne’ebe maka Presidente ho ekipa Conselho Imprensa halo ho Komandante Jerál no Segundu Komandante Jerál atu nune’e loron ida bele halo Sosializasaun Lei Komunikasaun Sosial nian ba PNTL.

“Importante liu husi sosializasaun ne’e maka mínimu liu PNTL mós bele hatene saida maka jornalista sira sei halo tanba wainhira ita koalia kona-ba segredu justisa ne’e ema hotu-hotu hatene, sidadaun bain-bain mós hatene saida maka segredu justisa, los duni katak iha direitu ida maibé iha parte hotu-hotu atu ema sidadaun bain-bain mós hanesan, katak iha liberdade ida ne’ebe maka buat balun iha ninia limitasaun katak kria kondisaun ho dalan ne’ebe maka iha”, tenik Segundu Komandante Jerál PNTL ba jornalista sira iha Salaun Centro Formação Polícia Comoro tersa-feira ne’e (13/03).

Komisariu Polísia Faustino da Costa salienta liu tan katak ho kondisaun ne’e maka realiza sosializasaun ne’e atu nune’e Komandante sira husi diresaun Komandu Jerál nian, Unidade sira marka presensa iha ne’e atu sira bele apár, intensaun atu iha futuru primeiru maka karik akontese buat ruma koordenasaun ne’e sai diak liu tan, karik iha pasadu maka mosu konflitu entre autoridade seguransa ho jornalista sira, ita evita atu labele akontese, ne’e maka esperansa husi eventu ne’ebe ita halo ohin loron ne’e.

Entretantu, Presidente Conselho Imprensa Timor-Leste Virgilio da Silva Guterres iha ninia entrevista ba jornalista sira hateten Conselho Imprensa Timor-Leste sente haksolok tanba ohin bele konkertiza asaun ne’e ho realizasaun sosializasaun ne’e tanba Conselho Imprensa hetan posibilidade atu fahe koñesimentu ou informasaun balun ba maluk PNTL sira kona-ba Lei Komunikasaun Sosial nian, estatutu Conselho Imprensa nian no regulamentu balun ne’ebe Conselho Imprensa produz ona.

“Ninia objetivu ne’e ita hotu hatene iha esperiensia hatudu katak polísia ho jornalista sira dala barak liu maka hasoru malu iha kampu atu hala’o sira nia obrigasaun, katak polísia atu mantein ordem públika, jornalista sira garante ba públiku atu hetan informasaun, entaun dala ruma mosu dezentendimentu entre profisaun rua ne’e ka ema pratikante profisaun rua ne’e entaun ho kooperasaun no sosializasaun ida ne’e ita hein katak bele hadia ou halakon dezentendimentu ne’ebe maka iha ikus mai bele koopera iha kampu”, hateten Presidente Conselho Imprensa ne’e.

Virgilio da Silva Guterres akresenta liu tan katak ho sosializasaun ne’e maka parte idak-idak (Polísia no Jornalista) hatene ninia papel ou ninia obrigasaun no hatene ninia limitasaun, importante liu maka parte rua ne’e atu hakruk ba Lei.

Partisipa iha sosializasaun ne’e Komandante sira husi diresaun Komandu Jerál nian, Unidade no departamentu sira Komandu Jerál nian.

Media PNTL.   

PNTL Femenina Komemora Loron Mundial Feto Ho Aktividade Long Marsh

_MG_3111

Dili, Loron 8 fulan Marsu nu’udar loron espesial ba feto iha mundu tomak, ho ida ne’e hodi komemora loron mundial ne’e maka Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi gabinete Jéneru realiza aktividade Long Marsh iha Kinta-feira ne’e (08/03) nu’udar agenda ikus ba konferensia Femenina PNTL nian ba datoluk.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay iha ninia intervista hafoin aktividade Long Marsh ne’ebe hahu’u husi resintu Lecidere to’o iha resintu Kuartél Jerál PNTL Kaikoli, hateten loron 8 fulan Marsu sai nu’udar loron internasionalmente, ema hotu selebra loron feto kada tinan.

“Tanba ne’e PNTL mós organiza malu hodi selebra loron ida ne’e liu husi aktividade seminariu loron rua, koalia kona-ba feto, konvida mós entidade relevante sira hodi mai hato’o sira nia hanoin, sira nia pensamentu kona-ba feto nia presensa iha instituisaun no mós iha vida privada ninian”, hateten Komandante Jerál PNTL ne’e.

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay mós iha biban ne’e kongratula no hato’o parabens ba feto sira espesial ba feto PNTL no mós feto iha mundu katak ohin halo loron aniversariu tanba ita hotu hatene katak feto forte, nasaun forte signifika katak feto nia presensa ne’e importante iha fatin hotu-hotu tantu iha familia, iha instituisaun estadu ninian hanesan mós exemplu iha PNTL, sira hola parte iha instituisaun ida ne’e hodi toma servisu ida ne’ebe importante kona-ba seguransa ba nasaun.

“Sira hatudu liu husi ema hamutuk 625 sira nia seriedade servisu iha teritoriu laran tomak to’o ba iha baze no suku, balun sai OPS (Ofisial Polísia Suku) to’o mai eskudra, iha Unidades, servisu seksaun sira, Komandu, sira iha hotu no sira servisu diak hodi kontribui buat diak ba nasaun ida ne’e no ami espera katak ba futuru sira kontinua hasa’e sira nia kapasidade hodi bele haforsa liu tan servisu intituisaun nian”, hatutan Komisariu Polísia ne’e.

Iha fatin hanesan Xefe Jéneru PNTL Inspectora Xefe Daria Ximenes hafoin serimonia ne’e hateten loron 8 fulan Marsu sai nu’udar loron internasional ba feto sira tanba ne’e ami nu’udar feto Timor ami mós hakarak luta ba igualdade Jéneru iha instituisaun PNTL nia laran no mós iha Timor laran tomak.

“Mensagem ba hau nia feto maluk sira, hau inan sira iha Timor laran tomak mai ita hotu hamutuk luta ba ita nia igualdade Jéneru ne’ebe agora la forsa iha Timor laran, barak sei hetan diskriminasaun, sei hetan violensia, mai ita hamutuk luta ba sira”, tenik Xefe Jéneru PNTL ne’e.

Entretantu, reprezentante Sekretaria Estadu Igualdade Generu no Inklusão Sosial (SEIGIS) iha intervensaun hateten SEIGIS iha oportunidade ne’e hakarak kongratula ba feto PNTL sira, feto iha Timor tomak no feto iha mundu ba loron espesial ida ne’e.

Partipa iha aktivdade Long Marsh ne’e representante feto PNTL husi munisipiu, Unidade, Departamentu inklui Kuartél Jerál, Komandante Jerál, Segundu Komandante Jerál, Inspector Jerál, inklui Komandante Unidade no Servisu seksaun sira iha Kuartél Jerál PNTL.

Media PNTL.        

 

Konferensia Datoluk Jéneru PNTL Femenina

IMG_2928

Dili, atu komemora loron internasional feto ne’ebe monu iha loron 8 fulan Marsu tinan ne’e, maka Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi gabinete Jéneru realiza konferensia datoluk Jéneru PNTL femenia ho tema “Enkoraja Ba Progresu Feto Iha PNTL”ne’ebe hala’o iha tersa-feira ne’e (06/03) iha salaun Tower Fatuhada.

Xefe Jéneru PNTL Inspectora Xefe Daria Ximenes iha ninia apresentasaun badak kona-ba progresu no dezafiu servisu Jéneru iha PNTL hateten objetivu prinsipal husi konferensia ne’e maka primeiru atu enkoraja feto maluk PNTL sira no promove igualdade Jéneru iha instituisaun PNTL nia laran.

“Objetivu importante liu maka ita hotu hare’e ba futuru PNTL femenina sira sei sai diak liu tan liu husi ajudu sira mai husi parseiru nasional no internasional sira atu desenvolve polísia femenina diak liu tan ba futuru”, tenik Xefe Jéneru PNTL ne’e.

Inspectora Xefe Daria Ximenes enkoraja ba polísia femenina sira katak tenke prepara ann, atu estuda Lei sira hodi prepara ann ba futuru sei hakarak atu hetan promosaun, tanba tuir Komandu PNTL nian observasaun katak feto PNTL seidauk prepara ann didiak atu foti desizaun ruma tanba dala-barak mane sira maka iha kompetensia atu foti desizaun ruma tan ne’e husu ba feto PNTL sira atu aproveita didiak formasaun saida deit maka oferese husi parseiru sira.

Iha fatin hanesan, esposa Presidente Repúblika Timor-Leste Cidalia Lopes Nobre agradese na Komisaun Organizadora ne’ebe ensera konferensia ida ne’e ba selebrasaun loron internasional feto nune’e konferensia femenina PNTL nian ba datoluk.

“Tema ba selebrasun konferensia tinan ida ne’e maka “Enkoraja Ba Progresu Feto Iha PNTL”, tema ida ne’e relevante tebes ho PNTL nia ezistensia nu’udar instituisaun seguransa ne’ebe garante Lei no Ordem, onra bo’ot ida mai hau hodi hamutuk ho ita bo’ot sira iha konferensia loron ohin nian, hau apresia tebes ho ita bo’ot sira tanba konvida hau hodi fahe mós hau nia hanoin ruma iha biban konferensia ne’e”, hateten esposa Presidente Repúblika ne’e.

Cidalia Lopes Nobre akresenta liu tan katak kontribuisaun feto ba desenvolvimentu instituisaun estadu ne’e importante nune’e mós ba instituisaun seguransa hanesan PNTL, tanba ita hotu hatene katak feto nu’udar komponente importante ida iha prosesu hotu-hotu tanba pontu ida ne’e mai husi feto no mane.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay ne’ebe reprezenta Ministru Defesa no Seguransa ba konferensia ne’e hateten ohin ita halibur hamutuk iha ne’e atu hodi halo preparasaun ba selebrasaun loron feto mundial.

“Inisiativa xefe gabinete Jéneru PNTL nian hamutuk ho parseiru TLPDP organiza hodi kria konferensia ida ne’e hodi ita fahe informasaun kona-ba igualdade Jéneru, bainhira iha tinan 1909 feto sira protesta, trabalhista sira protesta kona-ba tratamentu la hanesan maka iha tinan ida ne’e internasionalmente deside dahuluk ba loron hodi komemora ba igualdade Jéneru nian, hahu’u husi ne’eba maka ohin loron tenta foti feto ho mane ne’e iha direitu ne’ebe hanesan”, koalia Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay.

Marka presensa iha konferensia ne’e representante feto PNTL husi munisipiu, Unidade, Departamentu inklui Kuartél Jerál, Sekretaria Estadu Igualdade Generu no Inklusão Sosial (SEIGIS), Diretora UN Women, parseiru desenvolvimentu Timor-Leste Police Development Programme (TLPDP), representante Australian Federal Police (AFP), Komandante Jerál PNTL, esposa Presidente Repúblika Timor-Leste, Komandante PNTL Munisipiu sira no Komandante Centro Formação Polícia (CFP).

Media PNTL.