Ministru DS Hala’o Enkontru Ho Komandu F-FDTL No PNTL

_MG_5133

Dili, Ministru Defesa no Seguransa (DS) VII Governu Konstitusional Agostinho Sequeira ‘Somotxo’ hala’o primeiru enkontru ho Komandu Falintil Forsa Defesa Timor-Leste (F-FDTL) no Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) kinta ne’e (28/09) iha Kuartél Jerál F-FDTL Fatuhada.

Ministru DS Agostinho Sequeira ‘Somotxo’ hafoin enkontru ba jornalista sira hateten enkontru ne’e halo hodi koalia kona-ba kompetensia Forsa Armadas nian iha artigu 146 no Kompetensia PNTL nian iha artigu 147.

“Ohin ne’e hau laos péritu maibé hanesan nu’udar mós Komandante ida ne’ebe iha esperiensia barak iha tempu naruk no agora ne’e hau hanesan Komandante Polítiku iha ne’ebe hau nia dever no obrigasaun nu’udar Ministru Defesa no Seguransa hau tenke prevê situasaun barak”, hateten Ministru DS.

Agostinho Sequeira ‘Somotxo’ salienta liu tan katak objetivu prinsipal husi enkontru ne’e maka atu hato’o ba Komandu rua, idak-idak ninia kompetensia ne’ebe MD prepara ona hanesan Kompetensia ba F-FDTL hanesan oragaun Defesa no PNTL hanesan orgaun Seguransa.

“Reuniaun ohin ne’e, primeiru hau hakarak estabelese relasionamentu diak ho Forsa Armada no Polísia, ida ne’e maka desde hau iha liur nu’udar polítiku sei to’o momentu ruma maka hau sai hanesan ministru, hau prepara ann kedas”, hatutan Ministru DS ne’e.

‘Somotxo’ akresenta liu tan katak enkontru ne’e hanesan primeira prátika iha ne’ebe Forsa rua ne’e tenke hamutuk hodi servi nasaun no povu Timor-Leste maibe forsa rua ne’e sei la halo interferensia ba idak-idak nia servisu maibé idak-idak halo servisu tuir nia kompetensia.

Enkontru ne’e partisipa husi Majór Jenerál FALINTIL F-FDTL Lere Anan Timur hamutuk ho ofisiais F-FDTL,  Komandante Jerál no Segundu Komandante Jerál PNTL no  Ofisias Superior PNTL.

Media PNTL.  

Populasaun Cailaco Entrega Armas Brancas Ba PNTL

20170927-2F5A4819

Cailaco- Populasaun postu administrativu Cailaco munisipiu Bobonaro entrega Armas Brancas ba komandu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) munisipiu Bobonaro hodi halo destroisaun

Liu husi serimonia destroisaun ba Armas Brancas iha Esquadra PNTL Cailaco autoridade lokal ofisialmente entrega armas brancas ba Komandante PNTL munisipiu Bobonaro Superintendente Xefe Armando Monteiro no Komandante Komandu Operasaun Nasional Superintendente Xefe Henrique da Costa, iha loron Kuarta (27/09).

Komandante PNTL munisipiu Bobonaro Superintendente Xefe Armando Monteiro hateten Eskuadra PNTL Cailaco ho estrutura Konselu Polisiamentu Komunitaria (KPK) no apoiu Administrador Postu halo dialogo no sosializasaun Lei Nu. 5/2017 Rejime juridiku kona ba pratika Arte Marsiais, Rituais, Armas Brancas no Rama Ambon ba populasaun sira iha Esquadra Cailaco munisipiu Bobonaro iha loron 1 fulan  Jullu to’o loron 22 Setembru tinan 2017

Komandante ne’e haktuirtan katak rezultadu husi dialogu no sosailizasaun ne’e ikus mai komunidade voluntariamente entrega atributu Arte Marsiais, no Armas Brancas hodi kria paz, seguransa no estabilidade.

Atributu Arte Marsiais no armas Brancas n’ebe maka komunidade sira entrega maka hanesan Kilat manu hamutuk 157, Dima 9, Rama 3, Surik 2, Botas, katana, Samurai, Fardamentu militar no atributu Arte Marsiais.

Serimonia destroisaun ba Armas Brancas iha Esquadra PNTL Cailaco ne’e partisipa husi Komandante PNTL munisipiu Bobonaro, reprezentante Komandante Jeral,  veteranus, autoridade lokal, komunidade no konvidadu sira. Media PNTL

Kompañia 16 Sei Kompete Ba Konstrusaun Kuartél Jerál PNTL

Dili, relasiona ho konstrusaun edifisiu Kuartél Jerál Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL), kompañia Nasional no Internasional hamutuk 16 maka oras ne’e dadaun halo kompetisaun atu kaer obra konstrusaun refere.

Komandante Admininistrasaun PNTL Superintendente Xefe Mateus Fernandes hafoin serimonia lansamentu Base de Dados Kuarta orseik (27/09) hateten iha tempu badak konstrusaun ba edifisiu Kuartél Jerál PNTL sei hahu’u.

“Tanba prosesu administrativa ba konstrusaun edifisiu Kuartél Jerál PNTL nian ne’ebe kleur maibé ita iha serteza forte katak hakarak ka lakohi iha tempu badak tenke hahu’u tanba hein deit anunsiu husi CNA, kompañia ida ne’ebe maka sai vensedor ba konstrusaun Kuartél Jerál”, tenik Komandante Admininistrasaun PNTL.

Superintendente Xefe Mateus Fernandes haktuir liu tan katak kompañia hirak ne’e tuir ona Building Document no sira hatama ona dokumentus hirak ne’ebe maka CNA presija.

“Tuir informasaun katak iha tempu badak tenke anunsiu entre kompañia hirak ne’e se maka sei kaer obra ba konstrusaun ne’e”, hatutan Superintendente Xefe ne’e.

Media PNTL.

 

 

Lansamentu Sistema Base de Dados Husi DRH PNTL

_MG_5086

Dili, Komandu Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Departamentu Rekursu Humanu (DRH) iha kuarta ne’e (27/09) halo lansamentu ba Sistema Base de Dados atu bele aktualiza dadus membru PNTL hotu.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay ne’ebe ofisialmente lansa Sistema Base de Dados ne’e hateten oportunidade diak Komandu Administrasaun liu husi Departamentu Rekursu Humanu konvida Komandante Munisipiu, Unidade no Departamentu hotu atu halo lansamentu ba Base de Dados Rekursu Humanu PNTL nian.

“Ita hein katak ho base de dados ne’ebe estabelese ona ne’e bele fó vantajen diak ba instituisaun atu bele hatene diak liu tan ninia pesoal ne’ebe ezerse misaun no funsaun nu’udar membru PNTL, tanba tinan hirak liu ba ita iha difikuldade kona-ba dadus ne’ebe iha hanesan muda pesoal ba fatin seluk maibé iha dadus nia naran nafatin iha servisu fatin tuan, buat barak maka ita ultrapasa iha tinan 17 liu ba”, tenik Komandante Jerál PNTL.

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay espera ho estabelesimentu base de dados ida ne’e  bele favorese ona andamentu prosesu administrativu PNTL nian liu-liu iha area base de dados PNTL no husu ba DRH atu bele konfirma dadus sira ne’e ho didiak ho Komandante Munisipiu, Komandante Unidade sira atu nune’e membru efetivu 4.009 ne’e ninia dadus kompletu.

Entretantu, Komandante Administrasaun PNTL Superintendente Xefe Mateus Fernandes hafoin serimonia lansamentu hateten durante ne’e PNTL laiha base de dados entaun dadus ne’ebe PNTL iha kuando presija urgente ruma susar atu hetan, nune’e iha tinan barak nia laran hahu’u halo preparasaun atu oinsa nusa bele iha base de dados ida ne’ebe diak.

“Base de dados ne’ebe ohin ita lansa buat barak maka presija kompleta, maibé mínimu ita PNTL iha ona base de dados atu nune’e kuando presija urgente ruma ita hein hasai deit tanba ne’e ho base de dados ne’e ajuda tebes-tebes PNTL para depois bele halo administrasaun no planeamentu ida ne’ebe diak liu tan iha futuru”, informa Komandante Administrasaun PNTL.

Superintendente Xefe Mateus Fernandes haktuir tan katak kuandu PNTL ida gradua husi Centro Formação automatikamente ninia base de dados, base de pesoal tama diretamente ba DRH para depois bele formula iha sistema base de dados ne’ebe lansa ona.

Diretór DRH PNTL Superintendente Asistente Lucas Tilman relata husi sistema ne’ebe maka instala ona, PNTL akumula nia membru efetivu hamutuk 4.009 ne’ebe kompostu husi Unidade, Departamentu no PNTL munisipiu 13.

Iha biban serimonia ne’e, fahe mós sertifikadu ba membru PNTL inklui funsionariu sivil hamutuk na’in 9 ne’ebe maka partisipa ona iha treinamentu operador ba sistema Data Base. Partisipa iha serimonia ne’e Komandante Jerál, Segundu Komandante Jerál PNTL, Komandante PNTL Munisipiu, Unidade no Departamentu hamutuk ho funsionariu sivil PNTL nian.

Media PNTL.

 

 

PNTL Husu Governu da-Hitu (VII) Aselera Prosesu Kontrusaun Quartel Jeral

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) husu Governu da-Hitu atu aselera prosesu konstrusaun edifisiu Quartel Jeral hodi fasilita servisu instituisaun seguransa ne’e.

Segundu Komandante Jeral PNTL  Komisariu Faustino da Costa hateten governu da-Hitu bele realiza lalais projetu ne’e tanba prosesu tomak iha Comisaun Nasional Aprovizionamentu (CNA) governu nian nune’e governu maka halo prosesu ba konstrusaun ne’e, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel jeral PNTL kaikoli Dili, Segunda (25/09).

Komisariu ne’e haktuirtan katak ekipa tekniku halo ona vizita ba terrenu, no prosesu tuir mai Komandu PNTL hein depois de governu foun halao ona knaar bele realija projetu ne’e.

“Ita hotu akompaña progresu politika iha ita nia rai sei iha hela faze formasaun governu no desizaun tomak iha Konselu Ministru.”

Komunidade afetadu ne’ebe maka durante ne’e hela iha area Quartel Jeral PNTL uma kain lubuk ida maka simu ona indimijasaun maibe iha familia uma kain 11 maka lakoi koopera hodi simu indimijasaun husi governu tanba ne’e ami husu atu komunidade sira kopera tanba instituisaun estadu presiza halo dezenvolvimentu selae to’o ikus mai maka governu halo despezu administrativu maka sei lakon sira nia direitu. Media PNTL

,

 

Eletrisidade Lakan Mate Fo Inpaktu Ba Kamera CCTV

IMG_9032

Dili- Eletrisidade ne’ebe maka lakan mate iha kapital Dili fo inpaktu ba funsionamentu kamera Closed Circuit Television (CCTV) atu monitorija asidente no insidente ne’ebe maka akontese.

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten CCTV ne’ebe maka monta iha kapital Dili balu la funsiona ho diak inpaktu husi eletrisidade ne’ebe lakan mate, tanba funsionamentu kamera CCTV ne’e depende ba eletrisidade, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel jeral PNTL kaikoli Dili, Segunda (25/09).

Komisariu Faustino informatan katak inpaktu husi ahi lakan mate dalaruma halo Kamera CCTV faila temporariamente maibe funsiona hikas bainhira eletrisidade lakan fali no oras ne’e daudaun kamera CCTV ne’ebe maka iha nia funsionamentu lao diak

Husi CCTV ne’ebe maka koloka ona PNTL uza hanesan meius ida hodi detekta asidente no insidente ne’ebe maka akontese, tuir rezultadu monitorizasaun rezista insidente hamutuk 86, maioria asidente trafiku hamutuk 60.

Wainhira Centru Operasaun Nasional Detekta asidente no insidente maka sira halo kedas kontaktu ba Komandu munisipiu Dili hodi halo atuasaun ka atendementu. Media PNTL

Janeiru to’o Setembru PNTL Rezista Kazu Krime Hamutuk 2.513

IMG_9032

Dili- Iha fulan Janeiru to’o Setembru tinan 2017 Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) ezista kazu krime hamutuk 2.513 maioria kazu ass liu maka Ofensas Integridade Fizika simples, Ofensas Integridade Grave, Danus no Violensia Domestika.

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten kazu hirak ne’e Polisia rezista no aprezenta ba Ministeriu Publiku nudar titular ba asaun penal, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel jeral PNTL kaikoli Dili, Segunda (25/09).

Komisariu ne’e haktuirtan katak tuir prosesu normal bainhira Polisia rezista kazu signifika  prosesu inisial remata, no prosesu legal tuir mai depende ba Prokurador nia analiza no observasaun hodi delega ba PNTL ou parte seluk atu kontinua prosesu investigasaun.

Husi total kazu ne’ebe maka rejistu ass liu husi munisipiu Dili ho total kazu 1.103 no restu kazu husi munisipiu 11 inklui Rejiaun Autonoma Espesial Oe-Cusse.

Tuir dadus ne’ebe maka iha numeru kazu ne’e redus liu %10 kompara ho tinan 2016, ita hare ba situasaun balu iha tinan 2017 ita hakatliu prosesu balu hanesan kampaña Eleitoral. Media PNTL

 

 

Komandu PNTL Informa Situasaun Jerál Ba PR

20170921-2F5A4376

Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) informa situasaun jerál iha teritoriu ba Presidente Repúblika (PR) Dr. Francisco Guterres Lu-Olo kinta orseik (21/09).

Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay ne’ebe akompaña husi Segundu Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Faustino da Costa hafoin hasoru malu ho PR ba jornalista sira hateten enkontru ne’e halo hodi hato’o situasaun jerál iha teritoriu laran tomak, saida maka akontese durante tempu ida ne’e.

“Klaru katak ami informa kona-ba situasaun lao hakmatek, laiha buat ida ne’ebe maka importante tebes atu informa ba PR, insidentes no asidentes ne’ebe akontese durante fulan Agostu no kausa saida maka hamosu asidente no insidentes sira ne’e mosu, sira ne’e hotu maka ami mai hasoru PR”, hateten Komandante Jerál PNTL.

Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay hatutan liu tan katak além de informa situasaun jerál, hato’o mós ba PR kona-ba partisipasaun Polísia Nasional Timor-Leste nian iha konferensia ASEAN nian iha ASEANPOL iha Singapore foin lalais ne’e.

“Asidente ne’ebe akontese hamutuk 175 kazu, ita bele dehan reduz 19 kazu iha fulan Agostu no ita espera katak iha fulan Setembru bele reduz atu nune’e kuandu reduz ba bebeik, liu husi sosializasaun kona-ba tránzitu nian ne’ebe ita nia OPS (Ofisial Polísia Suku) halo ba ita nia sosiadade sira no mós ba estudante sira no ita nia komunidade intende saida maka regras tránzitu iha estrada públiku atu ita bele diminui kazu asidentes sira ne’e hotu”, informa Komisariu Polísia ne’e.

Husi informasaun hotu ne’ebe hato’o husi Komandu PNTL, PR apresia tebes servisu PNTL hahu’I husi tempu kampaña ba eleisaun no tomada de posse até ohin loron iha ne’ebe PNTL hala’o nia kna’ar ho diak hamutuk ho Forsa Defesa em koordenasaun servisu, kontinua matein nafatin estabilidade no paz iha rai laran.

Media PNTL.

   

 

Membru SAT Na’in 17 Termina Kursu Kontra Terorizmu

20170921-2F5A4202

Dili, Membru hamutuk 17 husi Unidade Espesial Polísia husi Seksaun Anti Terorista (SAT) Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) Kinta ne’e (21/09) termina sira nia Kursu Kontra Terorismu ne’ebe hala’o ona durante tinan ida.

Ministru Defesa no Seguransa Agostinho Sequeira ‘Somotxo’ iha ninia intervensaun ba serimonia hateten kursu kontra terorista ne’e laos fasil maibé ho orgullu instituisaun PNTL liu-liu Unidade Espesial Polísia bele ultrapasa kursu ne’e ho diak.

“Iha âmbitu seguransa interna, Estadu iha prioridade atu garante ordem seguransa ho trânkuilidade públika, sentido ida ne’e merese ho atribuisaun mosaun iha ne’ebe ho manuntesaun no halo re-estabelesimentu ordem públika no seguransa nian”, tenik Ministru Defesa no Seguransa.

Agostinho Sequeira ‘Somotxo’ salienta liu tan katak forma ona membru rihun ida resin ne’ebe kompostu husi ajente no atus ida resin husi postu sarjentu no sira seluk no agora liu husi Kursu Kontra Terorismu hanesan formasaun elementu ne’ebe integra iha Seksaun Anti Terorista husi Kompañia Operasaun Espesiais, Undade Espesial Polísia.

“Komandu Guarda Nacional Repúblicana (GNR), ita nia sentidu agradesimentu ba apoio husi agora no sempre, foin informa mai hau katak Kursu Kontra Terorismu ne’e laos fasil iha ne’ebe kompostu husi parte rua ne’ebe difisil maibé iha deit instruidus na’in 17 maka termina Kursu ne’e”, informa Somotxo.

Iha fatin hanesan, eis Ministru Interior Dr.Longuinhos Monteiro ne’ebe fó mós ninia intervensaun ba serimonia enseramentu ne’e hateten nia parte sente orgullu laos hanesan eis Ministru maibé hanesan Komandante Jerál iha tinan 2009 ne’ebe rekruta sub unidade tolu hodi transforma ba Unidade Espesial Polísia.

“Ita hotu hatene katak Unidade Espesial Polísia sai seriadade ida atu reserva Komandante Jerál ninian, para atu iha momentu espesial, momentu ida ne’ebe estadu konfronta ho violensia sira ne’ebe bo’ot ho armadu, estadu konta ho Polísia Nasional Timor-Leste nia prevensaun”, hateten eis Ministru Interior.

Dr.Longuinhos Monteiro hatutan Polísia hanesan organizasaun seguransa estadu nian, iha obrigasun no dever atu desenvolve nia unidade sira, atu responde kualker situasaun ne’ebe estadu ida ne’e konfronta no infrenta.

Membru hamutuk 17 ne’e kompostu husi postu ajente no sarjentu ne’ebe maka partisipa ona formasaun teoria iha Portugal no treinamentu SAT hanesan formasaun ba segunda etapa. Hafoin treinamentu, membru hirak ne’e halo mós simulasaun ba atentadu kontra terorista iha Aeroporto Internasional Nicolau Lobato iha Dili no simulasaun ba atake Cargueiro iha tasi laran. Instructor ba treinamentu ne’e mai husi GNR hamutuk na’in 5 no instructor PNTL hamutuk na’in 5 ne’ebe maka remata ona sira nia formasaun kona-ba SAT nian iha Portugal.

Partisipa iha serimonia enseramentu ne’e Ministru Defesa no Seguransa, eis Ministru Interior, Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay, Komandante UEP Superintendente Xefe Afonso de Jesus, Komandante Centro Formação Polícia Superintendente Arquimino Ramos, Komandante Unidade Polísia Marítima Superintendente Lino Saldanha, Instructores husi GNR, familia graduadu no konvidadu sira.

Media PNTL.

 

 

Membru Unidade Tranzitu Partisipa Kursu Modulu Tranzitu konaba SJI

IMG_8687

Dili- Membru Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) Unidade Tranzitu Seguransa no Rodoviaria nain 20 partisipa iha turnu daruak kursu modulu tranzitu konaba Sistema Jestaun Insidente (SJI) hodi atualiza dadus asidente trafiku.

Diretor Unidade Tranzitu no Seguransa Rodoviaria Inspetor Xefe Antonio Lourenco da Costa Soares hateten kursu modulu tranzitu ne’e konaba oinsa utilija sistema jestaun insidente hodi atualiza dadus asidente trafiku no atividade seluk hanesan infrasaun tranzitu no patrulamentu hodi akumula dadus hirak ne’e husi munisipiu mai sentraliza iha IMS, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha CFP Comoro Dili, Kuarta (20/09).

Komandante Antonio haktuirtan katak durante ne’e unidade tranzitu utiliza ona sistema IMS maibe iha sirkumtasia balu ne’ebe ladun iha efetividade tanba iha failansu asesu internet tanba ne’e sidauk atualiza ho diak.

“ Rekapitulasaun dadus asidente trafiku ne’ebe akontese loro-loron hodi atualiza dadus ne’ebe justu hodi halo estatistika annual, mensal no semanal nune’e wainhira iha enkontru altu nivel Komandante Jeral lori dadus ida ne’e hato’o ba Prezidente Republika,” dehan Komandante Antonio.

Espera katak kursu ne’e bele aprofesoa liutan sira nia servisu hodi utilija Sistema Jestaun Insidente ho diak liutan nune’e depois de formasaun ne’e sira bele kapasitadu no bele atualiza informasaun iha Sistema Jestaun Insidente ho lolos.

Entertantu Reprezentante TLPDP Chris Henssen enkoraja partisipante sira atu utilija Sistema Jestaun Insidente hodi atualiza numeru statistika diakliu iha Timor-Leste nune’e ezekutivu sira atu hatene asidente ne’ebe maka akontese no fo atensaun maximu ba fatin ne’ebe maka numeru asidente ass.

Nia husu ba ba partisipante sira atu fo atensaun ba kurus ne’e no esforsu aan hodi buka hatene no atu fasilita servisu Unidade Tranzitu nian TLPDP sei fo apoiu kumputador ba unidade ne’e.

Kursu modulu tranzitu Sistema Jestaun Insidente ne’e loke husi Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa akompaña husi Segundu Komandante CFP Superintendente Asistente Emilio dos Santos, reprezentante TLPDP no partisipa husi membru Unidade Tranzitu nain 20 husi munisipiu 13, no formasaun ne’e sei halao durante loron tolu nia laran hahu 20-23 Setembru. Media PNTL