Dili, Seminariu Kona-ba Kombate Krime Transnasional no Trafiku Umanu ne’ebe organiza husi PNTL servisu hamutuk ho Polísia Repúblika Indonesia (POLRI) liu husi embaixada Indonesia iha Timor Leste, ne’e hala’o durante loron ida iha salaun Centro Convenções Dili quarta semana ne’e (25/05).

Material ne’ebe maka Komandante Jerál PNTL Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay apresenta iha Seminariu ne’e kona-ba importasaun veikulu ne’ebe tama husi fronteira entre Indonesia no Timor Leste, katak krime Transnasional inklui trafiku umanu, kontrabandu ba ema, trafiku kilat, falsifikasaun ba viaturas no mós terrorismu, akontese iha liña fronteira tanba wainhira Timor Leste moris hanesan nasaun ho nia ekonomia sa’e, sai alvu ba organizasaun krime transnasional nian.

“Atividade ida ne’ebe halo sofre no fó mukit, no sai violasaun ba direitus ema nia, maka trafiku transnasional ema humanus, ne’e inklui trafiku ba ema hodi sai eskravidaun, vitima sexual no servisu obrigatoriu iha exemplu a’at hatudu kuase iha rai hotu, inklui Timor-Leste, mane no feto i mos to’o labarik sira hetan detensaun kontra sira nia vontade, no halo servisu obrigatoriu ho kondisaun la humanu, situasaun ida ke iha tempu globalizasaun, internet sai meius hodi ajuda ema sira ne’ebe halo trafifiku humanu”, esplika Komisariu Polísia durante sesaun iha Seminariu ne’e.

Komandante Jerál iha ninia apresentasaun durante seminariu sesaun datoluk nian, apresenta tan katak situasaun ida ne’e maka dadaun mosu iha distritu sira fronteira, Covalima, Bobonaro no Oecusse iha kasu trafiku humanu, kasu ida maka ema sidadaun Indonesia nain 5 sai vitima ba promesa ajentes Timor oan balun atu servisu ba bar karoke iha Colmera/Dili.

Além koalia kona-ba trafiku umanu, tipu krime seluk ne’ebe maka sai topiku iha seminariu ne’e maka importasaun veikulu sira ne’e tama liu-husi liña fronteira hanesan kontra-bandu no falsifikasaun ba viaturas.

“Ita hare ba primeiru kazu ne’e simples, atu produz aktu la presija ho tekniku, liu hosi manipulasaun dokumentu viatura, iha segundu kazu atu prova kona-ba falsifikasaun numeru chassis iha ne’e presija ona prosedimentu mekaniku ne’ebe iha bilidade,” hateten Komadante Jerál PNTL ne’e.

Tuir dadus ne’ebe maka apresenta iha seminariu ne’e, dadus ne’ebe regista durante tinan 2015 no 2016 PNTL konsege detekta karreta ho total 11 motorizada hamutuk 165 ne’ebe maka akontese iha liña fronteira munisipiu Bobonaro, Covalima no Oecusse, na kazu hirak ne’e iha ona fase instrusaun ba prosesu.

“Atu kombate ba krimi trafiku humanu, kontra bandu no falsifikasaun ba viaturas, atitude iha fronteira maka sai xave hodi evita nia pratika, hahu’u hosi prevensaun, liu hosi tau hamutuk informasaun hosi parte rua fronteira nian no esklaresimentu ba ita nia populasaun atu labele fiar ba promesa falsu hodi hetan vensimentu bo’ot hosi ema ne’ebe ita la hatene,” esplika Komisariu Polísia Julio da Costa Hornay.

Media PNTL.