20141120-_MG_5241DILI – Ofisiais PNTL 101 simu sertifikadu kona-ba investigasaun kriminál nian ne’e tuir ididak nia nivel. Serimonia gradusaun ne’e halao iha Sentru Formasaun Polísia Kinta, (20/112014). Iha tinan 2010, Programa Dezenvolvimentu Polísia Timor-Leste (TLPDP), simu pedidu hosi ezekutivu Polísia Nasionál Timor-Leste (PNTL) nian, Sekretariu Estadu Seguransa no Prokuradoria Jerál ajuda PNTL ba dezenvolvimentu rejime treinamentu kompriensivu ida hodi dezenvolve no mellora abilidade no koñesementu investigadór sira nian iha Timor-Leste. Komandante TLPDP, Rod Kruger hatete, iha buat tolu (3) sai importante liu husi kursu investigasaun ba kriminál ne’e maka hanesan; Komitmentu, oportunidade no matenek. Liu husi komitmentu ne’ebe maximu ofisiais polísia 101 konsege pasa husi kursu ne’ebe maka ho durasaun tempu naruk, tinan ida nia laran, komitmentu mos mai husi instruktoris sira ne’ebe maka durante ne’e fó kursu. Liu husi programa ne’e tótal ofisiais polísia 206 maka tuir kursu investigasaun kriminál ho nivel la hanesan., ne’e hatudu katak, membru polísia komesa hakat ba oin ho koñesementu diak ona no matenek atu investiga kazu ruma maka ho tipu oioin. Nune’e mos ho komitmentu no matenek ne’ebe iha ofisiais polísia sira iha oportunidade diak hodi aplika iha servisu lor-loron hodi atende kazu sira mak mosu iha Timor laran tomak. “Ami hakarak suporta nafatin PNTL, laos deit ba kursu investigasaun kriminál ninian, maibe mos ami iha programa kona-ba operasaun ninian. Ami fiar katak ho kooperasaun ida ne’e hametin liutan Australia Federal Police ho PNTL,”presta Kruger. Reprezentante Komandu PNTL, Komandante Administrasaun PNTL, Superintendente Xefe Mateus Fernandes, MSC. Pol dehan, Komandu PNTL sauda no louva ba graduante sira ne’ebe simu sertifikadu tamba pasensia tebes hodi tuir kursu ne’e. Husi oportunidade ne’e liu husi Komandante Administrasaun fó agradese barak ba TLPDP ne’ebe esforsu hodi finaliza kursu ne’e to’o remata ho kualidade. Kursu ne’e importante hodi responde ba nesesidade PNTL atu hasoru dezafiu sira maka sei mosu iha oin, liuliu krimi organizado sira, ne’ebe sai krimi global. Iha Treinamentu Investigasaun Nivel 1 (sertifikdu III) fornese ba PNTL investigador sira ho aproximasaun uniforme ida ba metodolojia no prosesu investigasaun nian sira. Programa refere hato’o hanesan kursu oin-ba-oin durante semana neen iha Sentru Formasaun Polísia nian no tuir kedas ho faze akompañamentu/mentoring terenu nian ne’ebe hala’o ona iha servisu fatin.  Kursu refere kobre topiku 5 mak hanesan; Lei, prátika investigative, evidénsia, jestaun investigasaun no violénsia bazeia ba jeneru. To’o agora, fornese ona kursu 11 ba totál PNTL hamutuk nain 229. Ba Nivel 1  membru ofisiais PNTL nain 59 mak simu sertifikadu graduasaun nain. Nivel 2 (sertifikadu IV) hanesan kursu ida ne’ebe kompleksu liutan ne’ebe hala’o durante semana neen ho maneira oin-ba-oin ba investigadór sira ne’ebe mak excelente durante nivel 1. Kursu refere fornese ba abilidade ba koñesementu ba partisipante sira hodi investiga ba ofensa sériu sira nomos fornese kompriensaun abrajante liutan ba prosesu investigasaun no rekezitu legál sira.  Módulu sira maka inklui; investigasaun ba mate isin, investigasaun droga, violénsia bazeia ba jeneru, asaltu sériu no tekniku intervista nian. To’o agora hato’o ona kursu 4 ba membru sira hamutuk 52. Ba Nivel 2  membru ofisiais PNTL nain 29 mak simu sertifikadu graduasaun nian. Ba iha Nivel 3 hanesan Kursu Jestaun Investigasaun Seníor ne’ebe dezeña hodi dezenvolve abilidade no koñesementu senior sira nian, influensia investigadór PNTL sira hodi fiar-an ba lidera no jere investigasaun ne’ebe sériu no kompleksu hodi foka ba kualidade kontrolu nian. Kursu refere durante fulan 12 (tinan ida), ne’ebe presiza 8×2 ba atendimentu komponente aula nian nomós kompleta ba traballu eskrita sira no treinamentu bazeia ba sénariu. Módulu sira ne’e maka inklui; lei, evidensia, jestaun investigasaun, intelijénsia no modulu rua husi aprendizajen bazeia ba pratika nian. Nivel 3 ba dahuluk kompleta iha 27 de Juñu 2014 no to’o agora, ofisiais hamutuk 13 maka kompleta ona treinamentu ida ne’e ne’ebe ho pozisaun ba akreditasaun nasionál hanesan diploma Jestaun Investigasaun. Ba nivel  membru ofisiais PNTL nain 13 mak simu sertifikadu graduasaun nain. “Hau foin daduak organiza operasaun ida hodi kaptura ema sira ne’ebe maka komete iha groga, ida ne’e maka sai dezafiu no esforsu ita nian hodi hasoru,”informa Supt. Xefe Mateus Fernandes. Mídia PNTL.