IMG_0453

Dili- Provedoria dos Diretus Humanus no Justisa (PDHJ-sigla portuges) halo lansamentu manual formasaun Diretus Humanus ba membru PNTL hodi fo formasaun atu nune’e bele hasae konyesementu no promove diretus humanus.

Provedora PDHJ Jesuina Maria Ferreira Gomes hateten manual ida ne’e bele fasilita formador sira hodi transforma konyesmentu ba membru PNTL sira iha teritoriu laran tomak no sei ajuda hodi kontinua fo formasaun ho kualidade diak ho nune’e bele redus numeru violasaun diretus humanus, Nia hato’o asuntu ne’e iha Salaun PDHJ Kaikoli Dili sexta (15/10).

Nia haktuirtan manual formasaun ne’e kompostu husi modulu 6 maka hanesan Introdusaun Diretus Humanus, Knaar PNTL no Diretus Humanus, Padraun Diretus Humanus Relevante ba Uza Forsa, Padraun Diretus Humanus Relevante ba Revista Buska Kaer no Detensaun, Protesaun Diretus Humanus iha Situasaun Krize, Estadu Ezesaun Konstitusional no Polisiamentu Sem Diskriminasaun.

Iha tinan 2014 PDHJ hahu estabelese koperasaun ho PNTL liu husi asina nota intendementu ho   Centru Formasaun Polisia (CFP) ba programa hakerek manual no inplementa programa formasaun konjunta ba membru PNTL ne’ebe halao husi PDHJ, PNTL no Unidade Asesoriu Diretus Umanus (UADU) ONU, manual da-huluk halo lansamentu iha 10/12/2014 iha selebrasaun loron mundial Diretus Humanus ne’ebe halao iha munisipiu Manufahi.

Desde tinan 2015 to’o 2021 PDHJ, PNTL no UADU realija ona formasaun ba membru PNTL hamutuk dala-20 ho total partisipante 458 kompostu husi mane 360 no feto 98.

Hafoin de lansamentu semana oin sei halo kedas formasaun ba membru PNTL iha munisipiu Lautem hahu 18-22/10 no Viqueque hahu loron 25-29/10.

Iha okajiaun ne’e Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten lansamentu ida ne’e inportante duni tanba manual ne’ebe iha presija atualija tanba ita iha lei no regra foun, hanesan mos manual uluk ne’ebe iha tia ona ita konsege hetan buat diak no ba oin presijatan formasaun kontinuasaun.

Nia hatutan ho revijaun manual ida ne’e ita bele esforsu hodi kontinua halo formasaun ba membru sira barak liutan hodi nune’e bele redus violasaun diretus humanus ne’ebe sai prekupasaun ema hotu nian.

IMG_0446

Komisariu esplika dalabarak violasaun akontese tanba laiha ekipamentu ne’ebe responde ba nesesidade no prosedimentu sira hodi suporta membru nia servisu iha terrenu, problema hirak ne’e maka inplika mosu buat ne’ebe ita la espera tanba ne’e maka Komandu tenta hodi fo apoiu iha tinan ida ne’e hodi kria kondisaun diak ba membru sira.

 “Husu ba Komandante munisipiu, Komandante Unidade no membru sira ne’ebe sei partisipa iha formasaun ne’e Komandu ejiji atu intende no inplementa materia hirak ne’ebe imi hetan iha imi nia knaar lor-loron nian,” Nia dehan.

Iha oportunidade ida ne’e lori strutura Komandu PNTL nia naran orienta ba CFP no ekipa konjunta PDHJ ne’ebe sei desloka atu nune’e iha inplmentasaun tuir planu ne’ebe iha hodi atinji mehi ema hotu nian no instituisaun PDHJ no PNTL katak membru PNTL hotu bele hetan hotu formasaun ba Diretus Humanus.

Entretantu Asesora Diretus Humanus ONU Claudia Gomes Diaz hateten ba PNTL kompriensaun no respeitu ba Diretus Humanus nudar parte esensial atu sai nudar ema ne’ebe disiplinadu, forsa professional no hetan respeitu no konfiansa husi povu, nune’e mos PNTL sei reforsa estadu diretu iha Timor-Leste no hasae nasaun ne’e ba demokrasia ida nebe tuir baze protesaun ba sidadaun sira nia direitu.

Serimonia lansamentu ne’e partisipa husi Komandante Seksaun Justisa PNTL Superintendente Xefe Agustino Gomes, Xefe Relasaun Publika Superintendente Xefe Arnaldo Araujo,   Reprejentante Komandante CFP, Sosiedade Sivil nebe servisu iha area Diretus humanus Adjunta Provedora Boa Governasaun ho nia estrutura no konvidadu sira. Media PNTL

IMG_0502