Dili, Komunidade husi aldeia 03 suku Maskarinhas postu Administrativu Vera-Cruz iha quinta-feira (28/04) ne’e, hamutuk ho Ekipa Fasilitador, halo sorumutu Pra-Dialogu hodi koalia kona-ba problema ne’ebe akontese iha aldeia refere.
Problema ne’ebe maka akontese iha aldeia refere, akontese iha fulan kotuk entre joven nain ha’at (4) baku joven nain ida (1) iha tempo kalan wainhira sira ho kondisaun lanu. Iha momentu ne’ebe kedas, Polísia halo kapturasaun ba suspeitu no vitima lori kedas ba hospital hodi halo tratamentu. Hafoin kapturasaun, suspeitu nain ha’at ne’e ba presta sira nia deklarasaun iha Ministériu Públiku. No kazu refere, depois suspeitu rekoñese sira nia hahalok hanesan krime, Ministeriu Públiku detein suspeitu iha sela durante oras hitu-nulu-resin hitu (72) nia laran no kazu refere taka ka remata ona.
Maibé ho problema refere, xefe suku Postu Administrativu Vera-Cruz hanesan autoridade lokal, foti desijasaun hodi halo Suspensaun ba komunidade tomak iha aldeia 03 nian laran. Tanba tuir autoridade lokal ne’e, hafoin akontesimentu joven baku malu, iha tempo kalan sempre akontese ema deskoñesidu tuda uma hirak ne’ebe besik Estrada ninian aldeia 03 nian. No iha tempo ida, autoridade lokal ne’e, kaer toman ema ne’ebe maka sempre tuda uma, maibé hafoin kaer toman, xefe suku ne’e husu tuir ba ema hirak ne’ebe tuda maibé sira nega ka hateten la hare ou hetan ma ne’ebe maka halo asaun ne’e.
Nune’e, xefe suku ho estrutura tomak suku Maskarinhas buka meius ou dalan atu resolve problema ne’ebe sempre akontese iha aldeia ne’e, maibé laiha resposta husi komunidade sira. Tanba razaun ne’e, xefe suku hasai Suspensaun ba komunidade sira iha aldeia 03 nian, atu nune’e populasaun refere bele hanoin ou tetu didiak ba maneira ne’ebe autoridade lokal sira fó atu resolve problema ne’ebe akontese halo komunidade sira kalan labele toba ho hakmatek.
Tanba ne’e, ekipa fasiltador ne’ebe kompostu husi Polísia Komunitariu, representante Ministeriu Interior liu husi Diresaun Nasional Desenvolvimentu Nasional no mós representante husi NGO BELUN organiza sorumutu Pra-Dialogu entre komunidade aldeia 03 ho estrutura autoridade lokal suku Maskarinhas nian, hodi bele buka dalan ka meius ne’ebe diak nune’e labele tan akontese problema iha tempo oin mai.
Xefe Departamentu Polísiamentu Komunitariu husi Komando Operasaun, Superintendente-Assistente António da Luz iha ninia lia menon ba sorumutu ne’e hateten atu bele hetan seguransa iha ita nia rai, laos deit servisu ka dever Polísia Nasional Timor Leste no F-FDTL nian, maibé ne’e ita hotu-hotu ninia responsabilidade atu bele asegura seguransa.
“Hau akompaña prosesu ida ne’e kuando akontese ita forma ekipa, hau nia membru sira hamutuk ho ekipa sira, hahu’u ho prosesu ida ne’e, ne’ebe ohin preukupasaun barak hato’o kona-ba seguransa, ema barak interpreta sala liafuan seguransa, tanba ne’e ita presija hatene lolos konteudu husi seguransa ne’e saida?” hateten Superintendente-Assistente António da Luz ba komunidade sira.
Xefe Departamentu Polísiamentu Komunitariu ne’e mós realsa tan katak parte Polísia somente halo tuir Lei no Ordem ne’ebe maka existe iha ita nia rai. Polísia laos atu halo kapturasaun ba kualkér ema ida ne’ebe la halo asaun krime. Tanba ne’e, parte Polísia Komunitariu apela ba komunidade hotu atu bele hatene idak-idak ninia responsabilidade atu hado’ok ann husi problema, ho nune’e deit maka ema hotu bele moris iha situasaun ida hakmatek no paz.
Rohan husi sorumutu ne’e, parte rua husi aldeia refere hanensa autoridade lokal no komunidade rasik asina deklarasaun ida atu ble realiza sorumutu nahe biti bo’ot no sasin ba deklarasaun ne’e maka Polísiamentu Komunitariu husi Komando Operasaun no Ekipa fasilitador sira.
Media PNTL.