(Virgilio D. Correia, S.H.M.H.)
Polísia Nasional de Timor-Leste, ho abreviasaun PNTL, forsa seguransa ida ne’ebe pertense bá administrasaun direta estadu, ho autonomia administrativa, ho dependénsia husi membru Governu ne’ebe responsável bá área seguransa interna no mos ho organizasaun ida deit ba terrotóriu nasional tomak.
Missão prinsipal Polísia nian maka salvaguarda direitus, liberdades ho garantias sidadaun sira nian, defende legalidade demokrátika no garante seguransa bá ema no propriedade tuir termu sira ne’ebe estabelese ona iha Konstituisaun no lei sira hodi promove estado de direitu no garante igualdade de asessu justisa ba sidadaun hotu-hotu, ajuda autor Judisiária sira ho professional, kompetente, independente no transparante ho efesiensia, efikasia seridade sein iha diskriminasaun.
Materia Reforma Legal hanesan politika IX Guverno Konstitusional atu halo kosolidasaun no re-intregasaun PCIC ba PNTL atu la-bele hamosu dubla de missões, fragilidade no dezafiu sira ne’ebé sai obstakuku iha prossesu dezenvolvementu Institusional hodi promove estado de direitu no igualdade de assesu Justisa ba sidadaun hotu-hotu tuir prinsipiu estado de direitu demokratiku.
Reforma kuadru legal sira ba re-integrasaun PCIC ba PNTL hanesan vontade politika diak hodi hametin no haforsa diak-liu tan responsabilidade órgaun Polisia Investigasaun Kriminal sira nian.
[1]hodi ajuda autoridade Judisária sira iha Tribunal.
Nune’e liu-hosi alteração orgânika Policia Nacional Timor-Leste ne’ebé intruduz ona melhor performancia organizativa da PNTL atu bele kumpri missão konstitusional no legal, nomeadamente garantir ordem no tranquilidade públicas, defeza legalidade democrática, dos direitos e liberdades dos cidadãos, prevenir e combater a criminalidade, com vista a reforçar não só a autoridade do Estado como a eficácia e prestígio desta instituição policial.
Mundansa Program IX governo konstituisional inpoin reestruturasaun Lei Orgánika PNTL, atu bele iha adekuasaun mekanizmu foun funsional no operasional sira, hodi fó resposta ba Programa IX governo konstituisional atu bele moderniza e melhora de atuação da polícia, liu-hosi re-integrasaun PSIC ba Estrutura Organizasaun Polísia Nasional Timor Leste.
[1] Program IX governo Constituicional, intruduz program preoridades iha área segurança nian ne’ebé hakerek iha pagina 149 -153 konaba reve quadro legais sira iha instituisaun seguransa nian. Nune’e mós iha pagina 143 konaba reforma polícia ciéntika de investigasaun krimanál hodi integra no dependencia ba Komando Geral da Polícia.
Criminalidade, com vista a reforçar não só a autoridade do Estado como a eficácia e prestígio desta instituição policial.
Mundansa Program IX governo konstituisional inpoin reestruturasaun Lei Orgánika PNTL, atu bele iha adekuasaun mekanizmu foun funsional no operasional sira, hodi fó resposta ba Programa IX governo konstituisional atu bele moderniza e melhora de atuação da polícia, liu-hosi re-integrasaun PSIC ba Estrutura Organizasaun Polísia Nasional Timor Leste.