Dili- Fundasaun Coalition for Diversity and Action (CODIVA-sigla ingles) halo deziminasaun informasaun konaba orientasaun sexual, identidade jeneru, expresaun karakteristiku seksu (SOGIESC) ba Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) oinsa asegura no proteje komunidade hotu nudar ema.
Diretora CODIVA Laura Afonso de Jesus hateten deziminasaun informasaun ohin foka liu konaba kondisaun no situasaun komunidade (Lesbian, Gay, Be sex, Transjender (LGBT-sigla ingles ) liga ho Kodigu Penal Timor-Leste no Diretus humanus komunidde LGBTI nia nudar ema no sidadaun atu hetan protesaun ne’ebe hanesan iha lei nia oin nune’e wainhira hetan krime PNTL tenke asegura katak prosesu ne’e lao hodi hetan justisa ne’ebe hanesan tanba lei garantia ba ema hotu, Nia hato’o asuntu ne’e iha serimonia abertura iha Komandu PNTL munisipiu Dili, Segunda (15/09).
Nia haktuirtan defaktu komunidade LGBTI kontinua hetan diskriminasaun no stigma husi sosiedade tanba ne’e atu asegura katak ita hotu ne’ebe hola parte iha sosiedade ida ne’e rasik la halo ka la komete asaun violentu, diskriminasaun no stigma hasoru komunidade LGBTI maka fundasaun CODIVA mai ho inisiatiba ida hodi desimina informasaun ba PNTL liu-liu servisu Investigasaun Kriminal (SIK) no Unidade Ema Vulneravel (VPU-sigla ingles).
“Ita la koalia konaba ema kaben ita la mete iha ema nia vida privadu maibe ita koalia konaba ema hanesan ema, respeita ema ida hanesan ema, iha dezaminasaun ne’e sei la liga kestaun kultura no relijiaun tanba ita sei la hasoru malu bainhira ita koalia konaba diretus humanus ita mai fali ho kestaun kultura, ita mai iha ne’e hakarak partila informasaun konaba ema ne’e ema maske orentasaun sexual diferente,” dehan diretora CODIVA.
CODIVA fiar katak ita hotu iha dever no papel hanesan hodi kontribui ba sosiedade inklusivu no livre husi violensia, diskriminasaun no stigma; Ita hotu iha responsabilidade maximu atu asegura katak sidadaun hotu-hotu hanesan iha lei nia oin sein hare ba nia orientasaun sexual, mai ita hotu servisu hamutuk hanesan timor oan konkretija Konstituisaun RDTL ne’ebe hakerek ona katak ema hotu hanesan. CODIVA fiar katak se ita hamutuk kuda respeita, domin no dame iha sosiedade futuru sira tuir mai sei kuu rejultadu ne’ebe mak ita kuda iha tempu prejente.
Iha okajiaun ne’e Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten nudar Autoridade Seguransa Komandu sempre orenta katak ita hare liu ba respeta diretus humanus tantu nia atu feto puro, mane puro ou babain konyesidu Bermanek ho Panleru ne’e kestaun ketak ida maibe Polisia halo atendementu bazeia ba Kodigu Penal loos duni prosesu hotu-hotu nia nain maka Ministeriu Publiku tanba ne’e PNTL fasilita prosesu hirak ne’e hotu ba nia nain kuandu iha kazu.
Komisariu ne’e haktuirtan ita koalia iha ne’e hare ba katak nia ne’e ema oinsa sekarik iha kazu ruma ou problema ruma ne’ebe involve ita halo atendemntu ne’ebe hanesan ba ema hotu tanba se ita mai kedan ho prespetiva ida katak neba ema modelu hanesan ne’e ou tipu hanesan ne’e maka ne’e hola parte indireta ba violasaun diretus humanus kuandu ema hotu iha diretu asesu ba justisa.
Iha okajiaun ne’e Embaxadora Estadus Unidus Amerika (EUA) Kathleen Fitcpatrick hateten Formasaun ne’e inportante tebes Hau reprejentante ami nia nasaun Demokratika no PNTL respeta ba Estadu de Diretu no Diretus Humanus kada sidadaun hanesan ema hodi proteje kada ema kontra violensia, diskriminasaun kontra odiu.
Nia haktuirtan EUA liu husi Ministeriu Estranjeiru Departamentu Diretus Humanus no Estadu de Diretu fornese fundus $ 20mil ba formasaun ne’e ho CODIVA kolabora hamutuk ho Institutu Demokratiku Nasional husi EUA atu inplementa formasaun ne’e ba PNTL iha Dili no munisipiu hotu inklui RAEOA.
Formasaun loron ida ne’e partisipa husi Komandante Eskuadra, membru husi Departamentu Investigasaun Kriminal no Reprejentante Servisu Investigasaun Kriminal Nasional. Media PNTL