_MG_7352                             Dili– Seksaun Jeneru (Gender) Polisia Nasional Timor Leste hala’o workshop loron ida hodi aprezenta rezultadu avaliasaun ba validasaun politika Gender PNTL nian iha Salão Delta Nova-Dili, Kuarta (04/03/2015). Rezultadu avaliasaun ne’e hala’o husi ekipa servisu, ne’ebe hala’o ona hahu husi Komandante Unidade iha Nasional no ba komunidade sira iha Munisipiu 13 ho total respondente hamutuk 411 (atus hat sanulu resin ida). Avaliasaun ne’e haree liu ba atendimentu ne’ebe efetivu, lei politika no prosedimentu, relasaun ho komunidade, akuntabilidade no supervizaun, pesoal, no kultura.  “Iha avaliasaun ida ne’e ami hetan informasaun husi Munisipiu 13 no Unidades PNTL haree ho Pontus informasaun barak teb-tebes kona ba politika jeneru iha Instituisaun PNTL oinsa atu garante igualdade jeneru iha Instituisaun PNTL,” afirma Xefe Seksaun Gender PNTL, Superintendente Assistente Umbelina Soares. Wokshop ne’e mos nuudar programa ida hodi komemora loron mundial ba feto iha loron 8 fulan Marsu ne’ebe Feto PNTL mos komemora loron mundial ne’e iha loron 6 Marsu iha Dili. Rezultadu avaliasaun ne’e hatudu katak krime violensia domestika ne’ebe akontese, vitima no testamuña sira maioria la hato’o keixa ba autoridade lokal, no polisia sira tamba sira konsidera ne’e hanesan problema uma laran, maibe ohin loron lei mak regula ita hotu tamba violénsia doméstika ne’e nu’udar krime públiku. Iha rezultadu ne’e mos hatudu katak maioria komunidade sira levanta mos kazu poligamia ne’ebe akontese, no presija aumenta tan formasaun no kapasitasaun ba membru Feto PNTL sira atu sira bele hala’o servisu di’ak liu tan iha futuru. Presija halo sosializasaun kona ba lei no prosesu legal sira liu-liu lei violensia domestika ba komunidade sira atu komunidade sira liu-liu feto maluk sira atu hatene kona ba ida ne’e. Iha workshop ne’e Diretor Jeral Servisu Operasionais husi Ministerio Interior Domingos Pinto hatete, agradese ba komisaun ne’ebe organiza eventu ida ne’e, tamba eventu ida ne’e eventu boot ida ne’ebe uluk SES agora Ministerio Interior, ita iha knaar ida atu dezenvolve no halo rezolusaun husi seguransa ONU nian kona ba Feto, Paz, no seguransa, tamba ne’e mak iha altura ne’eba Governu desidi entrega asuntu ida ne’e mai iha SES agora Ministerio Interior. Tamba ne’e mk Ministerio Interior oinsa halo esforsu ida atu dezenvolve halao rezolusaun konselu seguransa iha ita nia rain. Diretor Jeral hatutan, Ita tenke agradese tamba ita hetan apoiu finanseiru, fasilidade no seluk tan husi ita nia parseiru sira UN Woman, ho organizasaun internasional sira seluk, ho sira nia apoiu mak ita bele halao ita nia atividade ho diak to’o ohin loron. Iha workshop ne’e loke ofisialmente husi Inspetor Jeral PNTL, Superintendente Xefe Faustino da Costa ne’ebe reprezenta Komandante Jeral PNTL Interinu Komisariu Afonso de Jesus.  “Maluk PNTL sira keta haluha oras ne’e dadauk ita nia maluk Feto PNTL ho deviza sarjentu laos reprezenta PNTL deit maibe reprezenta mos Nasaun Timor Leste liu husi Nasoens Unidas ba iha Nasaun Guine Bissau, ida ne’e orgullu boot ba Instituisaun PNTL, ita tenke mantein nafatin hodi hetan fiar nafatin husi Estadu,” afirma Inspetur Jeral PNTL, Superintendente Xefe Faustino da Costa. Partisipa iha workshop ne’e mak Diretora Nasional Prevensaun Konflitu Komunitaria husi Ministerio Interior Lidia Lopes, reprezentante parseiru dezenvolvimentu UNDP, UN Woman, TLPDP, working group Alfela, Asosiasaun Hak, Ministerio Interior, Seksaun Gender PNTL no feto PNTL Munisipiu 13. Média PNTL.