Dili– Sekretariu Estadu Fortalesimentu Institusional (SEFI) ho Instituisaun Polisia Nasional Timor Leste (PNTL) hala’o Diagnóstika Nasional ba Fortalesimentu Institusional liu-liu ba Instituisaun PNTL ne’ebe hala’o durante loron tolu (20-22 Jullu 2015) iha Edifisiu Comissão Nacional de Eleição (CNE) Caicoli-DIli.
Diagnóstika Nasional ne’e ho nia objetivu atu identifika problema ne’ebe mak PNTL hasoru no oinsa buka nia solusaun hodi rezolve ba tempu badak nomos ba tempu naruk.
Asuntu ne’ebe mak ko’alia iha Diagnostika Nasional ne’e mak kona-ba Politika, vizaun, estratejia, lideransa, estrutura Governasaun no Kuadru Institusional, Jestaun Rekursu Humanu, Jestaun rekursu seluk kona-ba planeamentu, orsamentu, kontrola ba ezekusaun, Kultura organizasaun no komunikasaun interna, Rezultadu prestasaun servisu, Jestaun relasaun no komunikasaun eksterna.
Entertantu tuir Jerente Prinsipál SEFI Francisco da Costa “Borlaco” hateten, PNTL iha ona planu estratéjiku 2014-2018, atu implementa planu ida ne’e labele la’o mesak, tenke halo koordenasaun ho Ministériu seluk atu nune’e bele la’o dia’k no susesu.
“Ha’u hanoin PNTL iha planu ona, agora oinsa mak planu ne’e bele la’o ho di’ak. Ida mak komandante hotu-hotu tenke hatene sira nia planu no programa ne’ebe sira planeia ona tuir planu estratejiku, no planu ida ne’e sira labele la’o mesak, sira tenke la’o ho instituisaun sira seluk hanesan Ministeriu Estatal, Finansas, Ministeriu Publiku no seluk tan, nomos ho Ajensia Internasional sira ne’ebe hakarak apoiu ba PNTL, sira nia apoiu ne’e tenke enkuadra-an ba planu ne’ebe iha tiha ona, katak planu tenke integradu, orsametu tenke kompleta malu, tenke halo kontrolu hamutuk,” afirma Francisco Borlaco.
Francisco Borlaco hatutan, iha parte seluk PNTL mos hatudu ona progressu boot iha ninia servisu maske ema balun labele halo, maibe PNTL bele hala’o mesak ezemplu krize ne’ebe mak akontese iha tinan 2006, PNTL bele rezolve, seguransa internal ne’ebe ONU husik hela sira bele responsavel mesak.
Diagnóstika Nasional ba Fortalesimentu Institusional ne’ebe ho Lema/Motto mak vizaun ida, planu ida no asaun ida ho nia signifika katak Insituisaun hotu-hotu iha ninia vizaun ida deit, planu ne’ebe iha tenke integradu, tenke la’o hamutuk ho Ministeriu no Instituisaun sira seluk, asaun ida deit katak, ema ida hala’o nia asaun ida maibe ninia objetivu no kontekstu ida de’it.
Nomos ho Tema “moris diak nasaun ne’e responsabilidade ita hotu nian, tamba ne’e ita preokupa hodi serví ho di’ak ba dezenvolvimentu”
Ikus liu Jerente Prinsipal SEFI, Francisco Borlaco afirma katak PNTL bele la’o nafatin tuir planu estratéjiku ne’ebe mak iha, tuir vizaun Vizibilidade Involvimentu no Profesionalizmu.
“Ha’u hanoin PNTL sira kontinua la’o nafatin tuir sira nia Planu Estratéjiku VIP, reforma dezenvolvimentu Institusional, Ordem Públika no Polisia Komunitaria, ha’u hanoin sira kontinua planu 2 ne’e ho diak, hala’o koordenasuan di’ak no importante liu mak hametin sira nia lejislasaun, kompriende lei no regra, aumenta tan formasaun, disiplina tenke di’ak, administrasaun tenke metin, iha prinsipiu VIP. Karik sira hala’o ho diak, ha’u hanoin tinan 2018 ba oin, sira bele atinji sira nia mehi ne’ebe iha ona,” Esperansa Borlaco.
Entertantu partisipa iha Diagnóstika ne’e mak Komando Jerál PNTL, Komandante Unidade, Departamentu, Seksaun iha Nasional, nomos Komandante husi Munisípiu 13 inklui ekipa SEFI. Enkontru ne’e organiza husi SEFI no no hetan apoiu husi UNDP. Média PNTL.