Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Sentru Formasaun Polisia asina Memorandum de Intendementu ho Institutu Politekniku Betanu (IPB) hodi fornese kursu Pedagojia ba dosente sira.
Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Mateus Fernandes hateten Sentru Formasaun Polisia (CFP-sigla portuges) hanoin katak inportante teb-tebes persija halo interligadu ho universidade sira seluk para tau hamutuk hanoin para estuda hamutuk iha Training of Trainer (TOT) atu prepara instructor sira no treinador sira ne’ebe maka forte hodi nune’e prepara fo aprendijajen ba partisipante sira ne’ebe mai partisipa kursu, Nia hato’o asuntu ne’e iha serimonia asina MOU iha CFP Komoro Dili, tersa (26/04).
Komisariu ne’e haktuir liu husi MOU ne’e IPB servisu hamutuk ho CFP atu troka impresões, fahe esperensia ba malu oinsa prepara esprensia ba treinador ida hodi prepara ba formasaun iha futuru PNTL nian.
MOU ne’e bale ba tinan 5 hafoin sei hare no reve fila-fali, hafoin asina MOU ne’e iha futuru ita sei hare area espesifiku rua (2) ne’ebe maka IPB iha no ba future sira sei aumentatan area para depois kursu hirak ne’ebe maka relevante ho Polisia bele foti barak liutan tanba IPB mos iha kedas Same Betanu entaun PNTL iha Same mak bele tuir maibe iha ne’e mai dalaruma ami shearing deit manual sira ne’e depois troka hanoin no estuda hamutuk. Alende ne’e IPB mos sei fo bolsu estudu ba PNTL tuir area ne’ebe maka nesesariu ho sira nia servisu.
Iha okajiaun ne’e Magnifiku Prezidente IPB Dr.Acasio Cardoso Amaral hateten tuir akordu ne’ebe maka asina ohin iha area formasaun Pedagojia sertifikadu nivel IV tanba ne’e maka agora sei halo formasaun pedagojia ba sertifikadu nivel IV depois ba oin sei upgrade ba sertifikadu nivel V tuir rejime kareira universitariu ne’ebe ejiji tenke iha formasaun pedagojia sertifikadu nivel V.
Nia haktuirtan Dosente nain 30 resin maka sei partisipa iha kursu pedagojia ne’ebe maka CFP fornese.
IPB fornese kursu rua maka produsaun Animal no Konstrusaun Sivil no tinan-tinan sempre iha rejime espesial ba membru PNTL no F-FDTL sira bele aproveta ida ne’e hodi ba hasai kursu iha IPB no UNTL tanba universidade publiku permite simu membru PNTL no F-FDTL tuir area kursu ne’ebe maka iha.
Serimonia asina MOU ne’e partisipa husi Magnifiku Prezidente IPB ho nia estrutura, Segundu Komandante Jeral PNTL ho nia estrutura nomos Ofisiais, Sarjentu no Ajente sira. Media PNTL
Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) ensera kursu banda muzika ba membru PNTL nain 30 ne’ebe maka kompleta kursu durante fulan ida nia laran hodi estabelese grupu Banda Muzika iha instituisaun PNTL
Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Mateus Fernandes hateten enseramentu kursu banda muzika ba PNTL ne’ebe fornese husi Sentru Formasaun Prezidente Nicolao Lobato no perfoma iha loron aniversariu PNTL bad ala XXII (27/03/2022 ) maske treinamentu fulan ida deit maibe sira hatudu diak teb-tebes, Nia hato’o asuntu ne’e iha CFP Komoro Dili, tersa (26/04).
Nia haktuirtan mai oin ita hanoin katak laos deit Forsas Armadas fo treinamentu ba banda ne’e maibe ba oin ita hakarak atu treinamentu diak liutan atu nune’e Polisia sira bele metin liutan iha sira nia formasaun konaba banda muzika.
Iha okajiaun ne’e Komandante Komponente Formasaun e Trenu, Coronel Haksolok hateten wainhira hau mai partisipa avertura kursu banda muzika ba PNTL hau kontente tebtebes tanba tinan-tinan iha komemorasaun loron nasional banda militar ninia efetivu menus ho instrumentu ne’ebe menus halo Deputadu sira kritika barak maibe ba oin iha loron nasional hanesan Restaurasaun Independensia 20 de maiu no proklamasaun independensia 28 Novembru instituisaun rua (F-FDTL no PNTL) sei hamutuk.
“Hau rekomenda ba grupu banda muzika PNTL atu aprofesoatan matenek ne’ebe imi iha ona tanba fulan ida deit seidauk sufsiente dezenvolve nafatin imi nia talentiu iha banda muzika hodi buka meius oinsa atu mellora sai professional liutan,”dehan Coronel Haksolok
Nia husu ba Segundu Komandante Jeral PNTL atu aloka orsamantu ba ida ne’e nune’e membru sira bele ba tuir kursu muzika nian iha ema nia rai ne’ebe sufestifikadu liu.
Serimonia ne’e kompleta ho entrega sertifikadu apresiasaun ba Formador sira husi Komponente Formasaun e Trenu Prezidente Nicolao Lobato nomos sertifikadu ba formandu sira.
Serimonia enseramentu ne’e partisipa husi Inspetur Jeral PNTL, Komandante Komandu Operasaun Xefe Departamentu Justisa, Xefe Departamentu Polisiamentu Komunitaria, Formador sira husi F-FDTL no formandu Grupu Banda Muzika PNTL. Media PNTL
Dili- Parseru Timor-Leste Police Development Program (TLPDP) halo workshop loron ida hamutuk ho Komnadante PNTL munisipiu no Unidade hodi koalia konaba planu audit programa jeneru.
Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten ho prejensa parseru TLPDP ita realija seminatriu loron ida hodi hare ba oin atu halo audit ka survei ida ba distritu no unidade hotu konaba plnau estratejia PNTL 2018-2022 ne’ebe maka sei remata iha tinan ida ne’e, Nia hato’o asuntu ne’e ba Jornalista sira iha Timor-Plaza Dili, segunda (25/04).
Nia haktuirtan objetivu seluk maka Komandante sira hotu mai iha ne’e para sira bele hatene informasaun nune’e karik ekipa ne’e tun sira fo informasaun ida ne’ebe presija tanba ita koalia konaba audit ema seluk hanoin ba buka ema nia sala maibe audit ida ne’e hanesan peskija ida para ekipa ne’e hetan informasaun hodi redejeña dala idatan planu estratejia jeneru ba tinan lima oin mai.
Ho situasaun ida ne’e maka ita involve fali Komandante sira no aban ekipa sei desloka ba munisipiu hotu para hetan informasaun ne’ebe maka detallu liu hafoin fila-fali mai ita halo redejeña planu estratejiku tinan lima nian liu-liu ba area jeneru.
Iha okajiaun ne’e Komandante TLPDP Superintendent Daren Booy hateten ohin Komandante Jeral PNTL apoiu TLPDP hodi lansa auditoriu jeneru nian ne’ebe maka sei halao hodi apoiu PNTL iha asuntu igualdade jeneru iha instituisaun PNTL, ho nune’e ami sei haleu munisipiu 14 hodi rekolla informasaun husi ofisial PNTL feto no mane hodi hare konaba persepsaun no istoria konaba igualdade jeneru, interesante atu halo hodi asisti PNTL iha ninia estratejia no politika foun hodi suporta igualdade jeneru iha PNTL.
Partisipa iha workshop ne’e Komandante munisipiu 14, Komandante Unidade, Xefe Gabinete, Xefe Unidade no Xefe Departamentu sira. Media PNTL
Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi servisu konjunta hanesan Servisu Informasaun Polísia (SIP) no Servisu Investigasaun Kriminal Nasional (SIKN) kaptura ona suspeitu ne’ebe maka lansa Azitasaun, Propaganda hodi halo ameasa movimentu ba komunidade sira husi parte Leste (Manatuto no Lautem) iha rede sosial ne’ebe sai atensaun ba PNTL no ba públiku.
Porta Voz Komandu PNTL Superintendente Xefe Armando Monteiro liu husi konferensia imprensa sábado (23/04) foin lalais ne’e hateten akontesimentu ne’e mosu hafoin Eleisaun Prezidensial iha loron 20 fulan Abril tinan ne’e iha oras tuku 8 kalan.
“PNTL liu husi SIP no SIKN halo operasaun estratégia persuasivu identifika, lokaliza no kaptura autor prinsipal na’in rua ho naran inisial PHM tinan 26 no AM tinan 40 iha area Hali Dollar-Hera Cristo-Rei Dili ohin dadersan (23/04) tuku 08:30, PNTL kontinua halo prosesu investigasaun ba autor kapturadu”, esplika Porta Voz Komandu PNTL ne’e.
Xefe Gabinete Relasaun Públika PNTL ne’e afirma tan PNTL sei kontinua buka tuir autor krime sira seluk, ne’ebe mak kontinua halo azitasaun no propaganda hodi halo ameasa, asaltu movimentu komunidade no transporte husi munisipiu Manatuto no Lautem iha rede sosial.
“Tanba ne’e Komandu Jerál PNTL apela ba sidadaun hotu alerta no labele pániku, fiar autoridade seguransa ne’ebe maka besik hela ita ka autoridade lokal informa wainhira iha movimentu indikasaun krime ne’ebe mak tenta kria instabilidade seguransa iha ita nia povu no rai ida ne’e, informa lalais hodi nune’e PNTL ho autoridade seguransa estadu tomak hola medida preventivu ou represivu imediata hodi nune’e komunidade moris livre, paz no hakmatek iha rai ida ne’e hodi kontinua hala’o aktividade hotu ho seguru”, apela eis Komandante Komandu PNTL munisipiu Baucau ne’e.
Media PNTL.
Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Xefe Gabinete Relasaun Públika iha kuarta-feira (20/04) ne’e Superintendente Xefe Armando Monteiro aktualiza situasaun seguransa jerál, hahu’u parada deslokasaun, eskoltu no seguransa distribuisaun Material Sensitivu no Non Sensitivo husi Orgaun Eleitoral iha 12 munisipiu no RAEO, deslokasaun ba iha 1.191 Sentru Votasaun no 1.491 Estasaun Voto, seguransa ba Eleisaun Presidensial, seguransa ba kontajen rezultadu eleisaun, eskoltu no lori Urnas mai apuramentu Munisipal, lao ho kalma no hakmatek to’o ohin loron, maske PNTL rezista insidente, asidente no krime balun maibé la afeita ba estabilidade no seguransa em jerál.
“Komandu Jerál PNTL hato’o obrigado no agradese wa’in ba sidadaun Timor oan hotu, STAE, CNE, Brigada, Fiskais, Observadores, Media Nasional no Internasional ne’ebe kobertura direkta, ekipa susesu kandidatura Presidente Repúblika nia kontribuisaun no kolaborasaun diak tebes, durante prosesu kampaña to’o eleisaun lao ho diak, hodi ita hotu ezerse ita nia direitu, iha eleisaun Presidensial ida ne’e ho livre, justu, seguru, pásifika, transparante no demokratiku”, tenik Porta Voz Komandu PNTL ne’e.
Superintendente Xefe ne’e nafatin apela ba sidadaun hotu hodi alerta no informa ba autoridade lokal, autoridade seguransa ne’ebe besik hela ho ita, bainhira iha indikasaun krime ou movimentu individu ou grupu balun ne’ebe mak tenta kria instabilidade iha periodu Eleisaun Presidensial 2022 hodi nune’e PNTL ho instituisaun seguransa estadu hodi hola medida preventiva no represivu imediata. PNTL husu nafatin ba sidadaun Timor oan hotu hamutuk, kria paz, unidade, amizade, promove ita nia identidade, kultura, haburas demokrasia, hodi kontribui estabilidade, seguransa no desenvolvimentu nasional.
“Hahu’u husi loron 18 to’o loron 20 fulan Abril tinan ne’e PNTL rezista kazu balun ne’ebe maka agora dadaun sei iha prosesu investigasaun hanesan kazu iha Hera-Dili, kazu Makadiki-Uatulari Viqueque no mós Loehunu-Ossu Viqueque, kazu sira seluk ne’ebe maka laiha ligadu hanesan kazu inséndiu balun ne’ebe maka akontese no krime seira seluk ne’ebe akontese iha periodu eleisaun ida ne’e hanesan iha munisipiu Ermera-Hatulia tantu mós iha Nitibe-Oecusse”, esplika Superintendente Xefe ne’e.
Porta Voz Komandu PNTL ne’e afirma tan akontesimentu hafoin eleisaun ne’e lao, iha tentativa perturbansia aktu eleitoral wainhira kontajen ne’e lao no hafoin momentu balun ne’ebe maka tenta atu halo impedimentu ba prosesu kontajen ida ne’e, iha Sentru Votasaun ida iha Makadiki hafoin ita nia presidente da mesa husu autoridade seguransa atu halo intervensaun maibé husi intervensaun ida ne’e hetan reasaun no PNTL nian transporte ida maka hetan estragus no suspeitu na’in rua kapturadu agora submete hela prosesu iha Komandu PNTL munisipiu Viqueque. Ida seluk akontese iha area Viqueque nian, maibé problema Violensia Domestika iha ne’ebe oan no aman tenta atu halo omésidiu nune’e husu protesaun ba autoridade seguransa ne’ebe maka destaka hela iha Estasaun Votus, situasaun refere PNTL konsege atúa no kazu ida ne’e laiha ligasaun ho prosesu eleisaun ninian.
“Kazu seluk maka akontese iha Dili parte Hera nian iha loron 18 kalan, iha tentativa ida ne’ebe maka halo ataka ba ita nia polin staf ida iha Sentru Votasaun, ho kazu ida ne’e mós iha intervensaun maibé vitima ninia transporte hetan estragus no kazu ne’e iha ona prosesu investigasaun Komandu PNTL munisipiu Dili; kazu seluk iha Oecusse parte Nitibe sei iha hela prosesu investigasaun tanba komunidade ida ninia uma maka ahi han maibé tanba dok husi asesu públiku seidauk bele hatene motivu husi akontesimentu ne’e”, hatutan Porta Voz Komandu PNTL ne’e.
Media PNTL.
Dili-Komandante Jeral Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) husu ba membru PNTL atu asegura voletin de votus husi nasional toó munisipiu ho seguru atu susuk labele besik no anin mos labele huu.
Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten Misaun prinsipal neébe halibur ita hotu iha loron ida ohin maka halo distribusaun material sensitivu no não sensitivu ba munisipiu, autoridade munisipipal nomos ba rai liur nuneé hahu asegura kedas iha fatin ida neé toó aprejentasaun rezultadu ka iha dokumentus balu neébe maka ita hotu sei halibur hamutuk dala idatan iha Komisaun Nasional Eleisaun nasional (CNE-sigla portuges), Nia hatoó asuntu neé iha serimonia distribusaun voletin de votus iha edifisiu STAE Kaikoli Dili, kuarta (13/04).
Nia haktuirtan aproveta oportunidade ida neé katak fahe responsabilidade ba autoridade munisipal no Komandu munisipiu sira toó iha suku no sentru votasaun hotu.
“Ohin Hau hakarak atu dejafia liutan Komandante sira katak laos susuk deit maka labele besik maibe anin mos labele huu kona, katak material sensitivu hirak neé tenke kuida ho maximu,”dehan da Costa
Ba Komandante PNTL munisipiu no Unidade atu hadia buat neébe sidauk diak iha ronde dahuluk hodi hametin liutan kordenasaun no koperasaun entre entidade no parte hotu hodi garante katak toó apuramentu distrital tenke ho seguru hanesan uluk Komandante Operasaun neébe tur iha ita boot sira nia sorin hatoó katak susuk mos labele besik buletin de votus maka
Autoridade masimu instituisaun seguransa neé husu ba Komandante munisipiu no membru hotu katak nudar eleisaun segunda volta maka karik iha erru no failansu neébe ita hotu enfrenta no hasoru iha tempu hirak liuba aproveta oportunidade ida neé ita bele hadia no halo diak liutan fali.
Serimonia distribusaun voletin de votus neé simbolikamente entrega ba responsavel ba Diaspora hanesan Korea du Sul, Reinu Unidu, Portugal, Melborne, Sidney no RAEOA hafoin kontinua ba munisipiu 13 seluk hodi entrega ba diretur STAE munisipal no akompaña husi Komandante munisipiu sira.
Serimonia neé prezidi husi Diretur Jeral STAE, partisipa husi Ministru Administrasaun Estatal, Prezidente CNE, Komisariu CNE, Prezidente Autoridade, Administrador munisipiu, observador internasional no nasional, Fiskais, Reprezentante husi kandidatu Prezidente Republika nain rua (2) Komandante PNTL munisipiu 14, Reprejentante UNDP no konvidade sira. Media PNTL
Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) iha semana ikus fulan Marsu to’o loron 07 fulan Abril tinan 2022 rezistu kazu Asidente Tráfiku hamutuk 196, husi númeru ne’e ema na’in 10 maka mate iha asidente refere.
Xefe Gabinete Relasaun Públika Superintendente Xefe Armando Monteiro liu husi konferensia ba imprensa sexta-feira (08/04) ne’e iha Kuartél Jerál hateten durante períodu kampaña eleitoral ba segundu ronde ninian ne’ebe hahu’u ona iha loron 02 fulan Abril tinan ne’e, Komandu PNTL rezista kazu asidente no mós insidente ne’ebe maka akontese iha teritoriu nasional. Maibé asidente no insidente hirak ne’e laos sai hanesan impedimentu ba estabilidade seguransa em jerálmente ba ita nia prosesu demokratizasaun eleisaun presidensial nian.
“Husi asidente tráfiku ita rezistu kazu hamutuk 196 no husi kazu hirak ne’e, ita lakon ita nia sidadaun hamutuk na’in 10 durante semana ikus fulan Marsu to’o ohin loron (08/04) no rezulta mós ita nia sidadaun hamutuk hat-nulu resin maka hetan kanek todan no restu kanek kma’an, signifika katak PNTL sei Alerta nafatin ba sidadaun hotu oinsa atu seguru wainhira utiliza transporte iha estrada públik”, esplika Xefe Gabinete Relasaun Públika ne’e.
Superintendente Xefe akresenta tan, iha parte kriminalidade ninian iha kazu balun ne’ebe maka akontese iha Turiskai, semana hirak liu ba fó sai ona tantu mós kazu sira seluk iha terminal Baucau ne’ebe maka ita nia motorista sira halo asaltu ba malu no rezulta estragus Bis parte rua; kazu refere agora dadaun Komandu PNTL munisipiu Baucau halo identifikasaun ba envolvimentu kondutor no motorista iha asaltu ida ne’e hamutuk ema na’in 8.
“Iha parte seluk, kazu Omésidiu Agravadu ne’ebe maka akontese iha loron 07 fulan Abril iha oras tuku 09:30 akontese iha suku Fahilebo, postu administrativu Bazartete, munisipiu Liquiça husi akontesimentu ida ne’e, ita nia sidadaun na’in rua sai vitíma; hafoin akontesimentu ne’e intervensaun Komandu PNTL munisipiu Liquiça liu husi eskuadra Bazartete hola intervensaun imediata ba suspeitu no oras ne’e dadaun suspeitu refere submete hela ba prosesu investigasaun, tuir orariu orsida iha oras tuku 2 meudia aprezenta ona hodi submete ba primeiru interogatoriu iha Tribunal Distrital Dili”, haktuir Superintendente Xefe ne’e.
Eis Komandante Komandu PNTL munisipiu Baucau ne’e agradese ba ekipa susesu tantu mós ita nia militante no apoiante ba kandidatura Prezidente Repúblika ba segundu ronde hanesan Dr.José Ramos Horta no Dr.Francisco Guterres Lu-Olo aktual Prezidente Repúblika ne’ebe lao hahu’u husi loorn 02 fulan Abril to’o loron 07 no ohin lao ho âmbitu ida ne’ebe paz no hakmatek, maske iha lamentasaun, keixa balun mai husi komunidade tantu mós orgaun eleitoral maibé koordenasaun, komunikasaun intensiva PNTL no orgaun eleitoral, ita sei prevene violasaun iha regras eleisaun ninian ne’ebe maka konsagra iha Lei Nu.15/2021 ninian.
Media PNTL.