Dili, Komandu Polísia Nasional Timor-Leste (PNTL) liu husi Departamentu Investigasaun Kriminal (DIK) segunda-feira (08/01) ne’e iha Airportu Internasional Nicolau Lobato, asegura sidadaun Timor oan na’in neen tanba iha indikasaun forte bele sai vítima ba tráfiku umanu.
Xefe DIK Superintendente Polísia João Belo dos Reis liu husi konferensia imprensa tersa-feira (09/01) ne’e esplika hafoin Servisu Migrasaun (SM) detekta sidadaun na’in neen ne’e ninia dokumentu liu-liu tiketi atu fila nian laiha no sira nia Visa atu tama ba nasaun Cambodia laiha, nune’e Servisu Migrasaun entrega ita nia maluk na’in neen mai iha DIK hodi halo prosesu identifikasaun kona-ba sira atu ba ne’ebe no sé maka fasilita sira.
“Husi identifikasaun ne’ebe maka ami halo katak sira ne’e konsidera ba vítima tráfiku umanu tanba ema rekruta sira liu husi online, kompañia naran Multi Game, na’in ne’e ema Brazil maibé wainhira sira halo Video Call ho nia, ema ne’e rasik nunka sé/hatudu oin ba sira”, esplika Xefe DIK ne’e.
Superintendente Polísia ne’e haktuir tan katak tuir informasaun ne’ebe sidadaun na’in neen ne’e fó katak sira ba atu servisu iha Casino. Husi esperiensia ne’ebe maka ita iha ba maluk sira ne’ebe maka servisu ba iha vitima tráfiku umanu iha Malaysia, nia modus Operanding hanesan. Modus operanding ne’ebe maka rekruta liu husi online no dokumentu sira kompañia maka fasilita, to’o ikus ita nia maluk sira maka sai vitima.
“Tanba ne’e, PNTL tenke asegura, protégé ita nia sidadaun sira labele vitima nafatin ba tráfiku umanu hodi nune’e ita halo identifikasaun no karik posivel involvimentu ita nia maluk Timor oan balun maka fasilita ka lori sira, ita sei bolu hotu hodi halo identifikasaun ba sira, kazu ida ne’e ita sei rezistu ba iha Ministeriu Públiku (MP)”, hatutan Superintendente Polísia ne’e.
Ofisias Superior PNTL ne’e akresenta tan tuir identifikasaun ne’ebe maka hetan sidadaun hirak ne’e atu ba nasaun Cambodia hodi ba servisu iha Casino, maibé rekrutamentu ne’ebe halo la liu dokumentu prosesu legais. Primeiru, maka ita nia governu liu husi SEFOPE la hatene, kompañia ne’e rasik la regista iha Timor no ema ne’ebe halo rekrutamentu ba sira mós laos iha Timor. Nune’e ita konsidera suspeitu maka’as ba iha tráfiku umanu.
“Rede tráfikante, kazu Malaysia nian prosesu lao hela ona, balun tama ona prizaun preventiva, balun prosesu lao hela no ba ida ne’e ita sei buka nafatin, hirak ne’ebe maka envolve tantu Timor oan ka estrangeiru, karik posivel ita bele servisu hamutuk ho Interpol bele kaptura mós sira”, tenik Ofisias Superior PNTL ne’e.
Dadun ne’e, sidadaun na’in neen parte DIK entrega ona ba familia no tuir ema sira ne’ebe sidadaun na’in neen ne’e temi, ita sei buka tuir. Tuir identifikasaun ne’ebe ita halo, sira la fó osan, tikete no dokumentu viagem ninian, kompañia maka oferese, iha diferente ho sira ne’ebe maka ba Malaysia.
Liga ba kazu sira ne’ebe mosu barak iha Media Sosial kona-ba bosok ema hodi hetan premiu no uza emblema instituisaun PNTL nian, ba ida ne’e Xefe DIK apela: “Uza oportunidade hau hakarak públika ba komunidade Timor-Leste laran tomak, joven sira, inan-aman sira hotu, kazu krime ida ne’e ita bolu Krime Scheming, bosok ema hodi halo koleksaun illegal, kobra ema, husu ba sidadaun hotu atu labele fiar ida ne’e, laiha autorizasaun husi instituisaun PNTL atu uza emblema hodi habosok ema, tanba ne’e karik maluk ruma hetan ou ema ruma kontaktu lori logo PNTL nian iha Media Sosial, husu atu lalika fiar. PNTL iha Media/Porta Voz rasik, saida deit maka PNTL atu lansa, sempre lansa husi meius komunikasaun ne’ebe PNTL iha”.Media PNTL.
