IMG_2112

Dili- Provedoria dos Direitos Humanos e Justisa (PDHJ) halao seminariu nasional  ba Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) atu asegura no proteje direitu komunidade Lezbika, Gay, Biseksual no Transjeneru (LGBT)

Provedor PDHJ Dr. Silveiro Pinto hateten seminariu ne’e ho objetivu atu hasae koñesementu Polisia kona ba asuntu LGBT tanba iha sosiedade komunidade LGBT barak maka hetan diskriminasaun, violasaun fizika nune’e wainhira komunidade sira ne’e sai vitima ba kazu ruma no ba hato’o keixa Polisia bele halo papel ho diak hodi fo protesaun ba sira, Nia hato’o asuntu ne’e iha seminariu nasional ho tema Selebra Diversidade Inklui Ema Hotu iha Dezenvolvimentu ne’ebe maka halao iha salaun CNE Kolmera Dili Kuarta (12/09).

Nia haktuirtan tuir konstituisaun RDTL hanesan lei inan ne’ebe maka hatur iha estadu Direitu Demokratiku iha artigu 16 No. 1 hateten ema hotu hanesan iha lei nia oin nomos iha direitu no obrigasaun hanesan tanba ne’e labele halo diskriminasaun ba ema ida tanba nia rasa, kor, estadu sivil, sexu, orijen etniku, relijiaun no seluktan.

“Ema hotu-hotu moris livre no hanesan laiha ema ida hetan kastigu ka ignoransia tanba sira nia orentasaun sexual, identidade jeneru ka karakteristiku sexual,”Nia dehan.

Entertantu Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Faustino da Costa hateten seminariu nasional ne’ebe organija husi PDHJ ne’e oportunu tebes atu sensibiliza informasaun ba ita nia komunidade liu-liu media atu publika nune’e ema hotu bele hatene tanba tradisionalmente ema hatene, maibe liu husi atividade formal hanesan ne’e ema bele hatene ejistensia grupu  LGBT  ne’ebe durante ne’e ejiste husi suku to’o nivel nasional maibe laiha programa ida atu hetan rekoñesemntu iha nivel nasional.

Komisariu ne’e haktuirtan Deklarasaun Universal Direitus Humanus no Konstituisaun RDTL hatur momos direitu no igualdade maibe presija rekonesementu a nivel nasional atu ema hotu presiza hatene tanba komunidade LGBT sira fo hela kontribuisaun ba sosiedade no nasaun ne’e.

“Polisia nia papel tuir lei organika PNTL  define atu asegura ema hotu- hotu la diskrimina rasa, kor, sexu relijiaun no seluktan ida ne’e sai dutrina ne’ebe maka PNTL kumri iha knaar lor-loron nian,” dehan Komisariu Faustino.

Iha okajiaun ne’e portavoz komunidade LGBT Bella Galhos hateten seminariu ne’e hanesan pasu pojitivu ne’ebe maka akontese iha rai laran no espera katak prosesu ne’e sei hetan fini diak tanba ida ne’e inportante; nudar sidadaun la presiza hare ba ema nia identidade sexual maibe hare ema hotu nudar timor oan ne’ebe iha oportunidade no rekursu ne’ebe tenke hanesan liu-liu koalia konaba foin sae ne’ebe maka sei sai lideransa iha nasaun ida ne’e.

Seminariu ne’e Partisipa husi Komandante munisipiu 12 no Komandante Rejiaun Oecusse, Komandante Unidade, Xefe departamentu, PSIC komunidade LGBT no konvidadu sira. Media PNTL