PNTL Sei Kontrola Inportasaun Fugetes

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) sei kontrola inportasaun fugetes iha fronteira terrestre hodi prevene inportasaun illegal husi Indonezia mai Timor-Leste.

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten Komandu PNTL hasai ona Despaisu hodi orienta Komandante munisipiu hotu inklui rejiaun Autonoma Especial Oe-Cusse no Unidade Patrulamentu Fronteira (UPF/PNTL) ba operasaun fugetes hamutuk ho entidade postu integradu atu halo operasaun fugetes, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili (29/11).

Komisariu ne’e haktuirtan katak orientasaun ne’ebe Komandu fo sai maka Komandante UPF no Komandante munisipiu sira iha fronteira inklui Komandante munisipiu hotu tenke asegura katak se deit maka inpor ou hatama fugetes mai timor seim lisensa husi governu PNTL sei foti no prende hotu.

Alende ne’e PNTL tenke halo movimentu no aumenta volume ba prevensaun atu nune’e bele halo barazen de Estrada ka cek point.

Maske objetivu husi pesoal no kompania sira ne’ebe mai ba loron inportante hanesan aniversariu Proklamasaun Independensia 28 Novembru, 7 Dezembru dia dos Herois, 25 Dezembru loron Natal, 31 Dezembrru no 1 de Janeiru tinan foun maibe illegal no laiha lisensa maka Komandu la autorija no la tolera.

Tuir prosedimentu legal bainhira polisia prende sasan ruma halo investigasaun no kontinua nia prosesu ba Ministeriu Publiku nudar nain ba prosesu hafoin kontinua ba Tribunal hodi prosesa tuir lei ne’ebe maka vigora. Media PNTL

 

 

 

 

Semana kotuk PNTL rezista asidente 17

Dili- iha semana kotuk Polisia Nasional Timor-Leste(PNTL) rezista asidente trafiku hamutuk 17, asidente ne’ebe maka akontese maka hanesan kareta soke malu, kareta soke ema lao ain no asidente motor .

Segundu komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten tuir dadus ne’ebe maka PNTL iha durante fim da semana to’o horseik (28/11) rezista kazu asidente trafiku hamutuk 17 maibe la rezulta kanek todan no mate, Nia hato’o asuntu ba jornalista sira nia Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili (29/11).

Komisariu ne’e haktuirtan katak iha asidente trafiku ne’e rezulta estraga kareta no motor. Media PNTL

Komemorasaun Proklamasaun Indepensia Lao ho seguru

Dili-Proklamasaun Independensia 28 Novembru ba dala 41 lao ho seguru tanba seguransa maximu husi Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) no kolaborasaun povu Timor-Leste ba loron inportante ne’e.

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten proklamasaun independensia ba dala 41 ne’ebe maka halao iha nivel nasional iha munisipiu Lautem no munisipiu 12 seluk lao ho diak no suksesu. Nia hato’o asuntu ba jornalista sira nia Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili (29/11).

Lori Komandu Jeral nia naran hato’o parabens ba povu Timor-Leste no agradese ba parte hotu-hotu tanba komemorasaun ne’e lao diak ho kontribusaun ema hot-hotu nian.

Komemorasaun Proklamasaun Independensia ba dala 41 nivel nasional nebe halao iha munisipiu Lautem komandu PNTL munisipiu Lautem koloka membru nain 157 hodi fo seguransa ba eventu ne’e. Media PNTL

Gabinete Jeneru PNTL halo konsultasaun ba estratejia Jeneru

Dili- Gabinete Jeneru Polisia Nasional Timor-Leste halo konsultasaun ba validasaun esbosu estratejia jeneru tinan 2017-2021 hamutuk ho parseru sira atu nune’e bele hasae partisipasaun feto PNTL.

Xefe gabinete Jeneru PNTL Inspector Xefe Daria Ximenes hateten liu husi konsultasaun ohin ami halibur ideias hamutuk ho parseru sira hodi trasa planu ba polisia femenian durante tinan hat nia laran nune’e bele dezenvolve diak liutan polisia femenina, Nia hato’o asuntu ne’e iha konsultasaun esbosu estratejia jeneru iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili (24/11).

Xefe Jeneru PNTL ne’e haktuirtan katak Bazeia ba planu ne’ebe maka trasa ona fromasaun ba lideransa transformativu ba polisia feto no mane husi sarjentu to’o ofisiais ne’be maka sei identifika no ba tinan oin ami sei prepara formasaun ba sira hotu ho apoiu orsamentu husi SEM, UN Women no Ministeriu Interior.

“Partisipasaun polisia femenina iha atividade polisia nian lao diak maibe sei falta formasaun ne’ebe klean ba polisia femenina nia reprezentasaun iha komunidade nia leet konaba publiku speaking (deskursu publiku) ne’ebe maka presija atu halo formasaun kontinua nune’e bele halo interasaun diak ho komunidade”.

Inspetor Jeral Superintendente Xefe Carlos Almeda Jeronimo iha nia intervensaun hateten Planu estratejiku ida ne’e interesante duni nune’e Komandu PNTL bele hare no halo ajustamentu ruma no bele hare oinsa ba futuru dezenvolve liutan polisia femenina.

Nia haktuirtan katak ho diskusaun ne’e o kontribui ba hodi nune’e bele resolve buat ruma liu-liu area jeneru nian no espera katak iha diskusaun ikus hamutuk ho parseru sira ne’e bele hamosu ideias ruma hodi hariku esbosu ida ne’e nune’e iha tuir mai esbosu planu estratejiku jeneru ida ne’e ida bele valida, tanba ho tempu ida los duni planu estratejiku ida ne’e atu fo hanoin ba Komandu atu nune’e ba futuru hanoin oinsa.

Antes ne’e gabinete jeneru halo ona diskusaun internal ho membrus PNTL, pontu fokal husi munisipiu no ikus liu ho parseru sira hodi buka apoiu no suporta husi parseru sira liu-liu kona ba formasaun.

Konsultasaun ba validasaun esbosu estratejia jeneru PNTL ne’e diriji husi Inspetor Jeral Superintendente Carlos Almeda Jeronimu akompaña husi Xefe Gabinete jeneru no reprejentante UN Women no partisipa husi parseru sira hanesan Reprezentante Embaixada Japaun, Rede Feto, Fundasaun Alola, Fundasaun Mahein, Alfela, Fokupers, Pradet no JSMP. Media PNTL

 

 

 

Polisia Komunitaria Halo Konsultasaun NOP

Dili- Departamentu Polisia Komunitaria halo konsultasaun ba Esbozu Norma Organizasaun no Prosedimentu (NOP) ba Komandante PNTL munisipiu 13 hodi bele halo diskusaun no hamosu ideias ruma hodi hadia diak liutan esbozu ne’e .

Xefe Departamentu Polisia Komunitaria Superintendente Asistente Antonio da Luz hateten Konsultasaun ne’e atu halibur ideias husi Komandante munisipiu 13 no partisipante sira atu dezenvolve NOP ne’e sai diak liutan, Nia hato’o asuntu iha Hotel Ramelau Aimutin Dili (23/11).

Komandante da Luz haktuirtan katak NOP ne’e sai hanesan mata dalan ba Ofisial Polisia Suku (OPS), Konselu Polisiamentu Komunitaria (KPK) no Konselu Siguransa Munisipiu (KSM) atu bele inplementa iha servisu loro-loro nian iha terrenu bazeia ba ho mata dalan ne’ebe maka iha atu halo servisu tuir orientasaun servisu ne’ebe maka iha.

NOP hakerek kona-ba inplementasaun servisu Polisia Komunitaria liu-liu OPS atu nune’e bele kompriende didiak saida maka sira atu halo iha terenu no foti desijaun ruma nomos servisu hamutuk ho KPK ne’ebe estabelese ona atu rezolve problema ne’ebe maka komunidade sira enfrenta.

“ Durante ne’e ita utiliza deit manual ne’ebe maka uluk parseru ho departamentu Polisia Komunitaria dezenvolve maibe ita hanoin katak manual ne’e ladun forte tanba ne’e ita transforma manual ne’e sai hanesan lei oan ida liu husi NOP atu bele regula servisu OPS, KPK no KSM hodi nune’e bele foti desijaun balu relebante ho problema hirak ne’ebe akontese iha Komunidade nia leet,” Komandante ne’e esplika..

Hafoin Konsultasaun iha fulan Dezembru 2016 ami sei halo revizaun hafoin bolu fila-fali Komandante munisipiu sira nomos partisipante sira ne’ebe partisipa iha konsultasaun ne’e hodi bele hare fila-fali opiniaun sira ne’ebe partisipante sira fo hodi bele dezenvolve diak liu NOP ida ne’e, no wainhira remata maka husu aprovasaun husi Komandante Jeral hodi halo impelementasaun iha terrenu.

Konsultasaun ba Esbozu NOP ne’e diriji husi Segudu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa akompaña husi Komandante Komandu Administrasaun Superintendente Xefe Mateus Fernandes, Komandante Komandu Operasaun Superintendente Xefe Henrique da Costa, Reprezentante Embaixada Nova Zelandia no Xefe Fundasaun Azia no partisipa husi Eis Segundu Komandante Jeral Komisariu Afonso de Jesus, Komandante PNTL munisipiu 13, Adjuntu Diretor Fundasaun Mahein, reprezentante JICA, Polisia Nova Zelandia no konvidadus sira. Media PNTL

 

PNTL Propoin MI Atu halo Revizaun ba Regulamentu Disiplinar.

Dili- Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) propoin ba Ministru Interior atu halo revizaun ba regulamentu disiplinar PNTL nune’e bele fo kompetensia ba Konselu Superior atu foti desijaun ba membru ne’ebe halo infrasaun.

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten Komandu PNTL prekupa Regulamentu Disiplinar PNTL nian tanba ne’e ami prepara proposta esbosu foun atu aprezenta ba Ministru Interior atu bele hetan ideias no alterasaun balu antes lori kontinuasaun prosesu para iha apresiasaun no alterasaun, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel Jeral PNTL Kaikoli Dili (21/11).

Komisariu Faustino haktuirtan katak regulamentu disiplinar PNTL iha frakeja balu maske lei organika hateten PNTL nia formasaun no disiplina identiku militar maibe prosesu infrasaun ba membru sira ne’ebe halo infrasaun krime no disiplinar ne’e kompletamente halo prosesu sivil.

“PNTL nia regulamentu disiplinar hateten katak wainhira membru ruma komete infrasaun krime no sivil maka sei halo prosesu sivil katak se ita hatene momos katak ema ne’e sala maibe konsidera nafatin Presumsaun Inosente (praduga tak bersalah) tanba ne’e maske ema ne’e sala tenke liu husi prosesu ida liu-liu ba kazu krime maske membru ne’e sala maibe Konselu Superior so bele rekomenda ba prosesu ba Demisaun bainhira julgamentu iha ona Sentensa Tribunal kondena tinan 3 ou liu tama prizaun”. Segundu Komandante Jeral esplika.

Wainhira Tribunal kondena minimu tinan tolu prizaun maka Konselu Superior PNTL propoin ba demisaun, se ministeriu tutela aseta maibe pesoal ne’e rasik sente la satisfas nia bele halo rekursu ba Tribunal Distrital no Tribunal desidi katak mantein desijaun ne’ebe Komandu no governu foti no ema ne’e rasik la satisfas ho desijaun ne’e maka nia rasik halo Rekursu Kontesiozus ba Tribunal Rekursu.

Durante prosesu ne’e lao maka sansaun no despaisu sira ne’ebe aplika antes anula hotu no labele lao signifika membru ne’e hatais farda no halao servisu bai-bain hodi hein desizaun ba rekursu ne’ebe maka nia halo.

Relasiona ho kazu balu ne’ebe maka tuir lolos halo suspensaun ou demisaun ba membru ne’e maibe kontinua halao servisu nafatin tanba ne’e dalabarak publiku kestiona no hau responde katak lei maka fo dalan tanba ne’e maka kazu balu iha 2008 to’o 2016 membru sira servisu nafatin tanba lei maka autorija. Media PNTL

 

 

 

 

Faan fugetes, PNTL kaptura ema nain 4

Dili- Komandu PNTL munisipiu Dili kaptura negosiante nain hat (4) ne’ebe maka faan fugetes (paixon) tamba governu bandu atu negosiante sira faan paixon antes loron natal.

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa hateten iha semana liu ba Komandu Munisipiu Dili konsege halo kapturasaun ba ema nain 4 ne’ebe faan fugetes sira nain 4 ne’ebe kaptura prosesu iha munisipiu Dili lao hela no foti ona fugetes balu iha Komandu municipal Dili, Nia hato’o asuntu ne’e ba jornalista sira iha Kuartel jeral PNTL Kaikoli Dili (21/11).

Komisariu Faustino haktuirtan katak fugetes iha loza sira ita foti hotu ona no prosesu lao maibe sira ne’ebe agora daudaun faan ba labarik sira iha dalan uza sistema mobile ho motorizada katak sira ho motor ba iha bairu balun no hare labarik e depois sira para iha neba no faan fugetes tanba ne’e maka PNTL tenta buka nafatin autor sira ne’e.

“ Negosiante sira ne’e uza modus operandi agora la hanesan saida maka sira halo iha pasadu, sira nain hat ne’ebe kaptura sira nia deklarasaun maka ne’e ema sira faan fugetes agora ne’e la faan permanente iha loza ou fatin balun”.

Operasaun ba fugetes ka paixon bazeia ba diretiva ida ne’ebe maka hasai ona iha tinan 2015 ne’ebe maka orenta operasaun ba fugetes tanba fulan Novembru fugetes komesa tarutu iha bairu balun iha Dili laran tanba ne’e Komandu fo ona orentasaun ba Komandu munisipiu inklui Unidade Patrulamentu Fronteira (UPF) sira atu asegura. Media PNTL

 

Komandante Jerál PNTL Inagura Edifisiu Kuartél Jerál Munisipiu Lautem

Lautem, atu fasilita servisu membrus Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) iha munisipiu, Komandante Jerál PNTL inagura tan edifisiu foun Kuartél Jerál iha munisipiu Lautem ne’ebe ninia obra konstrusaun halo durante tinan ha’at.

Komandante Jerál PNTL Komisariu Julio da Costa Hornay ne’ebe ofisialmente inagura edifisiu ne’e apela ba Komandu munisipiu hamutuk ho membrus sira atu iha responsabilidade no obrigasaun hodi kuida edifisiu ne’e hanesan uma rasik.

“Ohin ita asiste serimonia ida ne’ebe importante ba munisipiu Lautem, edifisiu foun depois tinan sanulu-resin-neen (16) ita uja edifisu tuan Polísia Indonesia husik hela mai, ohin ita komesa uja edifisiu foun ne’ebe nia kustu husi orsamentu povu Timor nian rasik hodi hari’i”, tenik Komandante Jerál PNTL iha ninia diskursu.

Komisariu Julio da Costa Hornay akresenta tan katak Importante ba Komandu maka buat ida ne’ebe iha, ita bele utiliza ho diak, ho sentimentu ida hanesan ita nia rasik, tanba dala ruma ita bele halo konstrusaun kuartél ida ne’ebe furak maibé kuandu laiha sentimentu kuida hanesan sasan rasik, tinan ida to’o rua bele att fila fali.

Entertantu, Komandante PNTL munisipiu Lautem Superintendente Marcos Sequeira hateten Komandu Munisipiu la hein apoio husi Kompañia maibé tanba konstrusaun ne’e hanesan ezizensia ida atu bele fasilita membrus sira nia servisu loron-loron no edifisiu tuan ne’e bele utiliza ba interese seluk.

Serimonia inagurasaun ne’ebe ho tema “Hamutuk Lautem Forsa No Forsa Hamutuk Lautem Bele”, taka ho hala’o mini expozisaun ida ne’ebe maka Komandu PNTL Munisipiu Lautem prepara hanesan fotogradia no video aktividade hotu husi Komandu PNTL munisipiu Lautem nian.

Preparasaun Seguransa ba Komemorasaun 28 Novembro

Relasiona ho aktividade komemorasaun loron Proklamasaun Independensia 28 Novembro ba tinan ne’e ne’ebe sei hala’o iha munisipiu Lautem, Komandante Jerál PNTL sei garante seguransa ba aktividade expozisaun no serimonia insar bandeira iha loron 28 Novembro.

“Ne’e dever ida ba PNTL atu asegura seguransa serimionia 28 Novembro nian sai diak tanba ne’e membrus PNTL Komandu munisipiu Lautem tenke sente orgullu no dignu katak governu deside hodi selebra serimonia loron historiku nian iha munisipiu Lautem”, tenik Komisariu Julio da Costa Hornay ba jornalista sira hafoin serimonia.

Ne’e duni, Komandu PNTL apela ba membrus hotu iha munisipiu Lautem hanesan uma na’in ne’e tenke prepara ann hodi kontrola estabilidade no paz atu serimonia ne’e bele lao ho diak hodi komunidade sira mós bele partisipa ho kontenti.

Partisipa iha serimonia inagurasaun ne’e Komandante Komponente Apoio Servisu (KAS-F-FDTL) Tanente Coronel Punu Fanu, Komandante PNTL munisipiu sira, administrador munisipiu Lautem no komunidade sira.

Media PNTL.

PNTL Munisipiu Dili Sai Vensedor Iha Kompetisaun Nasional Poco-Poco.

Dili- Ekipa Polisia Nasional Timor-Leste (PNTL) munisipiu Dili sai vensedor ba kompetisaun nasional poco -poco ba dala III ne’ebe maka organiza husi Ministeriu Saude.

Ekipa PNTL munisipiu Dili sai vensedor Primeiru Lugar (juara I) hodi halakon ekipa 14 ne’ebe maka partisipa iha kompetisaun poco-poco ne’ebe maka halao iha loron 18 to’o 20 Novembru 2016 no organiza husi Ministeriu Saude.

Entertantu Ekipa Ministeriu Interior okupa Segundu Lugar (Juara II) no ekipa PNTL Kuartel Jeral okupa Terseru Lugar (Juara III); no Ekipa Feto Atauro okupa kuatru Lugar (harapan I) Taxa ba Vensedor sira maka hanesan osan no taxa (Piala).

Segundu Komandante Jeral PNTL Komisariu Polisia Faustino da Costa iha nia intervensaun hateten liu husi kompetisaun ida ne’e partisipante sira tenta atu esplora no hatudu servisu ekipa no espiritu de korpu ne’e inportante.

Komisariu ne’e haktuirtan katak kompetisaun ne’e inportante ba saude korasaun ne’ebe diak maka ita tenta manan material balu hanesan osan no taxa ne’ebe maka komisaun organizadora prepara hafoin ida ne’e ita buka atu manantan konfiansa katak ami nia ekipa maka mais mellor no ema selukmos rekuinese ida ne’e.

“Kompetisaun ne’ebe halao iha Kuartel Jeral ne’e hola parte hanesan atividade Polisiamentu Komunitariunune’e Komunidade mos bele vizita Kuartel Jeral PNTL atu sira bele hatene katak fatin ne’e laos ba Polisia deit maibe ne’e oportunidade ida ba sira hodi hatene katak Polisia nia edifisiu ne’e hanesan ne’e no bele halo atividade hamutuk ho komunidade”.

Kompetisaun Nasional Poco-Poco ne’e halao durante loron tolu 18-20 Novembru 2016, loron primeiru partisipa husi ekipa hamutuk 6 no loron da ruak partisipa husi ekipa 8, hodi hatudu katak servisu ekipa no espiritu de korpu ne’e inportante liu.

Kompetisaun poco-poco ba dala 3 ne’e partisipa husi ekipa 14 husi Ministeriu Interior, PNTL (ekipa rua), Ministeriu Saude, Ministeriu Agrikultura no Peskas (MAP), Cruz vermelha Timor-Leste (CVTL), Ministeriu Obras Publika (ekipa rua),Hospital Nasional Guido Valadares(HNGV) no Feto Atauro. Media PNTL

Departamentu Polisiamentu Komunitaria PNTL Realiza Enkontru Ho Parseiru Sira

 

Dili, Komando Polísia Nasional Timor Leste (PNTL) liu husi departamentu Polisiamentu Komunitaria realiza enkontru annual ho parseiru desenvolvimentu sira hanesan The Asia Foundation (TAF), BELUN, UNDP no Fundasaun Mahein (FM) ne’ebe maka durante ne’e fó apoio ba iha Community Policing Program Management Committee (PMC) atu hare’e progresu servisu durante tinan 2016.

Komandante Jerál PNTL Komisairu Julio da Costa Hornay ne’ebe halo abertura iha Enkontru PMC ne’e hateten Komandu apresia ho apoio parseiru sira nia mai iha PNTL ne’ebe iha avansu bo’ot liu-liu ba iha departamentu Polisiamentu Komunitaria tanba hetan konfiansa másimu husi komunidade.

“Husi apoio hirak ne’ebe maka parseiru sira fó, progresu sira ne’e maka hanesan kolokasaun Ofisial Polísia Suku (OPS), Konsellu Polisiamentu Komunitariu (KPK), Konsellu Seguransa Munisipiu (KSM) nia apoio servisu iha prevensaun konflitu iha nivel aldeia, suku to’o mai iha nivel nasional”, tenik Komandante Jerál PNTL.

Komisairu Julio da Costa Hornay subliña liu tan katak antuziasmo PNTL nian ba programa parseiru sira nian maka Komandu Jerál kolaka ona OPS hamutuk 442 iha Suku, apoio motorizada atu fó suporta sira nia servisu, laptop 442 prepara atu fahe no tuir planu sei kompleta tan maka radiu komunikasaun no fatin ba membru sira atu servisu.

“Husi resultadu hirak ne’e laos mai mesak husi PNTL maibé hamutuk ho parseiru sira ita desenvolve aktividade polísia komunitaria nian no ita mós espera katak iha tinan rua oin mai nesesidades importante balun ne’ebe maka tau iha Planu Estratéjiku Desenvolvimentu Nasional (PEDN) departamentu Polisia Komunitaria sei hare’e atu bele hetan apoio ruma husi parseiru sira”, hateten Komisairu Julio da Costa Hornay.

Iha fatin hanesan, Xefe Departamentu Polisiamentu Komuntariu Superintendente Asistente António da Luz hateten objetivu husi annual metting ne’e, halo atu hare’e progresu servisu polísia komunitariu nian durante ne’e.

“Objetivu husi enkontru ne’e mak Komandu PNTL liu husi departamentu polísia komunitariu hamutuk ho parseiru sira organiza atu bele hare’e kona-ba progresu servisu polísia komunitariu nian hamutuk ho parseiru sira trasa ona iha planu annual ninian ne’ebe maka hetan aprovasaun husi Komandante Jerál atu implementa iha tinan 2016”, subliña Xefe Departamentu Polisiamentu Komuntariu.

Superintendente Asistente António da Luz akresenta liu tan katak resultadu husi aktividade hirak ne’ebe maka hala’o ona iha tinan 2016 apresenta iha enkontru ne’e atu bele hetan apresiasaun, sujestaun balun husi komandu no parseiru sira atu bele hare’e kontinuasaun ba iha programa polísia komunitaria nia iha tinan 2017.

Media PNTL.